Trân Văn
Tuy Hội nghị lần thứ 10 của Ban Chấp hành Trung ương (BCH TƯ) đảng CSVN khóa 12 nhằm chuẩn bị cho việc tổ chức Đại hội đảng CSVN lần thứ 13 đã kết thúc từ tuần trước nhưng trong tuần này, người sử dụng mạng xã hội tại Việt Nam vẫn còn đang bàn tán về nó, đặc biệt là về hàng loạt câu hỏi mà ông Nguyễn Phú Trọng, Tổng Bí thư đảng CSVN nêu ra hôm khai mạc (15 tháng 10): Chiến lược? Thế nào là đổi mới chính trị, đổi mới kinh tế? Đổi mới chính trị có đổi mới thể chế không? Việt Nam sẽ như thế nào vào năm 2030 (100 năm thành lập đảng CSVN), năm 2045 (100 năm thành lập Nhà nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam) (1)?..
***
Trần Đình Thu – một trong những facebooker đầu tiên bình luận về những câu hỏi mà ông Trọng nêu ra với các Ủy viên BCH TƯ đảng CSVN khóa 12 – cho rằng: Hình dung Việt Nam đến 2045 sẽ như thế nào thì đúng là khó vì quá xa nhưng tới 2030, chỉ 11 năm mà than khó cho thấy ông Trong không thể đoan chắc điều gì. Ông Thu nhận định đó là điểm mới, khác hẳn với giọng điệu trước đây của giới lãnh đạo đảng CSVN, rằng phải kiên trì vì chắc chắn Việt Nam sẽ tiến lên chủ nghĩa xã hội. Theo ông Thu, chuyện ông Trọng hai lần than thở không thể biết Việt Nam sẽ như thế nào là rất đáng chú ý (2).
Dựa trên phát biểu của ông Trọng, Trần Đình Thu còn khái quát một số yếu tố khác mà facebooker này cho là mới, chẳng hạn: Có nên xóa bỏ thành phần kinh tế nhà nước hay không? Có đổi chế độ chính trị không? Có cần sửa Điều lệ của Đảng CSVN không? Blogger Kim Dung/Kỳ Duyên đã dẫn lại những nhận định của facebooker Trần Đình Thu rồi bình thêm về những yếu tố “mới” mà ông Thu đã khái quát ấy. Theo đó, so với thiên hạ thì chúng chẳng có gì là “mới”, ở Việt Nam chúng cũng đã được những người quan tâm đến tương lai quốc gia, vận mệnh dân tộc nhiều lần nói xa, nói gần.
Do tính “mới” chỉ nằm ở chỗ Tổng Bí thư đề cập công khai trước các Ủy viên BCH TƯ đảng CSVN nên blogger này nhấn mạnh, trọng tâm sẽ không nằm ở “mới” mà phụ thuộc vào chuyện những ý kiến thẳng thắn, thậm chí gai góc do khác biệt về nhận thức, tư duy thời cuộc, có bị “chụp” cho những chiếc mũ đầy… gai hay không. Bởi trí tuệ và sự sáng tạo chỉ có thể thăng hoa trong một xã hội thực sự dân chủ, vì lợi ích quốc gia, ngược lại, nó sẽ lụi tàn khi môi trường chỉ toàn định kiến, tư duy áp đặt kiểu “kẻ mạnh là chân lý”, thành ra chỉ có thể… đợi (3)!
***
Một trong những status mới nhất trên facebook về những câu hỏi của ông Trọng, thu hút sự chú ý của vài ngàn người là “Ai sẽ trả lời Giáo sư Trọng?” của facebooker Lao Ta...
Theo lời kể của bố tôi - khi ông còn là Bí thư đảng ủy, kiêm chủ tịch một xã điểm của tỉnh Hà Tây lúc ấy thì trong lần về thăm và nói chuyện tại huyện Chương Mỹ, ông Trường Chinh đưa ra dự đoán sau 18 năm kể từ kế hoạch năm năm lần thứ nhất, miền Bắc sẽ hoàn thành xây dựng chủ nghĩa xã hội. Theo những gì tôi được học, sau giai đoạn đó sẽ là thời kỳ đầu của Chủ nghĩa cộng sản!
Năm 1978, đúng cái mốc ông Trường Chinh đặt ra, cả nước chỉ còn thoi thóp vì đói. Đám sinh viên chúng tôi thì gần chết đói nếu không có hạt bo bo nguyên vỏ viện trợ từ nước ngoài. Loại mạch này ăn vào chỉ vài tiếng là buồn đi ỉả, vì nó quá nhiều bã.
Năm 1976, ông Lê Duẩn công bố chiến lược phát triển đất nước, với mục tiêu lớn là 21 triệu tấn lương thực (cho khoảng gần 40 triệu người dân), phấn đấu mỗi nhà có một cái ti vi và tủ lạnh. Thời điểm đó dự tính là vào năm 1980. Đó cũng là năm, nói như bố tôi, đến cái quần đùi cũng không có mà mặc. Ở Hòa Bình, tôi và ba thằng bạn học khác bắt thăm được quyền mua rẻ một cái váy của bà đầm hảo tâm nào đó. Chắc đang mặc bà tụt ra ném vào thùng của nhóm quyên đồ từ thiện cho Việt Nam khi họ đi qua, vì thế vẫn còn nguyên mùi da thịt…Tây! Bốn thằng tôi hăm hở bán lại cho một hiệu may, được số tiền chênh lệch mua đủ một con gà. Nhưng môi chưa kịp hết nhờn mỡ gà thì cả bốn thằng bị gọi lên Ban giám hiệu, bắt nộp lại cái váy vì có đơn kiện suất váy đó quá sộp! Kết quả chúng tôi phải lao động lấy củi một tuần đề bù thiệt hại cho những người không gặp may như chúng tôi.
Khoảng đầu những năm 1980, ông Phạm Văn Đồng đầy tự tin bảo các vị khách Mỹ vô cùng hiếm lúc ấy là năm 2000 mời các ngài trở lại đây, để chứng kiến sự ưu việt mô hình của chúng tôi. Cụ Đồng đúng là người có máu hài hước, bởi năm 2000 chúng ta đứng gần cuối bảng thế giới về thu nhập, vẫn thuộc nhóm quốc gia đói rách.
Trong Hội nghị vừa diễn ra, Giáo sư Trọng rất thẳng thắn bảo rằng, năm 2001 nghị quyết đề ra nước ta cơ bản là nước công nghiệp vào năm 2020 (tức là sang năm) nhưng giờ thử nhìn xem? Ý Giáo sư (dù ngài không nói ra) là nghị quyết nói tào lao, ảo tưởng đến mức hoang tưởng! Đến cái đinh ốc đạt chuẩn còn phải loay hoay, công nghiệp nỗi gì!
Giờ là “tập trung trí tuệ” bàn đến tầm nhìn năm 2045! Khi đó nước ta thành cái nước gì? Có thể Giáo sư Trọng đã có câu trả lời nhưng rút kinh nghiệm, Ngài không nói ra, mà hỏi đám ngồi bên dưới? Các anh trả lời đi, năm 2026, năm 2030 rồi năm 2045 nước ta hình dung nó thế nào? Xin thưa, Ngài đang hỏi nhầm đối tượng? Cái đám già nua cũ kĩ ngồi vờ vịt nuốt từng lời Ngài, được đào tạo không phải để lo cho tương lai, mà chỉ đủ sự khôn lỏi để tính chuyện họ sẽ chết thế nào, cất giữ tiền bạc ra sao, mồ mả nên giấu ở đâu? Cả cái đám đang được quy hoạch là nguồn của đại hội tới cũng không phải là đối tượng để Ngài có thể trông đợi. Họ còn lại sau khi cái quy trình tuyển chọn của chế độ đã lọc hết sạch người tài từ những vòng ngoài. Ngài sẽ vô cùng khó khăn để tìm được trong số đó dù chỉ một vài người có tấm lòng lớn với xã tắc. Họ được lập trình để không còn cái phẩm giá linh thiêng ấy. Họ được đòi hỏi là chỉ cần và chỉ biết yêu đảng. Họ chỉ phải nhớ còn đảng còn họ! Riêng năng lực cho chuyện đó thì họ có thừa, bởi vì yêu đảng thì chỉ cần hô lên là xong, sụt sịt vung tay thề bồi là xong, luôn miệng nói tuyệt đối trung thành là xong. Nhưng yêu nước cần gấp một ngàn lần những phẩm chất mà đảng của Ngài đòi hỏi ở một đảng viên. Yêu nước khó gấp một vạn lần yêu đảng. Sự dối trá đang tàn phá đất nước đến tận móng và sẽ chưa dừng lại, chừng nào vẫn còn cách thức đánh giá năng lực cán bộ như hiện nay.
Vì thế, câu trả lời cho câu hỏi của Ngài (và cũng là hy vọng của tôi) thuộc về những đứa trẻ giờ này đang học “Bức tranh của em gái tôi”, trước hết để chúng biết yêu người bên cạnh mình, yêu ông bà cha mẹ anh em ruột thịt mình, hoặc ít nhất thì cũng biết yêu hoa lá trong vườn, con vật nuôi trong nhà, chứ không phải thứ tình yêu nhân loại chung chung. Đã quá đủ thời gian và sự trải nghiệm để Ngài rút ra những bài học cay đắng và đưa đất nước rẽ nhanh sang một con đường khác. Sứ mệnh đó đang được trao cho Ngài với thời gian chỉ còn rất ít! Một sự thay đổi trong hòa bình là thượng sách cho tương lai của dân tộc này. Nếu Ngài né tránh hiện thực đó, công sức và tâm huyết của Ngài đang đổ ra sẽ chẳng khác nào dã tràng xe cát (2).
Khoảng 3.000 thân hữu của Lao Ta tán thành suy nghĩ của Lao Ta. Chừng 600 người ngỏ lời khen nhận định của Lao Ta chính xác, nhiều người cám ơn Lao Ta đã nói thay họ. Tuy nhiên chẳng ai tin ông Trọng cũng như các đồng chí của ông sẽ tìm được câu trả lời đúng mà trước nay, dân chúng Việt Nam vẫn chờ để nghe.
***
Hội nghị lần thứ 10 của Ban Chấp hành Trung ương (BCH TƯ) đảng CSVN khóa 12 bế mạc hôm 18 tháng 10. Ngày 20 tháng 10, gần như tất cả Ủy viên BCH TƯ đảng CSVN khóa 12 lũ lượt kéo sang trụ sở Quốc hội, tham dự Kỳ họp thứ 7 của Quốc hội khóa 14. Ở vị trí đại biểu Quốc hội, khi cùng thảo luận về những vấn đề liên quan đến “quốc kế, dân sinh”, không Ủy viên nào của BCH TƯ đảng CSVN khóa 12 thắc mắc khi nghe Ủy viên Bộ Chính trị, kiêm Phó Thủ tướng, kiêm đại biểu Quốc hội Vương Đình Huệ biện giải, sở dĩ tháng rồi, các hóa đơn tính tiền điện tăng đột biến là vì có những biến động ngoài dự kiến mà không chính phủ nào dự báo được như chuyện hoa sữa nở trong tháng 5 (5).
Đó là lý do khiến nhiều facebook liên tưởng đến những câu hỏi, những lời thở than mà Tổng Bí thư đảng CSVN nêu ra tuần trước. Chẳng hạn Ngô Nguyệt Hữu. Facebooker này nêu thắc mắc: Đã không dự đoán được hoa sữa nở vào tháng năm thì căn cứ vào đâu để dự đoán quốc gia sẽ có nhiều thành tựu vào năm 2045? Khá Khó (6)!
Dẫu câu trả lời chung cho các câu hỏi mà Tổng Bí thư đảng CSVN nêu ra lúc phát biểu khai mạc vẫn là: Chẳng biết thế nào! - tuần trước, BCH TƯ đảng CSVN khóa 12 vẫn tuyên bố, Hội nghị lần thứ 10 đã “hoàn thành toàn bộ nội dung chương trình đề ra” một cách “khẩn trương, nghiêm túc và trách nhiệm” (7).
Chú thích
(1) https://www.youtube.com/watch?v=ckN2uvScOrY
(2) https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=2385030161552643&id=100001370467846
(4) https://www.facebook.com/permalink.php?story_fbid=10216915397014778&id=1160946631
(6) https://www.facebook.com/ngonguyethuu/posts/2737286636345211