Ủy ban châu Âu mới chính thức thông báo cho Ba Lan yêu cầu nước này trả khoảng 70 triệu euro tiền phạt vì đã không hủy bỏ hệ thống kỷ luật bất hợp pháp đối với các thẩm phán, một phát ngôn nhân cho biết, trong tranh cãi leo thang giữa Warsaw và Liên minh châu Âu về dân chủ.
Vụ việc là một trong nhiều tranh chấp giữa EU và Đảng Luật pháp và Công lý (PiS) cầm quyền của Ba Lan, vốn lên nắm quyền vào năm 2015 và kể từ đó đã đối mặt với những cáo buộc là họ làm xói mòn các quyền tự do dân chủ.
Tháng 10 năm ngoái, tòa án hàng đầu EU đã phạt Warsaw vì không dừng ngay lập tức công việc của Phòng Kỷ luật ở Tòa án Tối cao Ba Lan trong khi chờ phán quyết cuối cùng.
Ủy ban Châu Âu cho rằng chế định kỷ luật này cho phép can thiệp chính trị vào tòa án và do đó vi phạm luật pháp ở khối EU, cũng như ở Ba Lan, vốn đòi hỏi nền tư pháp độc lập.
Phát ngôn viên Ủy ban Christian Wigand hôm 20/1 nói rằng ‘yêu cầu đóng phạt’ hiện đã được gửi đến Warsaw vì họ đã không loại bỏ chế định kỷ luật này theo lệnh của Tòa án Công lý châu Âu.
Trước đó, các nguồn tin nói với Reuters rằng tiền phạt lên tới khoảng 70 triệu euro và Ủy ban sẽ cho Warsaw thời hạn 45 ngày để trả.
Tranh chấp của Ba Lan với EU đã khiến nước này phải mất tiền. Vụ việc cũng ngăn Ba Lan tiếp cận hàng tỷ euro thuộc gói kích thích của EU nhằm hỗ trợ phục hồi kinh tế sau đại dịch.
Nhiều khoản tiền từ ngân sách chung 1,1 nghìn tỷ euro của EU cho đến năm 2027 vẫn chưa được quyết định khi khối này trở nên cứng rắn hơn trong việc từ chối giải ngân cho các quốc gia có thể đổ số tiền này sang hỗ trợ các chính sách làm suy yếu các nguyên tắc dân chủ tự do.
Warsaw nói rằng việc cải tổ tư pháp là cần thiết để giúp các tòa án hiệu quả hơn và loại bỏ ảnh hưởng của cộng sản lên tòa án. Đảng PiS theo chủ nghĩa dân tộc cũng nói rằng họ sẽ không khuất phục trước điều mà họ gọi là hành động tống tiền của EU.
PiS cũng đã hạn chế quyền của phụ nữ, dân nhập cư và người đồng tính, cũng như gây áp lực lên các phương tiện truyền thông đại chúng và tư nhân, đó là những bằng chứng nữa về các chính sách xã hội bảo thủ mà họ nói là cần thiết để bảo vệ chủ quyền của Ba Lan.
