Khối G7 ngày 5/5 chỉ trích Trung Quốc ‘hiếp đáp’ và Nga ‘hiểm độc’.
Được thành lập vào năm 1975 như một diễn đàn của các nước giàu nhất ở phương Tây để thảo luận các cuộc khủng hoảng, khối G7 tuần này bàn về các vấn đề mà họ xem là những mối đe dọa lớn nhất hiện nay: Trung Quốc, Nga và đại dịch virus corona.
Các ngoại trưởng G7, trong thông cáo chung, nói Nga đang nỗ lực phá hoại các nền dân chủ và đe dọa Ukraine trong khi Trung Quốc phạm tội vi phạm nhân quyền và sử dụng quyền lực kinh tế để sách nhiễu các nước khác.
Tuy nhiên, ít có hành động cụ thể được đề cập trong thông cáo chung có thể làm Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình hay Tổng thống Nga Vladimir Putin lo ngại.
Khối G7 nói sẽ đẩy mạnh những nỗ lực tập thể để chấm dứt ‘chính sách kinh tế uy hiếp’ của Trung Quốc và chống lại tin tức xuyên tạc của Nga.
Nga phủ nhận bất cứ sự can thiệp nào vượt quá biên giới nước này và nói phương Tây bị ám ảnh bởi tinh thần bài Nga. Trung Quốc tố cáo phương Tây là kẻ sách nhiễu và rằng lãnh đạo các nước này vẫn còn có tư tưởng hậu đế quốc.
Nền kinh tế mạnh mẽ của Trung Quốc và sự trỗi dậy của quân đội nước này trong 40 năm qua nằm trong số những sự kiện địa chính trị có ý nghĩa nhất trong lịch sử cận đại, cùng với sự sụp đổ của Liên bang Xô Viết vào năm 1991 chấm dứt Chiến tranh Lạnh.
Ông Tập và ông Putin
Tây phương, phối hợp lại lớn hơn Trung Quốc và Nga về phương diện kinh tế và quân sự, đang chật vật đưa ra đáp ứng hữu hiệu đối với Trung Quốc hay Nga.
“Chúng ta sẽ làm việc tập thể để đẩy mạnh khả năng bền vững kinh tế đối mặt với những chính sách và tập tục kinh tế mang tính hiếp đáp,” các ngoại trưởng G7 nói về Trung Quốc.
Các nước này nói họ ủng hộ sự tham dự của Đài Loan vào diễn đàn Tổ chức Y tế Thế giới và Hội đồng Y tế Thế giới. Họ cũng bày tỏ quan ngại về ‘bất cứ hành động đơn phương nào có thể làm leo thang căng thẳng’ tại Eo biển Đài Loan.
Trung Quốc xem Đài Loan như lãnh thổ của họ và chống lại bất cứ đại diện chính thức nào của Đài Loan ở mức độ quốc tế.
Về Nga, G7 cũng có sự ủng hộ tương tự đối với Ukraine nhưng không đưa ra hành động nào ngoài những tuyên bố.
“Chúng tôi quan ngại sâu sắc về chuyện lặp đi lặp lại một cách tiêu cực những hành vi vô trách nhiệm và gây mất ổn định của Nga,” các ngoại trưởng G7 nói.
“Điều đó bao gồm chuyện sáp nhập Crimea bất hợp pháp và tăng cường mạnh mẽ các lực lượng quân sự Nga tại biên giới Ukraine, các hoạt động xấu xa nhằm phá hoại hệ thống dân chủ những nước khác, các hoạt động hiểm độc trên mạng và việc sử dụng tin tức xuyên tạc.”
Vaccine
Về đại dịch virus corona, G7 hứa làm việc với ngành công nghiệp vaccine để mở rộng việc sản xuất và tiếp cận vaccine tới mọi người nhưng không kêu gọi miễn trừ đối với quyền sở hữu trí tuệ về vaccine.
Các ngoại trưởng G7 nói công tác đó sẽ bao gồm ‘tăng tiến đối tác giữa các công ty, và khuyến khích việc cấp phép và các thoả thuận chuyển giao công nghệ tự nguyện dựa trên những điều khoản nhất trí hỗ tương.”