Tư lệnh Quân đội Pakistan, Đại tướng Ashfaq Parvez Kayani, sẽ nghỉ hưu trong tháng 11 sau 6 năm lãnh đạo định chế có nhiều quyền lực nhất nước. Thông tín viên Sharon Behn có bài tường thuật về công trạng của Tướng Kayani và về những sự thay đổi trong mối quan hệ giữa chính phủ dân sự với quân đội dưới sự lãnh đạo của viên chỉ huy hàng đầu này.
Đại tướng Ashfaq Parvez Kayani được xem là nhân vật có quyền lực nhiều hàng thứ nhì ở Pakistan. Ông đã nắm giữ vai trò lãnh đạo quân đội từ tháng 11 năm 2007 và được cho là người có công lớn trong việc ngăn chận sự can thiệp của quân đội vào chính trị và giúp cho thể chế dân chủ có cơ hội phát triển.
Tuy nhiên, theo nhà phân tích Ahmed Rashid, chủ nghĩa cực đoan và chủ nghĩa khủng bố cũng đã gia tăng dưới thời của Tướng Kayani.
"Theo tôi thì rõ ràng là quân đội đã không can thiệp và như cách nói của nhiều người thì quân đội đã để cho hai chính phủ dân sự nối tiếp nhau nắm quyền. Đó là một sự thể có tính chất độc đáo ở Pakistan, và ông Kayani là người có công trong việc này."
Tướng Kayani đã trở thành một nhân vật có nhiều quyền lực kể từ khi ông làm người đứng đầu cơ quan tình báo liên quân ISI vào năm 2004. Nhà phân tích Rashid cho biết từ đó tới nay, chủ nghĩa khủng bố đã tiếp tục hoành hành ở Pakistan.
"Nếu chúng ta nhìn lại toàn bộ khoảng thời gian từ năm 2004 đến năm 2013, chúng ta sẽ thấy sự xuống cấp của nhà nước Pakistan và một sự leo thang rất lớn của những vụ tấn công của các nhóm khủng bố và các tổ chức cực đoan."
Một số người trong quân đội tin rằng Tướng Kayani thường có thái độ khuất phục trước tình trạng giới lãnh đạo dân sự không tán thành những hoạt động của quân đội chống lại những phần tử hiếu chiến.
Chuẩn tướng hồi hưu Shaukat Qadir cho rằng bất cứ người nào lên thay Tướng Kayani cũng đều phải đối mặt với thách thức đó.
"Đối với những người hiểu rõ tính chất tế nhị của vấn đề thì hoạt động ngoại giao sẽ không có hiệu quả nếu không sự đe dọa của việc sử dụng sức mạnh. Hai yếu tố này nối kết với nhau bằng một sợi nhau thai. Vì vậy, ông ấy phải tự đặt mình vào một vị thế để tạo ra một mối đe dọa, một mối đe dọa khả tín, ngay cả trong trường hợp ông ấy không làm gì cả vào thời điểm đó."
Với tư cách là người đứng đầu quân đội, Tướng Kayani cũng đã tham gia vào việc hoạch định và thi hành các chính sách an ninh quốc gia và ngoại giao của Pakistan.
Theo nhà phân tích quân sự Ayeesha Siddiqa, Tướng Kayani có phần chắc sẽ không hoàn toàn rút khỏi chính trường trong lúc các lực lượng quốc tế chuẩn bị triệt thoái ra khỏi lân bang Afghanistan vào năm tới và Pakistan muốn có một chính phủ thân Islamabad ở Kabul.
"Tôi nghĩ rằng ông ấy có lẽ vẫn muốn tiếp tục tham gia vào việc làm ra quyết định để ít ra là có thể nhìn thấy những sự thay đổi, có thể giám sát những sự thay đổi sau năm 2014 hoặc trước năm 2014. Có Trời mới biết bây giờ ông ấy ngã về phe nào, nhưng tôi không tin là ông ấy thật sự muốn tiêu diệt các phần tử hiếu chiến."
Đa số các nhà quan sát tin rằng sự cân bằng giữa quân đội và chính phủ dân sự ở Pakistan sẽ tiếp tục được duy trì, bất kể ai là người lên thay cho Tướng Kayani. Họ nói thêm rằng Pakistan cũng sẽ duy trì các chính sách cố hữu như sử dụng các nhóm hiếu chiến làm những lực lượng tay sai, xem Ấn Độ là kẻ thù và ra sức tranh giành ảnh hưởng ở Afghanistan.
Đại tướng Ashfaq Parvez Kayani được xem là nhân vật có quyền lực nhiều hàng thứ nhì ở Pakistan. Ông đã nắm giữ vai trò lãnh đạo quân đội từ tháng 11 năm 2007 và được cho là người có công lớn trong việc ngăn chận sự can thiệp của quân đội vào chính trị và giúp cho thể chế dân chủ có cơ hội phát triển.
Tuy nhiên, theo nhà phân tích Ahmed Rashid, chủ nghĩa cực đoan và chủ nghĩa khủng bố cũng đã gia tăng dưới thời của Tướng Kayani.
"Theo tôi thì rõ ràng là quân đội đã không can thiệp và như cách nói của nhiều người thì quân đội đã để cho hai chính phủ dân sự nối tiếp nhau nắm quyền. Đó là một sự thể có tính chất độc đáo ở Pakistan, và ông Kayani là người có công trong việc này."
Tướng Kayani đã trở thành một nhân vật có nhiều quyền lực kể từ khi ông làm người đứng đầu cơ quan tình báo liên quân ISI vào năm 2004. Nhà phân tích Rashid cho biết từ đó tới nay, chủ nghĩa khủng bố đã tiếp tục hoành hành ở Pakistan.
"Nếu chúng ta nhìn lại toàn bộ khoảng thời gian từ năm 2004 đến năm 2013, chúng ta sẽ thấy sự xuống cấp của nhà nước Pakistan và một sự leo thang rất lớn của những vụ tấn công của các nhóm khủng bố và các tổ chức cực đoan."
Một số người trong quân đội tin rằng Tướng Kayani thường có thái độ khuất phục trước tình trạng giới lãnh đạo dân sự không tán thành những hoạt động của quân đội chống lại những phần tử hiếu chiến.
Chuẩn tướng hồi hưu Shaukat Qadir cho rằng bất cứ người nào lên thay Tướng Kayani cũng đều phải đối mặt với thách thức đó.
"Đối với những người hiểu rõ tính chất tế nhị của vấn đề thì hoạt động ngoại giao sẽ không có hiệu quả nếu không sự đe dọa của việc sử dụng sức mạnh. Hai yếu tố này nối kết với nhau bằng một sợi nhau thai. Vì vậy, ông ấy phải tự đặt mình vào một vị thế để tạo ra một mối đe dọa, một mối đe dọa khả tín, ngay cả trong trường hợp ông ấy không làm gì cả vào thời điểm đó."
Với tư cách là người đứng đầu quân đội, Tướng Kayani cũng đã tham gia vào việc hoạch định và thi hành các chính sách an ninh quốc gia và ngoại giao của Pakistan.
Theo nhà phân tích quân sự Ayeesha Siddiqa, Tướng Kayani có phần chắc sẽ không hoàn toàn rút khỏi chính trường trong lúc các lực lượng quốc tế chuẩn bị triệt thoái ra khỏi lân bang Afghanistan vào năm tới và Pakistan muốn có một chính phủ thân Islamabad ở Kabul.
"Tôi nghĩ rằng ông ấy có lẽ vẫn muốn tiếp tục tham gia vào việc làm ra quyết định để ít ra là có thể nhìn thấy những sự thay đổi, có thể giám sát những sự thay đổi sau năm 2014 hoặc trước năm 2014. Có Trời mới biết bây giờ ông ấy ngã về phe nào, nhưng tôi không tin là ông ấy thật sự muốn tiêu diệt các phần tử hiếu chiến."
Đa số các nhà quan sát tin rằng sự cân bằng giữa quân đội và chính phủ dân sự ở Pakistan sẽ tiếp tục được duy trì, bất kể ai là người lên thay cho Tướng Kayani. Họ nói thêm rằng Pakistan cũng sẽ duy trì các chính sách cố hữu như sử dụng các nhóm hiếu chiến làm những lực lượng tay sai, xem Ấn Độ là kẻ thù và ra sức tranh giành ảnh hưởng ở Afghanistan.
