Tòa án Nhân dân TPHCM ngày 10/8 tuyên phạt một nhà hoạt động là công dân Pháp gốc Việt 3 năm tù về tội “hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân” theo điều 79 Bộ luật Hình sự Việt Nam.
Chính quyền cáo buộc ông Phạm Minh Hoàng, nguyên giảng viên toán trường Đại học Bách khoa Sài Gòn, đã đăng tải 33 bài viết phản đối chế độ độc đảng của chính quyền cộng sản Việt Nam trên mạng internet với bút danh Phan Kiến Quốc và có liên hệ với đảng Việt Tân ở hải ngoại, nhóm cổ súy dân chủ bị cấm hoạt động ở Việt Nam. Cáo trạng cũng nói là ông có tham gia tuyển mộ thành viên cho đảng Việt Tân và tham dự khóa tập huấn đấu tranh bất bạo động ở Malaysia do Việt Tân tổ chức. Chính quyền Việt Nam cho rằng hành vi của ông Hoàng là đặc biệt nghiêm trọng, xâm phạm an ninh quốc gia.
Báo chí trong nước loan tin trong quá trình điều tra và tại tòa, ông Hoàng đã ‘thừa nhận hành vi phạm tội’, ‘xin được khoan hồng’.
Tuy nhiên, hãng thông tấn AP trích lời luật sư Trần Vũ Hải, người bảo vệ cho ông Hoàng, cho biết tại tòa ông Hoàng thừa nhận gia nhập đảng Việt Tân tại Pháp, nơi mà tổ chức này không bị cấm, nhưng ông nhấn mạnh ông không hoạt động dưới sự chỉ đạo của Việt Tân. Ông Hoàng nói ông quyết định về Việt Nam vào năm 2000 để đóng góp cho đất nước và chăm sóc cha mẹ già. Ông cũng đồng thời khẳng định là các bài viết của ông nêu lên những tiêu cực trong xã hội chứ không nhằm lật đổ chính quyền, và ông cho rằng Việt Nam cần phải cải thiện dân chủ hơn nữa.
Bà Lê Thị Kiều Oanh, vợ ông Hoàng được tham dự phiên xử, cho Ban Việt Ngữ đài VOA biết:
“Chồng tôi chỉ thừa nhận việc anh ấy tham gia đảng Việt Tân là vi phạm pháp luật Việt Nam. Ngoài ra, những điều khoản buộc tội khác thì không. Thoạt tiên, phiên tòa có vẻ cũng dân chủ khi cho chồng tôi lên tiếng và cho luật sư bào chữa. Tuy nhiên, rất tiếc đến phần phản bác của luật sư trước những lời buộc tội của Viện Kiểm sát, Thẩm phán không tập trung lắng nghe, lo ra rất nhiều lần, khiến tôi nghĩ chẳng lẽ bản án đã được phán quyết rồi nên ông không cần lắng nghe luật sư bào chữa nữa. Một vấn đề khác nữa là rõ ràng tòa không đưa ra được bằng chứng nào để buộc tội là chồng tôi lật đổ chính quyền, nhưng Thẩm phán vẫn tuyên lại y chang những gì đã cáo buộc chồng tôi và phán quyết 3 năm tù giam, 3 năm quản chế. Tôi rất ngỡ ngàng.”
Trong thông cáo báo chí ngày 10/8, đảng Việt Tân cực lực phản đối bản án của giảng viên Minh Hoàng và tố cáo điều 79 Bộ luật Hình sự Việt Nam là phản dân chủ, đi ngược lại quyền tự do sinh hoạt chính trị và quyền tự do ngôn luận của công dân được thế giới công nhận.
Trước khi phiên xử diễn ra, Bộ Ngoại giao Pháp đã lên tiếng bày tỏ quan ngại sâu sắc về trường hợp của ông Hoàng.
Tổ chức Phóng viên Không Biên giới (RSF) có trụ sở tại Pháp ngày 3/8 đã gửi thư cho Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng yêu cầu Việt Nam tôn trọng nhân quyền và phóng thích blogger Phạm Minh Hoàng vô điều kiện. Giám đốc Thông tin của RSF, ông Gilles Lordet, phát biểu với VOA Việt Ngữ:
“Chúng tôi rất bàng hoàng vì bản án này cho thấy chính phủ cộng sản Việt Nam ngày càng đàn áp quyền tự do ngôn luận nhiều hơn. Ngoài lá thư chúng tôi đã gửi tới Thủ tướng Việt Nam, trong thông cáo báo chí của Tổ chức Phóng viên không biên giới hôm nay, chúng tôi cũng kêu gọi chính phủ Pháp tăng áp lực, yêu cầu chính quyền Hà Nội trả tự do cho ông Phạm Minh Hoàng.”
Nhà bất đồng chính kiến Phạm Minh Hoàng sang Pháp du học năm 1973 và có quốc tịch Pháp.
Ông bị chính quyền Việt Nam giam giữ 1 năm trước khi ra tòa, và thời gian này sẽ được tính trừ vào bản án 3 năm của ông. Sau án tù, ông sẽ bị quản thúc tại gia thêm 3 năm nữa.
Nguồn: VOA interview, CN1239850, AP, Australia Network News, DPA
