Gần hai năm trước đây, vào một đêm trong tháng 12, nhà chức trách Trung Quốc đã bắt ông Lưu Hiểu Ba, một nhân vật bất đồng chính kiến lâu năm, vào lúc bản Hiến Chương 08 của ông đòi hỏi dân chủ và nhân quyền tại Trung Quốc sắp được công bố.
Giờ đây ông đang hao mòn tiều tụy trong một nhà tù Trung Quốc thọ án tù 11 năm về tội xúi giục lật đổ chính quyền.”
Vào Thứ Sáu sắp tới, vị giáo sư văn chương này cũng có thể được trao tặng Giải Nobel Hòa Bình vì những nỗ lực to lớn của ông trong việc quảng bá dân chủ tại đất nước nước đông dân nhất thế giới này.
Tuy nhiên, chính quyền Cộng Sản Trung Quốc không vui lòng trước viễn ảnh ông Lưu được trao tặng Giải Nobel Hòa Bình.
Mùa hè vừa qua, một giới chức ngoại giao Trung Quốc đã nói với ông Geir Lundestad, Giám Đốc Viện Nobel của Na Uy, rằng, Trung Quốc không tin ông Lưu là loại người mà Ủy Ban Nobel nên xem xét tới để trao giải thưởng bởi vì ông vi phạm luật pháp Trung Quốc.
Nhưng một nhóm 29 dân biểu Hạ Viện Hoa Kỳ đã yêu cầu Tổng Thống Barack Obama hối thúc chủ tịch Hồ Cẩm Đào của Trung Quốc phóng thích ông Lưu Hiểu Ba khi hai nhà lãnh đạo này gặp nhau vào tháng tới.
Một nhóm 300 học giả, luật sư, công nhân nhà máy, và những người khác tại Trung Quốc đã yêu cầu trao Giải Nobel Hòa Bình, giải thưởng nhiều uy tín cho ông Lưu Hiểu Ba, 54 tuổi. Người ta tin rằng ông Lưu Hiểu Ba là người đáng được chọn và một tay chuyên cá độ ở Ireland đã trả tiền trước cho những người đánh cá cược chọn ông là người đoạt giải.
Ông Lưu Hiểu Ba bị kết án tù về tội xúi giục lật đổ chính quyền vì bản hiến chương 7 trang của ông yêu cầu thực hiện cuộc chuyển đổi ôn hòa tại Trung Quốc từ chế độ cai trị Cộng Sản sang một chính quyền dựa trên “giá trị nhân loại phổ quát” của tự do.
Đây là một văn kiện đã được hằng vạn người Trung Quốc ký vào.
Lúc đầu ông bị bỏ tù 2 năm về tội ủng hộ cuộc biểu tình phản đối tại Quảng Trường Thiên An Môn, và sau đó một án tù 3 năm nữa vì những bài viết của ông thắc mắc về vai trò của hệ thống chính trị độc đảng của Trung Quốc.
Người ta tin là án tù 11 năm của ông Lưu là một án tù dài nhất tuyên phạt trong vụ án về quyền tự do bày tỏ ý kiến. Các nhân vật hoạt động nhân quyền đã phàn nàn với Hội Ân Xá Quốc Tế về việc cầm tù ông và gọi đó là một “sự nhắc nhở rõ ràng” rằng Trung Quốc không dung thứ cho tự do ngôn luận.
Ông Lưu hiểu Ba là một người có học thức cao đã từng là một học giả thỉnh giảng tại nhiều viện đại học bên ngoài Trung Quốc, trong đó có trường đại học Columbia ở New York, và trường đại học Oslo.
Nhưng chính Bản Hiến Chương 08 đã khiến ông được nổi tiếng trên thế giới và cũng khiến ông bị cầm tù.
Trong phiên xử kéo dài 2 giờ đồng hồ tháng 12 năm ngoái, ông Lưu đã bị ngăn không cho đọc bản tuyên bố của cá nhân ông, trong đó ông bày tỏ hy vọng về tương lai của Trung Quốc. Ông viết:
“Hy vọng rằng tôi sẽ là nạn nhân cuối cùng của tình trạng tiếp tục giam cầm các nhà văn tại Trung Quốc, và rằng sẽ không còn ai bị coi là phạm tội về những gì mà mình nói.”