Các TNS Mỹ ủng hộ Philippines trong vụ tranh chấp Biển Ðông

Thượng nghị sĩ John McCain của bang Arizona lập lại chủ trương của Hoa Kỳ là không cần có một vụ tranh chấp thuộc bất cứ loại nào với Trung Quốc về các vấn đề có liên quan đến vùng Biển Ðông.

Nhưng ông cũng nói điều quan trọng là củng cố bang giao của Hoa Kỳ với Manila.

Thượng nghị sĩ McCain nói: “Chúng tôi cho rằng điều quan trọng đối với chúng tôi và các nước khác trong khối ASEAN cũng như Philippinese là nhấn mạnh rằng chúng ta sẽ làm bất điều gì cần thiết để bảo vệ nguyên tắc tự do hàng hải, nhất là ở vùng biển phía tây Philippines.”

Ông McCain và các vị thượng nghị sĩ khác đã dùng danh xưng được địa phương ưa chuộng khi đề cập đến vùng biển gây tranh chấp, là nơi có một số tuyến đường biển nhộn nhịp tàu qua lại nhất thế giới. Vùng này được cho là có các trữ lượng lớn về dầu khí và cũng cung cấp nguồn cá dồi dào. Trung Quốc nói họ sở hữu gần như toàn vùng biển dựa vào bản đồ đã có từ nhiều thế kỷ. Nhưng Philippines, Việt Nam, Malaysia, Brunei và Đài Loan cũng đòi chủ quyền một phần hay toàn bộ vùng biển này.

Thượng nghị sĩ Joseph Lieberman của tiểu bang Connecticut là một thành viên kỳ cựu của Ủy ban Quân vụ Thượng viện. Ông nói duy trì hòa bình và trật tự có nghĩa là luôn luôn sẵn sàng chuẩn bị cho chiến tranh.

Nghị sĩ Lieberman nói: “Trung Quốc đã đòi chủ quyền vùng biển phía Tây Philippines – hay biển Nam Trung Quốc, và tôi không chấp nhận, và tôi biết chính phủ Philippines cũng không chấp nhận. Vấn đề là chúng ta giải quyết các bất đồng đó ra sao. Tôi nghĩ chúng ta có cơ hội tốt hơn để giải quyết chúng một cách êm thắm, như nghị sĩ McCain nói, nếu chúng ta vừa tăng cường quân đội Philippines, vừa tiếp tục, và tôi hy vọng còn bành trướng thêm nữa, sự hiện diện của chúng ta trong vùng biển ở đây.”

Ông Lieberman nêu ra việc bố trí ở Philippines hồi tháng 8 một chiến hạm loại Hamilton đã dùng qua của Mỹ và nay là chiếc tàu quân sự lớn nhất Philippines. Philippines dự trù sẽ tiếp thu một chiến hạm khác trong năm nay và 2 chiếc nữa trong tương lai. Chiếc tàu BRP Gregorio del Pilar đi tuần hành trong vùng nước dọc theo một dự án khoan khí đốt thiên nhiên ở vùng biển Nam Trung Hoa.

Trung Quốc đã bày tỏ sự bất mãn nhiều lần về ý kiến của Hoa Kỳ đối với các vụ tranh chấp ở vùng biển Nam Trung Hoa, tỷ như việc lên tiếng ủng hộ các cuộc đàm phán đa phương giữa các nước đòi chủ quyền. Trung Quốc tiếp tục nhấn mạnh đến các cuộc đàm phán riêng với từng bên.

Hồi đầu tháng này, Philippines đã phản đối điều họ gọi là các vụ xâm nhập hồi trung tuần tháng 12 của các tàu bè Trung Quốc và một chiếc tàu quân sự bên trong vùng đặc khu kinh tế của Philippines. Liên Hiệp Quốc quy định vùng đặc khu kinh tế là một khu vực 370 kilomet bên ngoài đường ven biển của một nước. Trung Quốc gọi vụ phản đối này là vô căn cứ.

Năm ngoái, Philippines viện dẫn 5 trường hợp Trung Quốc bị cáo buộc là vi phạm hải phận của họ. Một vụ cáo buộc lên án các tàu thuyền Trung Quốc đã quấy nhiễu một tàu thăm dò dầu khí. Trung Quốc nhiều lần nói rằng đã không xảy ra những vụ xâm phạm hải phận.