Đông đảo cử tri Ukraine chờ tại các phòng đầu phiếu trong khắp thủ đô Kiev và các vùng ở miền tây Ukraine khi cuộc bầu cử tổng thống mang ý nghĩa quyết định của nước này bắt đầu hôm Chủ nhật.
Tuy nhiên, trên 15% khu vực bầu cử, trong bán đảo Crimea sát nhập vào Nga, và 2 vùng ở miền đông Donetsk và Luhansk, không thể đi bỏ phiếu vì các phần tử ly khai thân Nga ngăn chận cuộc đầu phiếu.
Chính quyền khu vực Donetsk cho biết chỉ có 426 trong tổng số 2.430 phòng phiếu trong khu vực này mở cửa hôm Chủ nhật và không có địa điểm bỏ phiếu nào ở Donetsk, một thành phố với hơn 1 triệu dân, mở cửa.
Các viên chức địa phương cho biết không có đầu phiếu ở Luhansk, trung tâm của tỉnh bên cạnh, tuy một số phòng phiếu trong vùng dường như mở cửa.
Không có dấu hiệu nào hiện cho thấy có đụng độ hôm nay, Chủ nhật, sau nhiều tuần lễ giao tranh ác liệt trong vùng nổi dậy, tuy vậy theo tin của Reuters, phát ngôn viên bầu cử nói rằng các nhân viên phụ trách bầu cử đã bị đe dọa.
Theo tin của Reuters, Phát ngôn viên của Ủy ban Bầu cử Konstantin Hyvryenko nói, “Ở Luhansk và Donetsk, các đại diện của nhóm gọi là Cộng hòa Nhân dân Donetsk và Cộng hòa Nhân dân Luhansk mang võ khí đến. Họ đe dọa các thành viên phụ trách các điểm đầu phiếu, đập vỡ các computer, và các thiết bị khác trong các phòng phiếu, họ tịch thu một số tài liệu bầu cử.”
Về các ứng cử viên
Kết quả thăm dò cho thấy ứng cử viên tổng thống Petro Poroshenko, một tỷ phú ngành kẹo vượt xa 20 ứng cử viên khác, nhưng không đủ đa số tuyệt đối cần có để đắc cử vòng đầu, vì vậy cuộc bầu cử vòng nhì theo dự kiến sẽ được tổ chức vào ngày 15 tháng 6. Ông nói:
“Việc đầu tiên chúng ta phải làm là mang lại yên bình cho toàn thể công dân Ukraine,” ông Poroshenko nói sau khi bỏ phiếu tại một phòng phiếu ở trung tâm thủ đô Kiev, nơi mà nhiều cử tri mặc chiếc áo sơ mi thêu truyền thống, một hình ảnh đã trở thành biểu tượng của lòng ái quốc.
Ông nói thêm, “Những kẻ trang bị võ khí phải rời khỏi các đường phố, các thị trấn, các thành phố.”
Các nước phương Tây xem cuộc bầu cử như yếu tố quyết định nhằm ngăn Ukraine phân rẽ thêm nữa sau khi Nga chiếm bán đảo Crimea trong vùng Biển Đen tháng 3 năm nay để trả đũa vụ dân chúng lật đổ tổng thống thân Nga Viktor Yanukovych.
Ông Yanukovych bị loại ra khỏi chức vụ sau quyết định bác bỏ một hiệp định với Liên hiệp Âu châu, EU, và xây dựng các quan hệ chặt chẽ hơn với Moscow.
Ông Poroshenko kêu gọi mở “đối thoại trực tiếp” với cư dân Donetsk và Luhansk, nơi các phần tử nổi dậy tuyên bố độc lập 2 tuần trước đây sau các cuộc trưng cầu dân ý bị Ukraine và các nước phương Tây gọi là giả mạo.
Theo tin của AP nhiều cử tri đánh giá cao chủ nghĩa thực tiễn và sở trường của ông Poroshenko về đường lối dung hòa, khiến ông nổi bật trên trường chính trị của Ukraine, quốc gia từ lâu này bị khuynh loát bởi những nhân vật không khoan nhượng.
Ông Poroshenko ủng hộ mạnh mẽ đường lối quan hệ chặt chẽ hơn với EU, những ông cũng nói về nhu cầu bình thường hóa quan hệ với Nga.
Tuy nhiên trong các khu trung tâm của công nghiệp than và thép của Ukraine, chỉ có 9 trong số 34 khu vực bầu cử mở cửa, theo ủy ban bầu cử trung ương cho biết:
Một phụ nữ ở Donetsk, chỉ cho biết tên là Elisabeta nói, “Ukraine hiện giờ là một nước khác vì vậy tôi không thấy có lý do nào chúng tôi nên tham gia trong cuộc bầu cử này.”
Ứng cử viên theo sau ông Poroshenko là bà Yulia Tymoshenko, cựu thủ tướng Ukraine đầy tính thuyết phục cũng như chia rẽ.
Người phụ nữ 53 tuổi tóc vàng với kiểu tóc bện, vị nữ anh hùng của Ukraine trong Cuộc Cách mạng Cam năm 2004 đã phải trải qua 2 năm rưỡi trong tù với các cáo buộc lạm quyền, một cáo buộc bị các nước Tây phương lên án là do động cơ chính trị, vẫn còn được nhiều người ngưỡng mộ vì năng lực và ý chí của bà, nhưng bị những người khác ghét vì vai trò của bà trong vụ đấu đá chính trị làm suy yếu đất nước.
Bà Tymoshenko nói, sau khi bỏ phiếu, rằng Ukraine phải gia nhập EU và NATO. Bà nói:
“Tôi tin rằng Ukraine có thể vững mạnh, hạnh phúc và thịnh vượng nếu trở thành một thành viên của EU. Đã đến lúc mở cuộc trưng cầu dân ý về việc có nên là thành viên của NATO để tái lập hòa bình cho đất nước.”
Các mối đe dọa bạo động
Các viên chức bầu cử đã báo cáo nhiều vụ đe dọa và tấn công và các phần tử nổi dậy, hôm thứ Bảy, đe dọa sẽ gây gián đoạn cuộc bầu cử “bằng bạo lực nếu cần.”
Cuộc bầu cử sẽ mang lại cho vị tân tổng thống một sự bảo đảm chính danh trong các cuộc chiến chống phe nổi dậy và tìm cách hàn gắn mối quan hệ với các ông xếp củ của Ukraine trong điện Kremli.
Tổng thống Nga Vladimir Putin, hôm thứ Sáu, hứa sẽ “tôn trọng sự chọn lựa của nhân dân Ukraine” và nói ông sẽ làm việc với nhân vật đắc cử, trong một nỗ lực dường như nhằm là dịu cuộc khủng hoảng tệ hại nhất trong các quan hệ với phương Tây từ sau Chiến tranh lạnh và nhằm tránh vòng trừng phạt mới của phương Tây.
Cuộc bỏ phiếu khởi sự vào lúc 8 giờ sáng giờ địa phương và sẽ kết thúc 12 giờ đồng hồ sau đó, khi các cuộc thăm dò những người vừa bỏ phiếu sẽ cho thấy kết quả trước khi có kết quả chính thức vào thứ Hai.
Ủy ban Bầu cử Ukraine cho biết, nói chung, khoảng 40% cử tri đủ điều kiện bầu cử trên cả nước đã đi bỏ phiếu vào lúc 3 giờ trưa giờ địa phương.
Trên 4.000 quan sát viên trong đó có 1.000 quan sát viên nước ngoài, có mặt ở Ukraine để quan sát cuộc bầu cử. Không rõ liệu họ có đến được các phòng phiếu bên trong hay gần các vùng Donetsk và Luhansk, nơi có giao tranh hay không.
Cuộc bỏ phiếu hôm Chủ nhật được xem là cuộc bầu cử quan trong nhất kể từ sau khi Ukraine độc lập, khi Liên Xô cũ tan rã vào năm 1991.
Nguồn: VOA, AFP, AP, Reuters
Tuy nhiên, trên 15% khu vực bầu cử, trong bán đảo Crimea sát nhập vào Nga, và 2 vùng ở miền đông Donetsk và Luhansk, không thể đi bỏ phiếu vì các phần tử ly khai thân Nga ngăn chận cuộc đầu phiếu.
Chính quyền khu vực Donetsk cho biết chỉ có 426 trong tổng số 2.430 phòng phiếu trong khu vực này mở cửa hôm Chủ nhật và không có địa điểm bỏ phiếu nào ở Donetsk, một thành phố với hơn 1 triệu dân, mở cửa.
Các viên chức địa phương cho biết không có đầu phiếu ở Luhansk, trung tâm của tỉnh bên cạnh, tuy một số phòng phiếu trong vùng dường như mở cửa.
Không có dấu hiệu nào hiện cho thấy có đụng độ hôm nay, Chủ nhật, sau nhiều tuần lễ giao tranh ác liệt trong vùng nổi dậy, tuy vậy theo tin của Reuters, phát ngôn viên bầu cử nói rằng các nhân viên phụ trách bầu cử đã bị đe dọa.
Theo tin của Reuters, Phát ngôn viên của Ủy ban Bầu cử Konstantin Hyvryenko nói, “Ở Luhansk và Donetsk, các đại diện của nhóm gọi là Cộng hòa Nhân dân Donetsk và Cộng hòa Nhân dân Luhansk mang võ khí đến. Họ đe dọa các thành viên phụ trách các điểm đầu phiếu, đập vỡ các computer, và các thiết bị khác trong các phòng phiếu, họ tịch thu một số tài liệu bầu cử.”
Về các ứng cử viên
Kết quả thăm dò cho thấy ứng cử viên tổng thống Petro Poroshenko, một tỷ phú ngành kẹo vượt xa 20 ứng cử viên khác, nhưng không đủ đa số tuyệt đối cần có để đắc cử vòng đầu, vì vậy cuộc bầu cử vòng nhì theo dự kiến sẽ được tổ chức vào ngày 15 tháng 6. Ông nói:
“Việc đầu tiên chúng ta phải làm là mang lại yên bình cho toàn thể công dân Ukraine,” ông Poroshenko nói sau khi bỏ phiếu tại một phòng phiếu ở trung tâm thủ đô Kiev, nơi mà nhiều cử tri mặc chiếc áo sơ mi thêu truyền thống, một hình ảnh đã trở thành biểu tượng của lòng ái quốc.
Ông nói thêm, “Những kẻ trang bị võ khí phải rời khỏi các đường phố, các thị trấn, các thành phố.”
Các nước phương Tây xem cuộc bầu cử như yếu tố quyết định nhằm ngăn Ukraine phân rẽ thêm nữa sau khi Nga chiếm bán đảo Crimea trong vùng Biển Đen tháng 3 năm nay để trả đũa vụ dân chúng lật đổ tổng thống thân Nga Viktor Yanukovych.
Ông Yanukovych bị loại ra khỏi chức vụ sau quyết định bác bỏ một hiệp định với Liên hiệp Âu châu, EU, và xây dựng các quan hệ chặt chẽ hơn với Moscow.
Ông Poroshenko kêu gọi mở “đối thoại trực tiếp” với cư dân Donetsk và Luhansk, nơi các phần tử nổi dậy tuyên bố độc lập 2 tuần trước đây sau các cuộc trưng cầu dân ý bị Ukraine và các nước phương Tây gọi là giả mạo.
Theo tin của AP nhiều cử tri đánh giá cao chủ nghĩa thực tiễn và sở trường của ông Poroshenko về đường lối dung hòa, khiến ông nổi bật trên trường chính trị của Ukraine, quốc gia từ lâu này bị khuynh loát bởi những nhân vật không khoan nhượng.
Ông Poroshenko ủng hộ mạnh mẽ đường lối quan hệ chặt chẽ hơn với EU, những ông cũng nói về nhu cầu bình thường hóa quan hệ với Nga.
Tuy nhiên trong các khu trung tâm của công nghiệp than và thép của Ukraine, chỉ có 9 trong số 34 khu vực bầu cử mở cửa, theo ủy ban bầu cử trung ương cho biết:
Một phụ nữ ở Donetsk, chỉ cho biết tên là Elisabeta nói, “Ukraine hiện giờ là một nước khác vì vậy tôi không thấy có lý do nào chúng tôi nên tham gia trong cuộc bầu cử này.”
Ứng cử viên theo sau ông Poroshenko là bà Yulia Tymoshenko, cựu thủ tướng Ukraine đầy tính thuyết phục cũng như chia rẽ.
Người phụ nữ 53 tuổi tóc vàng với kiểu tóc bện, vị nữ anh hùng của Ukraine trong Cuộc Cách mạng Cam năm 2004 đã phải trải qua 2 năm rưỡi trong tù với các cáo buộc lạm quyền, một cáo buộc bị các nước Tây phương lên án là do động cơ chính trị, vẫn còn được nhiều người ngưỡng mộ vì năng lực và ý chí của bà, nhưng bị những người khác ghét vì vai trò của bà trong vụ đấu đá chính trị làm suy yếu đất nước.
Bà Tymoshenko nói, sau khi bỏ phiếu, rằng Ukraine phải gia nhập EU và NATO. Bà nói:
“Tôi tin rằng Ukraine có thể vững mạnh, hạnh phúc và thịnh vượng nếu trở thành một thành viên của EU. Đã đến lúc mở cuộc trưng cầu dân ý về việc có nên là thành viên của NATO để tái lập hòa bình cho đất nước.”
Các mối đe dọa bạo động
Các viên chức bầu cử đã báo cáo nhiều vụ đe dọa và tấn công và các phần tử nổi dậy, hôm thứ Bảy, đe dọa sẽ gây gián đoạn cuộc bầu cử “bằng bạo lực nếu cần.”
Cuộc bầu cử sẽ mang lại cho vị tân tổng thống một sự bảo đảm chính danh trong các cuộc chiến chống phe nổi dậy và tìm cách hàn gắn mối quan hệ với các ông xếp củ của Ukraine trong điện Kremli.
Tổng thống Nga Vladimir Putin, hôm thứ Sáu, hứa sẽ “tôn trọng sự chọn lựa của nhân dân Ukraine” và nói ông sẽ làm việc với nhân vật đắc cử, trong một nỗ lực dường như nhằm là dịu cuộc khủng hoảng tệ hại nhất trong các quan hệ với phương Tây từ sau Chiến tranh lạnh và nhằm tránh vòng trừng phạt mới của phương Tây.
Cuộc bỏ phiếu khởi sự vào lúc 8 giờ sáng giờ địa phương và sẽ kết thúc 12 giờ đồng hồ sau đó, khi các cuộc thăm dò những người vừa bỏ phiếu sẽ cho thấy kết quả trước khi có kết quả chính thức vào thứ Hai.
Ủy ban Bầu cử Ukraine cho biết, nói chung, khoảng 40% cử tri đủ điều kiện bầu cử trên cả nước đã đi bỏ phiếu vào lúc 3 giờ trưa giờ địa phương.
Trên 4.000 quan sát viên trong đó có 1.000 quan sát viên nước ngoài, có mặt ở Ukraine để quan sát cuộc bầu cử. Không rõ liệu họ có đến được các phòng phiếu bên trong hay gần các vùng Donetsk và Luhansk, nơi có giao tranh hay không.
Cuộc bỏ phiếu hôm Chủ nhật được xem là cuộc bầu cử quan trong nhất kể từ sau khi Ukraine độc lập, khi Liên Xô cũ tan rã vào năm 1991.
Nguồn: VOA, AFP, AP, Reuters