Mười hai hãng tin hôm 14/4 kêu gọi các ứng cử viên tổng thống tiềm năng là Joe Biden và Donald Trump đồng ý tranh luận, nói rằng đó là một “truyền thống phong phú” vốn là một phần của mọi chiến dịch tổng tuyển cử kể từ năm 1976.
Trong khi ông Trump, người không tham gia các cuộc tranh luận để giành sự đề cử của Đảng Cộng hòa, tỏ ra sẵn sàng đối đầu với đối thủ Joe Biden, thì tổng thống của Đảng Dân chủ lại tỏ ra không muốn tranh luận với ông Trump nữa.
Dù chưa chính thức đưa ra lời mời nhưng các hãng thông tấn cho biết không còn quá sớm để mỗi bên công khai tuyên bố sẽ tham gia ba diễn đàn tổng thống và một diễn đàn phó tổng thống do Ủy ban về Tranh luận Tổng thống thành lập. Ủy ban này phi đảng phái.
Các hãng tin nói trong một tuyên bố chung rằng các ứng cử viên nên ra tranh luận với nhau trước công chúng Mỹ về tầm nhìn của họ về tương lai của đất nước.
ABC, CBS, CNN, Fox, PBS, NBC, NPR và hãng tin AP đã ký tên vào bức thư này.
Ông Biden và ông Trump đã tranh luận hai lần vào năm 2020. Cuộc tranh luận thứ ba đã bị hủy sau khi ông Trump, khi đó là tổng thống, có kết quả xét nghiệm dương tính với COVID-19 và không tranh luận từ xa.
Khi được hỏi vào ngày 8 tháng 3 năm nay liệu ông có muốn tranh luận với ông Trump hay không, ông Biden nói, “điều đó phụ thuộc vào hành vi của ông ấy”. Tổng thống rõ ràng đã tỏ ra khó chịu trước đối thủ của mình trong cuộc tranh luận tự do đầu tiên vào năm 2020, có lúc ông từng nói, “Ông có im đi không?”
Các nhà quản lý chiến dịch tranh cử của ông Trump, Susie Wiles và Chris LaCivita, nói trong một bức thư vào tuần trước rằng “Chúng tôi đã cho biết rằng Tổng thống Trump sẵn sàng tranh luận mọi lúc, mọi nơi và bất cứ ở đâu - và bây giờ là lúc để bắt đầu những cuộc tranh luận này”.
Họ trích dẫn bảy cuộc tranh luận tại Thượng viện Illinois năm 1858 giữa Abraham Lincoln và Stephen Douglas, nói rằng “chắc chắn nước Mỹ ngày nay xứng đáng được như vậy.”
Ủy ban Toàn quốc Đảng Cộng hòa đã bỏ phiếu vào năm 2022 để không còn tham gia vào các diễn đàn do Ủy ban Tranh luận Tổng thống tài trợ. Chiến dịch tranh cử của ông Trump không cho biết họ sẽ tuân thủ điều đó nhưng có một số điều kiện. Các nhà quản lý chiến dịch cho rằng Ủy ban đã chọn một “người điều hợp rõ ràng chống ông Trump” là người dẫn chương trình Fox News lúc bấy giờ là Chris Wallace vào năm 2020 mà muốn đảm bảo rằng các cuộc tranh luận của Ủy ban diễn ra công bằng và khách quan.
Chiến dịch tranh cử của ông Trump cũng muốn thời gian biểu được dời lên, nói rằng nhiều người Mỹ sẽ bỏ phiếu trước ngày 16 tháng 9, ngày 1 tháng 10 và ngày 9 tháng 10, ngày diễn ra ba cuộc tranh luận do Ủy ban ấn định.
Chiến dịch tranh cử của ông Biden từ chối bình luận về thư ngỏ của các hãng tin, chỉ ra tuyên bố trước đó của tổng thống. Không có phản hồi ngay lập tức từ chiến dịch của ông Trump.
Nhưng hôm 13/4, ông Trump đã tổ chức một cuộc vận động tranh cử ở phía đông bắc Pennsylvania với hai bục được dựng trên sân khấu: một để ông phát biểu, một để tượng trưng cho điều ông nói là việc ông Biden từ chối tranh luận với ông. Bục thứ nhì có một tấm bảng ghi “Mọi lúc, mọi nơi. Mọi chỗ.”
Giữa bài phát biểu tranh cử, ông Trump quay sang phải và chỉ vào bục thứ hai, nói rằng: “Hãy nhìn xem, cái này dành cho ông ấy.”
“Thấy bục này không? Tôi đang kêu gọi Joe Biden Lươn lẹo hãy tranh luận mọi lúc, mọi nơi, mọi chỗ. Ngay tại đây. Và chúng ta phải tranh luận vì đất nước chúng ta đang đi sai hướng quá tệ và mặc dù còn hơi sớm một chút nhưng phải tranh luận. Chúng ta phải giải thích cho người dân Mỹ chuyện quái gì đang xảy ra vậy”, ông Trump nói.
C-SPAN, NewsNation và Univision cũng tham gia thư ngỏ kêu gọi tranh luận. Washington Post đã từ chối yêu cầu tham gia.
Chắc chắn các đài truyền hình có thể tận dụng sức mạnh mà các cuộc tranh luận có thể mang lại. Xếp hạng tin tức trên truyền hình đã giảm đáng kể so với chiến dịch năm 2020.
Không có cuộc tranh luận nào bên Đảng Dân chủ trong kỳ tranh cử tổng thống lần này và việc ông Trump từ chối tham gia các diễn đàn của Đảng Cộng hòa đã làm giảm sự quan tâm đối với các diễn đàn đó.