Vụ tấn công mới đây của Nga vào các chiến hạm của hải quân Ukraine chắc chắn sẽ đứng đầu nghị trình cuộc họp tuần này của NATO giữa lúc liên minh tìm cách đáp ứng mạnh mẽ sau hành động gây hấn gần đây nhất của Điện Kremlin trên vùng biên giới châu Âu.
Ngoại trưởng Mike Pompeo dự trù sẽ gặp Bộ trưởng ngoại giao các nước khác trong hội nghị hai ngày ở Brussels bắt đầu vào ngày 4/12, nơi Hoa Kỳ yêu cầu các nước đồng minh NATO chi tiêu về quân sự nhiều hơn cũng sẽ được thảo luận.
Kyiv cảnh báo là một cuộc chiến toàn diện với nước láng giềng có nguy cơ cao sau khi Nga bắn vào các chiến hạm Ukraine hồi tuần trước tại Biển Azov và bắt giữ một số thủy thủ Ukraine. Moscow đổ lỗi cho Ukraine “khiêu khích.”
Tham dự một buổi lễ đánh dấu việc tiếp nhận khí tài quân sự mới ngày 1/12, tổng thống Ukraine thúc đẩy các nước đồng minh phải có hành động.
Tổng thống Petro Poroshenko nói “Đây là một mối đe dọa to lớn, và cùng với các đồng minh của chúng ta, chúng ta đang tìm cách đáp ứng thích hợp với đe dọa này.”
Nhà lãnh đạo Ukraine muốn NATO phái các chiến hạm đến Biển Azov mà theo thỏa thuận năm 2003 được Moscow và Kyiv cùng nhau sử dụng. Ukraine nói các chiến hạm Nga đã phong tỏa Eo biển Kerch, ngoài khơi lãnh thổ Crimea. Crimea đã bị Nga sát nhập vào năm 2014 làm cho các cảng của Ukraine tại Hắc Hải bị cô lập. NATO đang chịu áp lực để đưa ra một đáp ứng mạnh mẽ tại hội nghị thượng đỉnh các Bộ trưởng ngoại giao ngày 4/12. Tuy nhiên, phát biểu hồi tuần trước, Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg không đưa ra chỉ dấu nào cho thấy liên minh đang chuẩn bị đối đầu hải quân với Nga.
Tổng thư ký Stoltenberg nói với các phóng viên “Chúng tôi kêu gọi Nga đảm bảo việc tiếp cận không gặp trở ngại các cảng của Ukraine và cho phép tự do đi lại của Ukraine tại Biển Azov và Eo biển Kerch.”
Tiếp theo diễn biến tại Biển Azov, Tổng thống Donald Trump hủy bỏ được họp được dự trù với Tổng thống Nga Vladimir Putin tại hội nghị thượng đỉnh G20.
Trên Twitter hồi tuần trước, ông Trump viết, "Liên hiệp Châu Âu, trong nhiều năm, đã lợi dụng chúng ta về thương mại, và họ không tuân thủ những cam kết của NATO. Mọi việc cần phải thay đổi nhanh chóng!”
Cùng với chi tiêu quân sự, bộ trưởng ngoại giao các nước NATO cũng sẽ thảo luận về mong muốn của Ukraine và Georgia tham gia Liên minh. Tổng thống tân cử Georgia Salome Zurabishvili đã có một lập trường cứng rắn đối với Nga, bà mô tả nước này là “một cường quốc chiếm đóng không lường trước được” và cho biết quyết tâm đưa nước này tham gia NATO.
Phương Tây đang phải đối mặt với một hành động cân bằng trong việc đối phó với Điện Kremlin ngày càng khó đoán trước được, nhà phân tích Nga Nicholas Redman thuộc Viện quốc tế Nghiên cứu Chiến lược nói.
“Một phần là việc khai thác một số khả năng các nước phương Tây hiện có để tự vệ. Điều này đòi hỏi những phương cách mới. Tôi cũng nghĩ đến việc quyết định về những điểm thuộc khả năng đối thoại sẽ đến.”
Các Bộ trưởng ngoại giao cũng sẽ thảo luận về Hoạt động Kiên quyết Hỗ trợ tại Afghanistan với khoảng 16.000 nhân viên từ 39 quốc gia thành viên và đối tác của NATO có nhiệm vụ huấn luyện và hỗ trợ các lực lượng Afghanistan.
