Hơn 1.000 người đã đi tuần hành đến trụ sở Quốc hội Campuchia, trong đó có nhiều người bị thất tán vì những vụ tranh chấp đất đai, nhân ngày Định cư Thế giới. Từ Phnom Penh Thông tín viên Suy Heimkhemra của đài VOA gởi về bài tường trình sau đây.
Người biểu tình hôm thứ hai đã trình một thỉnh nguyện thư cho các giới chức Quốc hội đề nghị chính phủ tôn trọng quyền của dân chúng đối với đất đai và nhà cửa và ngưng các vụ cưỡng bách tống xuất cho mục đích phát triển.
Người biểu tình làm ngơ trước những lời cảnh báo của các giới chức thành phố Phnom Penh, đã cho phép họ tụ tập chỉ ở Công viên Tự do. Thay vì thế, sinh viên, các nhà sư và người nghèo ở nông thôn và thành thị đã tụ tập gần khu Dey Krahorm, là địa điểm xảy ra một vụ tống xuất bằng bạo lực vào năm 2009.
Bà Im Sreytouch, một người đại diện cho những người bị tống xuất khỏi khu Beoung Kak, đã phát biểu với đám đông, cùng với các đại diện khác từ các cộng đồng khác.
Bà nói: “Họ phát triển bất cứ khu nào, nhưng chỉ để dành cho người giàu thôi. Hôm nay, chúng ta phải lên tiếng để đến tai thủ tướng và quốc tế.”
Các thỉnh nguyện cuối cùng đã được chấp nhận bởi đại diện của đảng Nhân dân Campuchia và Đảng Cứu nguy Dân tộc Campuchia đối lập.
Nhiều người bày tỏ sự bất mãn trước những vụ tống xuất và tái định cư đến những nơi không hội đủ tiêu chuẩn.
Bà Keo Nhor, đã bị tống xuất trong một vụ tranh chấp đất đai ở tỉnh Preah Vihear, cho biết bà đã phải bắt đầu một cuộc sống mới ở một nơi khủng khiếp.
Bà nói: “Chúng tôi sống trong một khu rừng. Không phải là một Định cư cho con người. Nay tôi đến Phnom Penh và bắt đầu ăn mày để sống. Chúng tôi không còn gì cả. Nhà cửa đất đai trang trại của chúng tôi đã bị chiếm hết.”
Những người hoạt động cho nhân quyền nói những vụ tống xuất đã giảm bớt năm nay so với những năm trước, nhưng vẫn còn nhiều vấn đề dai dẳng từ những vụ tranh chấp trước kia. Có khoảng 130.000 gia đình trên khắp nước đã bị buộc rời bỏ nhà cửa kể từ khi các dự án phát triển bắt đầu vào năm 1993, theo ông Am Sam Ath, giám sát viên tại Licadho.
Ông nói: “Chính phủ Campuchia vẫn chưa tôn trọng đầy đủ quyền được sinh sống trong một Định cư thích hợp. Nhà cầm quyền vẫn chưa chú trọng đến quyền của người dân.”
Các vụ tranh chấp đất đai và tống xuất đã là nguyên do thường xuyên châm ngòi cho những vụ biểu tình và đối đầu bạo động ở Campuchia trong 20 năm qua.
Ngày Định cư Thế giới, do Liên Hiệp Quốc định ra vào thứ hai đầu tiên của tháng 10, bắt đầu vào năm 1985 để quảng bá cho các chính sách phát triển bền vững bảo đảm nơi cư trú đầy đủ cho tất cả mọi người.