Apple đang đàm phán để lần đầu tiên sản xuất Apple Watch, tức đồng hồ thông minh, và MacBook, tức máy tính xách tay, tại Việt Nam, đánh dấu một thắng lợi nữa cho quốc gia Đông Nam Á này khi hãng công nghệ khổng lồ của Mỹ đang tìm cách đa dạng hóa sản xuất để tránh lệ thuộc vào Trung Quốc, tờ Nikkei Asia của Nhật đưa tin.
Theo đó, các hãng cung ứng cho Apple là Luxshare Precision Industry và Foxconn đã bắt đầu sản xuất thử nghiệm Apple Watch ở miền bắc Việt Nam với mục tiêu lần đầu tiên sản xuất thiết bị này ngoài Trung Quốc, Nikkei Asia dẫn nguồn từ ba người nắm trực tiếp về vấn đề cho biết.
Ngoài Trung Quốc thì Việt Nam là trung tâm sản xuất quan trọng nhất của Apple, sản xuất một loạt các sản phẩm chủ lực cho họ, bao gồm máy tính bảng iPad và tai nghe AirPod.
Theo các chuyên gia trong ngành, Apple Watch thậm chí còn tinh vi hơn nữa. Các chuyên gia cho rằng việc nhét quá nhiều chi tiết vào một chiếc đồng hồ nhỏ như vậy đòi hỏi khả năng công nghệ cao. Do đó, sản xuất Apple Watch sẽ là thắng lợi cho Việt Nam khi nước này đang nỗ lực nâng cấp trình độ sản xuất công nghệ của mình.
Apple cũng đã tiếp tục chuyển sản xuất iPad sang Việt Nam sau khi các biện pháp phong tỏa chống dịch COVID-19 ở Thượng Hải gây ra gián đoạn chuỗi cung ứng trên diện rộng. Hãng BYD của Trung Quốc là đơn vị đầu tiên hỗ trợ sự thay đổi này, mặc dù các nguồn tin ẩn danh nói với Nikkei Asia rằng hãng Foxconn của Đài Loan cũng đang tổ chức sản xuất nhiều iPad hơn ở Việt Nam. Apple cũng đang đàm phán với các nhà cung ứng để xây dựng dây chuyền sản xuất thử nghiệm loa thông minh HomePod ở Việt Nam.
Còn về MacBook, Apple đã yêu cầu các hãng cung ứng thiết lập dây chuyền sản xuất thử nghiệm tại Việt Nam, hai nguồn tin nói với Nikkei. Tuy nhiên, tiến độ chuyển sản xuất hàng loạt sang Việt Nam còn chậm, một phần do sự gián đoạn liên quan đến đại dịch nhưng cũng vì sản xuất máy tính xách tay đòi hỏi chuỗi cung ứng rộng hơn. Mạng lưới chuỗi cung ứng đó hiện đang tập trung vào Trung Quốc và có chi phí rất cạnh tranh, các nguồn tin ẩn danh này nói thêm.
“AirPods, Apple Watch, HomePod và nhiều nữa... Apple có những dự án lớn tại Việt Nam, ngoài sản xuất iPhone,” một trong những người nắm trực tiếp về vấn đề, nói với Nikkei Asia. “Các phụ tùng lắp ráp MacBook đã được phân thành mô-đun nhiều hơn so với trước, vốn khiến sản xuất máy tính xách tay ngoài Trung Quốc trở nên dễ dàng hơn. Nhưng làm thế nào để làm cho nó cạnh tranh về chi phí là một thách thức khác.”
Việc mở rộng sản xuất của Apple đến Việt Nam bắt đầu với AirPod, vốn được đưa vào sản xuất hàng loạt ở quốc gia này hồi năm 2020. Tai nghe này là một trong những sản phẩm đầu tiên của Apple được chuyển sản xuất ra khỏi Trung Quốc sau khi thương chiến Mỹ-Trung nổ ra dưới thời cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump.
Động thái này báo hiệu thay đổi trong cách làm của Apple, vốn phụ thuộc vào Trung Quốc trong gần như tất cả nhu cầu sản xuất trong hàng chục năm.
Đối với Việt Nam, sự dịch chuyển của Apple - và nhìn rộng ra là căng thẳng Mỹ-Trung - là điều may mắn. Số lượng các nhà cung ứng của Apple có cơ sở tại nước này đã tăng từ 14 hồi năm 2018 lên ít nhất là 22, theo phân tích của Nikkei Asia dựa trên danh sách các nhà cung ứng hiện có mới nhất của Apple và các nguồn tin. Nhiều nhà hãng điện tử lớn khác như Google, Dell và Amazon cũng đã thiết lập sản xuất tại Việt Nam để mở rộng sản xuất ngoài Trung Quốc, cũng theo Nikkei Asia.
Eddie Han, nhà phân tích cấp cao của Isaiah Research, nói với Nikkei Asia rằng các hãng thiết bị điện tử đang cố gắng giữ thăng bằng giữa căng thẳng Washington-Bắc Kinh.
“Về mặt địa lý, chúng tôi nhận thấy các thương hiệu điện tử quốc tế lớn như Apple và Samsung đang cố gắng giảm phụ thuộc vào sản xuất ở Trung Quốc. Nhưng mặt khác, các hãng quốc tế này đã liên kết với nhiều hãng cung ứng Trung Quốc hơn như Luxshare và BYD đối với Apple, hay Huaqin đối với Samsung để sản xuất thêm sản phẩm,” Han nói. “Đó là động thái cân bằng các tác động địa chính trị.”
“Vai trò công xưởng quan trọng nhất thế giới của Trung Quốc đã bị thách thức kể từ thương chiến và sau đó là các chính sách năng lượng và zero COVID của họ,” ông Han nói với Nikkei Asia. “Điều này thực sự đã khiến Việt Nam, đất nước sát bên Trung Quốc, trở thành điểm đến lý tưởng cho nhiều hãng điện tử khi quốc gia này dần phát triển hệ sinh thái chuỗi cung ứng của riêng mình”.
Apple đã và đang chuyển một số khâu trong dây chuyền sản xuất iPhone từ Trung Quốc sang các nước khác, trong đó có Ấn Độ, nơi họ bắt đầu sản xuất iPhone 13 hồi đầu năm nay và cũng đang tính lắp ráp máy tính bảng iPad, theo Reuters.
Ấn Độ, thị trường điện thoại thông minh lớn thứ hai thế giới, cùng với các nước như Mexico và Việt Nam, đang ngày càng quan trọng đối với các nhà thầu cung ứng cho các hãng công nghệ Mỹ, khi họ tìm cách mở rộng sản xuất ngoài Trung Quốc.