Quân đội Ukraine hôm thứ Hai cho biết không quân của họ đã phá hủy một máy bay trinh sát Beriev A-50 của Nga và một máy bay chỉ huy trên không Ilyushin Il-22 ở khu vực Biển Azov. Những thiệt hại này có thể khiến chiến dịch tấn công bằng tên lửa của Nga vào Ukraine bị trì hoãn.
Kyiv không tiết lộ làm thế nào các máy bay tinh vi này của Nga bị tấn công vào thời điểm gần tròn hai năm kể từ cuộc xâm lược toàn diện của Moscow. Biển Azov nằm cách khu vực Kyiv nắm giữ khoảng 100 km. Bộ Quốc phòng Nga chưa có bình luận ngay lập tức.
Tư lệnh quân đội Ukraine Valeriy Zaluzhnyi, trong thông báo về vụ tấn công trên Telegram Messenger, đã đăng một đoạn video về bản đồ theo dõi máy bay cho thấy các máy bay đã bị bắn hạ trên Biển Azov, nằm về phía đông bán đảo Crimea bị Nga chiếm đóng.
Reuters không thể xác minh tuyên bố của ông Zaluzhnyi một cách độc lập.
Vài giờ sau tuyên bố của ông Zaluzhnyi, một blog quân sự của Nga chuyên đưa tin về lực lượng không quân đã đăng hình ảnh phần đuôi đầy mảnh đạn của một chiếc Il-22 đang đứng trên đường băng và ca ngợi các phi công là "những anh hùng thực sự".
A-50, lần đầu tiên được đưa vào sử dụng gần cuối thời kỳ Xô Viết, là máy bay kiểm soát và cảnh báo sớm trên không cỡ lớn, có thể quét một khu vực rộng vài trăm km để phát hiện máy bay, tàu và tên lửa của đối phương.
Người phát ngôn của Bộ chỉ huy quân sự miền Nam Ukraine, Natalia Humeniuk, nói trong một cuộc họp báo rằng Nga đã sử dụng máy bay này một cách rộng rãi để chuẩn bị và tiến hành các cuộc tấn công tên lửa tầm xa vào Ukraine.
Bà nói: “Chúng tôi cho rằng một máy bay A-50 bị phá huỷ như vậy sẽ khá đau đớn và ít nhất nó sẽ làm trì hoãn các cuộc tấn công lớn bằng tên lửa”.
Một số blogger quân sự Nga cho rằng việc bắn rơi máy bay A-50 sẽ là một tổn thất to lớn đối với không quân Nga vì số lượng máy bay này hoạt động là rất hạn chế.
Bộ Quốc phòng Ukraine định giá chiếc A-50 cỡ 330 triệu đôla.
Hiện chưa rõ Nga có bao nhiêu chiếc A-50 đang phục vụ.
Tổ chức tư vấn IISS có trụ sở tại London cho biết trong một báo cáo năm 2021 rằng Nga có 9 máy bay A-50 đang hoạt động, trong đó có 4 máy bay A-50U đã cải tiến.
Bộ Quốc phòng Nga hồi đầu năm ngoái cho biết máy bay A-50U hiện đại hóa đã thực hiện các nhiệm vụ trong cuộc chiến ở Ukraine.
Máy bay này có tên trên báo cáo của NATO là Mainstay, có thể phát hiện hơn 300 mục tiêu cùng một lúc. Nó có thể phát hiện và theo dõi hoạt động phóng tên lửa ở khoảng cách 800 km và các mục tiêu trên mặt đất và trên biển ở khoảng cách 300 km.