Trong những năm gần đây khi Trung Quốc ngày càng bành trướng sức mạnh quân sự ở Biển Nam Trung Hoa, có những nguồn tin cho rằng Việt Nam có thể cho Hoa Kỳ hoặc Nga thuê Vịnh Cam Ranh để làm căn cứ quân sự trở lại. Tuy nhiên hồi cuối tuần qua, Thủ tướng Việt Nam trong một cuộc họp báo đã khẳng định rằng điều đó không xảy ra.
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng: “Việt Nam đã quyết định tự mình xây dựng cảng Cam Ranh bằng nguồn lực của chính mình, xây dựng một trung tâm cảng dịch vụ tổng hợp để bảo đảm phục vụ cho lực lượng hải quân của Quân đội Nhân dân Việt Nam. Thứ hai là tại trung tâm cảng dịch vụ Cam Ranh, Việt Nam sẽ sẵn sàng cung cấp dịch vụ cho tàu hải quân tất cả các quốc gia kể cả tàu ngầm khi họ có yêu cầu, như nhiều nước khác trên thế giới đã làm. Vàø đương nhiên là cung cấp dịch vụ theo cơ chế thị trường. Thứ ba là Việt Nam sẽ xem xét ký hợp đồng thuê doanh nghiệp có khả năng, có trình độ cao, có kinh nghiệm chuyên ngành của Nga để làm tư vấn cho Việt Nam xây dựng trung tâm cảng dịch vụ tổng hợp này.”
Giáo sư Carl Thayer của Đại học New South Wales ở Australia nhận định rằng Việt Nam chọn Nga làm cố vấn cho việc xây dựng lại trung tâm cảng này là một lựa chọn hợp lý, và đôi bên cùng có lợi.
Nhà nghiên cứu tình hình Việt Nam và khu vực, Giáo sư Carl Thayer nói rằng: “Việt Nam mua tàu chiến của Liên Xô cũ và Nga đã nhiều năm qua rồi. Và cách đây một năm có tin nói rằng Việt Nam sẽ mua một tàu ngầm quy ước của Nga. Và nếu liên kết với nhu cầu xây dựng cảng thì các chuyên gia của Nga có thể cố vấn trong việc này, và giúp trong việc sửa chữa, bảo trì tàu bè, và truyền đạt những kỹ năng này cho Việt Nam. Do đó làm việc với Nga sẽ có lợi cho cả đôi bên. Còn những yếu tố liên quan khác nữa. Nga là nước mà Việt Nam có thể dùng hàng hóa trao đổi để khấu trừ hoặc thanh toán chi phí thay vì phải trả bằng đô la. Như vậy sẽ uyển chuyển hơn. Và hơn nữa Nga không phải là một đối tượng quan trọng trong khu vực, và có thể nói là không tỏ ra gây hấn.”
Trong Chiến tranh Việt Nam, Vịnh Cam Ranh là một căn cứ quân sự quan trọng của Hoa Kỳ, và sau khi cuộc chiến kết thúc vào năm 1975, thì Nga lại sử dụng vịnh này với cùng mục đích như của Hoa Kỳ.
