Lãnh đạo các nước châu Á-Thái Bình Dương lần đầu tiên trong lịch sử không tìm được tiếng nói chung hôm 18/11 sau cuộc gặp thượng đỉnh khối APEC ở Papua New Guinea do bất đồng giữa Mỹ và Trung Quốc.
Thay vì thông cáo chung như thường lệ thì nhà lãnh đạo Papua New Guinea, Peter O'Neill, đưa ra tóm tắt về các cuộc thảo luận đã diễn ra như thế nào.
Khi được hỏi tại sao 21 thành viên APEC không thể đồng thuận, ông nói: ‘Quý vị biết có hai gã khồng lồ trong phòng họp mà’.
Các nhà lãnh đạo thế giới đến Papua New Guinea để thảo luận về thương mại trên khắp khu vực.
Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình nằm trong số những người tham dự.
Hai nước đưa ra tầm nhìn đối chọi nhau về tương lai của kinh tế toàn cầu.
Trong bài diễn văn thẳng thừng hôm 17/11, ông Pence nói thuế quan của Mỹ đánh vào hàng hóa Trung Quốc sẽ không chấm dứt cho đến khi Bắc Kinh thay đổi cách hành xử.
Ông cũng cảnh báo các nước tránh xa các khoản vay của Trung Quốc cho các dự án cơ sở hạ tầng khổng lồ.
“Đừng để nợ nước ngoài làm cho quý vị bị mất chủ quyền, hãy bảo vệ lợi ích của quý vị, gìn giữ nền độc lập của quý vị cũng như nước Mỹ - luôn luôn đặt đất nước của quý vị lên hàng đầu.”
Ông Pence đề cập đến Sáng kiến Vành đai-Con đường vốn có giá trị hàng ngàn tỷ đô la Mỹ mà Bắc Kinh nói là sẽ kết nối các quốc gia trên thế giới thông qua thương mại.
Tuy nhiên, những người chỉ trích cho rằng ý tưởng này sẽ làm các nước nghèo bị mắc trong bẫy nợ và đe dọa chủ quyền của họ.
Trung Quốc khẳng định mình ủng hộ toàn cầu hóa và nói rằng các chính sách của Bắc Kinh giúp cho các nước đang phát triển.
Trong khi đó, ông Tập dường như cũng đã công kích chính sách ‘Nước Mỹ trên hết’ của chính quyền Trump.
Ông nói rằng chủ nghĩa bảo hộ và chủ nghĩa đơn phương là thiển cận và chắc chắn sẽ thất bại.