Những quan chức quân đội của Philippines và Mỹ đã đồng ý giảm quy mô những cuộc diễn tập chung và giảm những đợt triển khai binh sĩ của Mỹ, một vị tướng Philippines tham gia trong những cuộc thảo luận cho biết hôm thứ Ba, dù một tuyên bố chung của hai nước đồng minh nhắc tới "sự hợp tác chặt chẽ."
Tuyên bố chung không nhắc tới việc giảm mức độ giao tiếp giữa quân đội hai nước, dù Tổng thống Rodrigo Duterte đã bày tỏ sự chống đối của ông đối với việc quân đội nước ngoài đồn trú trên đất Philippines và đã đe dọa sẽ hủy bỏ những cuộc diễn tập và những hiệp ước.
Những quan chức Mỹ có mặt tại cuộc hội đàm ở Manila không nhận câu hỏi, và tuyên bố chung được đưa ra thông qua nước chủ nhà Philippines.
Đọc tuyên bố này, phát ngôn viên, Thiếu tướng Restituto Padilla, nói rằng sẽ tiếp tục có "sự hợp tác chặt chẽ trong những lĩnh vực trọng yếu đối với lợi ích và an ninh quốc gia của chúng tôi."
Việc này sẽ bao gồm hỗ trợ nhân đạo, cứu trợ thiên tai, chống khủng bố và an ninh hàng hải, ông nói.
Nhưng một vị tướng Philippines tham gia cuộc hội đàm cho biết hai bên cũng đồng ý giảm quy mô và tần số của những cuộc diễn tập chung và số lượng binh sĩ Mỹ tham gia.
"Hai nước đồng minh sẽ tập trung nhiều hơn vào những hoạt động hỗ trợ nhân đạo, ứng phó thiên tai, và những cuộc diễn tập và huấn luyện quân sự phi truyền thống khác," vị tướng này nói với điều kiện ẩn danh vì ông không có thẩm quyền nói chuyện với giới truyền thông.
Ông nói thêm số lượng binh sĩ Mỹ sẽ "nhỏ". Khoảng 5.000 lính Mỹ đã tham gia vào những cuộc diễn tập ở Philippines trong hai năm qua.
Philippines suốt nhiều thập niên qua là một trong những đồng minh quan trọng nhất châu Á của Mỹ nhưng mối quan hệ này đã bị lung lay vì Tổng thống Duterte bày tỏ thái độ khinh thị và ngờ vực đối với Washington.
Phát biểu trước những nhà lãnh đạo doanh nghiệp tại Bắc Kinh vào tháng trước, ông Duterte nói về chuyện "tách rời" khỏi Mỹ. Một vài ngày sau đó, ông đảo ngược những phát biểu của mình.
Tại Peru vào ngày thứ Bảy, ông Duterte lần đầu tiên hội kiến Tổng thống Nga Vladimir Putin và than phiền về điều mà ông gọi là sự đạo đức giả và "hành động bắt nạt" của Mỹ và những nước đồng minh.
Vị tướng Philippines giấu tên cho biết bộ quốc phòng đã chỉ thị cho quân đội giảm quy mô những cuộc diễn tập chung, nói rằng chúng cần được "tái tập trung vào cứu trợ thảm họa," và chấm dứt những cuộc tập trận hải quân và tập trận đổ bộ lưỡng thê.
Những đợt triển khai binh sĩ Mỹ đã được hoạch định theo Hiệp định Hợp tác Quốc phòng Tăng cường năm 2014 (EDCA) - hiệp định mà ông Duterte cũng từng nói là ông sẽ tìm cách ngăn chặn - sẽ vẫn diễn ra theo lịch trình.
"Tuy nhiên, cái đó, chúng tôi cũng sẽ thấy có sự giảm quy mô về số lượng máy bay và binh sĩ luân chuyển trong những căn cứ của chúng tôi," vị tướng này nói thêm.
