11 cán bộ hải quan Việt Nam vừa được phục hồi công tác sau khi bị tạm đình chỉ công việc vì liên quan đến vụ nhận hối lộ hơn 5 tỷ đồng của công ty Nhật Bản Tenma. Theo lãnh đạo hải quan Việt Nam, cho tới nay, cơ quan điều tra “vẫn chưa có căn cứ” để xác định có hối lộ hay không như thông tin cáo buộc từ phía Nhật Bản.
11 cán bộ, bao gồm Cục trưởng Hải quan Bắc Ninh Trần Thành Tô, 5 cán bộ cấp dưới và các viên chức của Cục Thuế Bắc Ninh, Cục Hải quan Bắc Ninh, đã bị đình chỉ công tác 15 ngày kể từ 26/5, sau khi có chỉ thị của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc yêu cầu “làm rõ nghi vấn nhận hối lộ” để tạo môi trường đầu tư minh bạch và chống thất thu thuế.
Trước đó, hôm 11/5, báo Asahi và một số hãng tin Nhật khác tường thuật rằng công ty Tenma tại Nhật Bản đã khai với công tố viên ở Tokyo rằng công ty con của họ, Tenma Việt Nam (có trụ sở ở Bắc Ninh), đã hối lộ khoảng 25 triệu yên (hơn 5 tỷ đồng) cho một số quan chức địa phương.
Tờ báo dẫn lời khai của công ty Nhật cho hay vào tháng 6/2017, khi Tenma Việt Nam nhập lô khuôn mẫu đã bị yêu cầu đóng khoản phụ thu 1.790 triệu yên (khoảng 362 tỷ đồng). Công ty Nhật đề nghị được đóng “phí điều chỉnh” để giảm khoản “phụ thu” này, và giám đốc Tenma Việt Nam đã chi 2 tỷ đồng cho các quan chức hải quan Việt Nam để được miễn khoản thu trên.
Sau đó, vào tháng 8/2019, công ty Tenma Việt Nam bị thuế vụ Việt Nam yêu cầu nộp khoản thuế thu nhập khoảng 89 triệu yên (khoảng 17,8 tỷ đồng). Truyền thông Nhật Bản cho hay các quan chức Việt Nam “đã đòi tiền mặt nên nhân viên (của công ty Nhật) đã trả 3 tỷ đồng” để tránh đóng khoản thuế thu nhập này.
Hiện vụ việc vẫn đang được Thanh tra Bộ Tài Chính và công an Việt Nam tiếp tục điều tra.
Trả lời báo chí ngày 18/6 về khả năng các cán bộ liên quan được phục hồi chức vụ sẽ làm ảnh hưởng đến kết quả điều tra, Phó tổng cục trưởng Hải quan Nguyễn Dương Thái nói rằng trong trường hợp đó, giới hữu trách sẽ phải gia hạn quyết định đình chỉ.
“Nếu chưa có kết quả và không có gì vướng mắc trong quá trình điều tra, cơ quan nhà nước có thẩm quyền sẽ phục hồi chức vụ sau 15 ngày”, VnExpress dẫn lời ông Thái nói.
Theo lãnh đạo hải quan này, phía Việt Nam còn phải chờ thông tin chính thức từ phía Nhật Bản về các tình tiết, căn cứ của việc đưa nhận hối lộ.
“Vẫn chưa có căn cứ nào để xác định có thất thu thuế hay không, cũng như có hay không việc đưa hối lộ. Vì vậy, Tổng cục Hải quan đang chờ kết luận cuối cùng của các cơ quan thanh tra, điều tra”, ông Thái được báo Tiền Phong dẫn lời nói.
Sau khi vụ hối lộ được truyền thông Nhật Bản đưa tin, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã lập tức gửi văn bản chỉ đạo giới hữu trách Việt Nam điều tra làm rõ vụ việc và “xử lý nghiêm” nếu đúng như cáo buộc của phía Nhật.
Trả lời báo chí bên hành lang Quốc hội chiều 25/5, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng cho rằng hành vi nhận hối lộ, nếu có, là chuyện “ăn vặt” của cán bộ thuế, hải quan, và việc làm rõ cáo buộc hối lộ là rất quan trọng đối với vấn đề môi trường đầu tư, kinh doanh tại Việt Nam xét về mặt đối ngoại và công tác phòng chống tham nhũng trong đối nội.
Tin cho hay Bộ trưởng Công an Tô Lâm cũng đã có những trao đổi với phía Nhật về vụ này. Trong khi đó, tỉnh Bắc Ninh nói điều tra ban đầu của công an địa phương “chưa thấy vấn đề gì bất thường”.
Công ty Tenma Việt Nam bắt đầu đầu tư tại Bắc Ninh từ năm 2007 và chuyên về lĩnh vực linh kiện đúc nhựa, lắp ráp và khuôn đúc.
