Hoa Kỳ muốn Nhật Bản hợp tác nhiều hơn về quốc phòng

Sau khi họp với Thủ tướng và các bộ trưởng ngoại giao và quốc phòng của Nhật Bản, Bộ trưởng Gates cho biết các cuộc đàm luận tập trung vào sự cần thiết phải hợp tác hơn nữa giữa hai nước về nhiều vấn đề, trong đó có việc triển khai một hình thức đáp ứng “thích đáng” trước điều ông gọi là hành động khiêu khích của Bắc Triều Tiên và sức mạnh quân sự ngày càng tăng của Trung Quốc.

Ông Gates không đi đến mức kêu gọi Nhật Bản có thêm hành động về quân sự, vốn bị hạn chế bởi bản hiến pháp sau Thế chiến thứ hai. Nhưng ông đã đề nghị duyệt lại “vị thế lực lượng” của hai nước Mỹ-Nhật và hợp tác hữu hiệu hơn.

Ông Gates nói: “Chúng tôi đã đồng ý rằng, trong khuôn khổ tăng cường liên minh của chúng tôi, chúng tôi cần phải cùng tiến hành công tác hoạch định nhiều hơn, và không phải chỉ là để bảo cho Nhật Bản mà còn những trường hợp khẩn cấp không lường trước được trong khu vực. Chúng tôi cần kế hoạch đó phải thực tiễn và hữu hiệu. Và chúng tôi sẽ theo đuổi mục tiêu này với các đối tác trong bộ quốc phòng.”

Cùng lúc đó, ông Gates cũng đã dịu giọng hơn khi đề cập đến việc di dời địa điểm của một căn cứ Hoa Kỳ trên đảo Okinawa. Các chính phủ Nhật và Mỹ trước đây đồng ý kế hoạch tái bố trí này, nhưng tân chính phủ Nhật chưa có hành động thực thi vì có sự chống đối chính trị trên đảo này. Trước đây Hoa Kỳ đã yêu cầu Nhật có hành động, nhưng hôm nay, ông Gates tuyên bố Washington thông cảm những vấn đề nhạy cảm và sẽ hành động tùy theo chính phủ Nhật Bản.

Các cuộc đàm luận của Bộ trưởng Gates tại Tokyo, và tại Bắc Kinh trong tuần trước, đã tập trung một phần vào Bắc Triều Tiên. Ông bầy tỏ sự quan ngại rằng dân chúng Nam Triều Tiên sẽ làm áp lực đòi trả đũa Bắc Triều Tiên nếu xảy ra một cuộc tấn công khác và ông Gates cho rằng Nam Triều Tiên có quyền làm như thế. Nhưng ông Gates đã kêu gọi tất cả các giới chức ông đã gặp hãy giúp ngăn tránh, đừng để xảy ra thêm một cuộc tấn công khác.

Ông Gates cho biết: “Nếu có một chủ đề chung trong chuyến công du của tôi, thì đó là lợi ích chung của Hoa Kỳ, Nhật Bản, Cộng hòa Triều Tiên và Trung Quốc trong việc cần phải ổn định và hòa bình trên bán đảo Triều Tiên.”

Ông Gates sẽ đi Seoul vào ngày mai. Ông cho biết Hoa Kỳ cam kết duy trì sự hiện diện của quân đội ở đông bắc Á cũng như tăng cường thêm tại đông nam Á và sẽ kiên quyết bảo bệ nguyên tắc “tự do lưu thông hàng hải” mặc dù Trung Quốc lo ngại về các hoạt độïng của hải quân Mỹ trong vùng biển, hay ở gần đặc khu kinh tế dài 200 dặm của nước này.