Thủ tướng Nhật Bản đang cố gắng chấn chỉnh tai hại sau khi có sự xuống cấp trong bảng đánh giá khoản nợ quốc gia.
Cơ quan đánh giá Standard and Poor đã đặt Nhật Bản ở mức rủi ro giống như Trung Quốc, hạ mức đánh giá tín dụng xuống loại AA trừ. Cơ quan này nói họ đi đến mức đánh giá bị sụt hạng bởi vì chính phủ Nhật Bản thiếu “một sách lược hợp lý” để hạ giảm gánh nặng nợ nần.
Thủ tướng Naoto Kan bình luận về việc xuống cấp này trong một buổi xuất hiện trước Quốc hội hôm nay.
Trong khi không đề ra sách lược mới nào, thủ tướng Kan nói điều quan trọng là duy trì kỷ luật tài chính và tranh thủ lòng tin của thị trường vào sự cung cách xử lý tài chính của Nhật Bản.
Ông Kan đã từng tuyên bố các chi tiêu về an sinh xã hội gia tăng và khoản nợ quốc gia to lớn khiến cho việc tăng thuế tiêu thụ là điều không thể tránh được.
Các nhà lập pháp đối lập đả kích ông Kan, người từng giữ chức bộ trưởng tài chính về phản ứng đầu tiên của ông đối với việc xuống cấp.
Thủ tướng nói với các ký giả rằng ông “không được thông tin đầy đủ” và không thể bàn luận ngay tức khắc về vụ xuống cấp đó.
Ông Natsuo Yamaguchi, người lãnh đạo đảng New Komeito, là chính đảng lớn thứ ba của Nhật Bản, đã lên tiếng tại Quốc hội hôm nay.
Ông Yamaguchi nói ông không thể tin vào tai ông khi nghe nói thủ tướng không hay biết về vấn đề này. Ông Yamaguchi nói thêm rằng rõ ràng là ông Kan thiếu nhận thức về tình trạng khủng hoảng có liên quan đến nền kinh tế trì trệ của Nhật Bản.
Nhật báo kinh doanh Nikkei có nhiều thế lực hôm nay cảnh báo rằng chính phủ của ông Kan cần phải trình bầy một kế hoạch cải cách xã hội và thuế khóa để tránh một tai họa có thể đi đến tình trạng các thị trường tài chính diễn biến vượt ra ngoài tầm kiểm soát.
Các chuyên gia phân tích thị trường cho rằng một hành động như thế là cấp thiết cho nền kinh tế lớn thứ ba trên thế giới. Nhật Bản có rất ít tài nguyên thiên nhiên, và lệ thuộc vào nhập khẩu để nuôi nền kinh tế. Nhật Bản đang chật vật ứng phó với khối dân ngày càng già nua, nhưng chính phủ lại không muốn mở cửa cho di dân, để lấp đầy lực lượng lao động, nhất là trong các công nghiệp dịch vụ.
Giới lãnh đạo công nghiệp nói rằng việc hạ giảm mức đánh giá tín dụng lần đầu tiên từ 9 năm nay chắc hẳn sẽ thúc đẩy Nhật Bản tái cấu trúc ngân sách và tiết giảm chi tiêu.
Khác với một số nước đã lâm vào tình trạng nợ nần nghiêm trọng, 95 phần trăm khoản nợ của Nhật Bản là ở trong nước. Tình trạng này khiến cho nền kinh tế bớt có nguy cơ bị ảnh hưởng của những hành động tùy hứng của giới đầu cơ thị trường đã châm ngòi cho các cuộc khủng hoảng tài chính nghiêm trọng ở những nơi khác.
Nền kinh tế Nhật đang trên đà suy thoái kể từ đầu thập niên 1990 và mới đây lại còn lâm vào tình trạng thiểu phát. Các nhận định của giới hữu quan luôn mô tả nền kinh tế của nước này là “đang ngưng đọng.”
Hôm nay, chính phủ Nhật Bản loan báo mặc dù tỷ lệ thất nghiệp có sụt giảm đôi chút vào tháng 12, giá các mặt hàng tiêu thụ cũng sụt giảm liên tiếp trong 22 tháng.
Thủ tướng Nhật Bản kêu gọi duy trì kỷ luật tài chính và xây dựng sự tín nhiệm của thị trường đối với công trái. Các nhận định được đưa ra sau khi mức đánh giá khoản nợ quốc gia bị xuống cấp, một mẩu tin mới nhất đáng ngại cho nền kinh tế bị trì trệ kéo dài của Nhật Bản. Từ văn phòng Đông bắc Á của đài VOA, thông tín viên Steve Herman ghi nhận chi tiết trong bài tường thuật sau đây.