Ngày thứ Hai 19-3-2012, cả nước Pháp bàng hoàng. Đúng 8 giờ sáng, khi trường trung học Do thái Ozar-Hatorah giữa thành phố Toulouse có 200 học sinh bắt đầu buổi học đầu tuần, một tên giết người hàng loạt, nai nịt như một quân nhân, cưõi xe mô tô, đột nhập nhà trường, bắn chết 1 giáo viên và 3 em nhỏ, rồi lên xe phóng đi.
Ông Jonathan Sandler bị bắn chết là giáo viên dạy tiếng Hebrew – Do Thái, 30 tuổi, rất có uy tín của nhà trường, 2 con trai của ông 5 tuổi và 3 tuổi cũng bị bắn chết, cùng với 1 em gái nữa 8 tuổi là con của ông hiệu trưởng nhà trường. Cả 4 nạn nhân đều bị nhiều phát đạn vào đầu. Một học sinh 17 tuổi ở gần đó bị thương vào ngực. Hung thủ là ai? Vì sao hắn giết người hàng loạt như vậy?
Trước đó, vào ngày 11-3-2012 đã có một vụ giết người cũng ở ngay Toulouse. Nạn nhân là 1 quân nhân đang xem xét định mua lại chiếc xe mô tô bên đường liền bị chính kẻ gạ bán xe mô tô ấy bắn vào đầu rồi phóng đi.
4 ngày sau, ngày 15-3-2012 lại một vụ giết người tại thị trấn Montaban cũng gần thành phố Toulouse; 2 quân nhân gốc Bắc Phi, theo đạo Hồi, thuộc Trung đoàn công binh nhảy dù số 17 từ một máy rút tiền bên đường đi ra bị một kẻ đi xe mô tô bắn chết, 1 quân nhân nữa người gốc Antilles bị thương nặng. Trung đoàn này từng cử một số quân nhân sang Afghanistan làm nghĩa vụ quốc tế.
Ba vụ giết người xảy ra trong 9 ngày, 7 người chết, một số bị thương, ở cùng một vùng hẹp phía Tây Nam nước Pháp. Dựa vào hiện trường xảy ra 3 vụ án, những vỏ đạn để lại, và theo lời kể của một số người có mặt, các chuyên gia điều tra kết luận: cả 3 vụ án đều do một tên sát nhân gây nên. Hắn vẫn đi một chiếc xe mô tô phân khối lớn, vẫn dùng một khẩu súng ngắn Colt 45 do Hoa Kỳ sản xuất. Hắn rất điềm tĩnh, quả đoán trong hành động, lạnh lùng bắn các phát đạn phần lớn trúng đầu các nạn nhân rồi lên xe phóng đi. Ba vụ giết người hàng loạt gây nên bàng hoàng xao xuyến toàn dân Pháp, đặc biệt là ở vùng Tây Nam.
Chiều 19-3, tổng thống Pháp ban bố tình trạng báo động cao nhất - "màu đỏ thẫm" trên vùng Tây Nam, coi việc truy lùng kẻ tội phạm là nhiệm vụ khẩn cấp của ngành an ninh. Các ứng cử viên tổng thống đang ở thời kỳ vận động sôi nổi nhất, chỉ còn 5 tuần lễ nữa đến ngày bàu cử -, đã thỏa thuận tạm ngừng cuộc tranh cử trong 1 đến 2 ngày để dự lễ tang các nạn nhân.
Chiều 20-3, thi hài giáo viên và 3 em học sinh người Pháp gốc Do Thái đã được đưa về Paris để đưa tiếp sang thủ đô Do Thái Tel Aviv và được chôn cất ở Jerusalem. Tổng thống Pháp đã ra sân bay de Gaulle tiễn đưa và Ngoại trưởng Alain Juppé đã đi theo các thi hài đến thủ đô Do Thái.
Cũng chiều 20-3 tại Toulouse, Tổng chưởng lý của nước Công hòa Pháp François Molins đã họp báo ở Toulouse, cho biết các điểm sau:
-3 vụ án giết 7 người ở vùng Toulouse là do một kẻ duy nhất gây nên, với cùng một khẩu súng Colt 45 và đi trên một kiểu xe mô tô phân khối lớn Yamaha T 500 Max;
-động cơ của các vụ án là khủng bố, phân biệt chủng tộc và bài Do Thái kết hợp nhau;
-đây là những vụ giết người được chuẩn bị, mưu tính kỹ;
-thủ phạm biết rõ đang bị truy lùng và hắn có thể còn hành động tiếp;
-chính phủ đã tăng cường cho vùng này 1.500 cảnh sát viên và 200 chuyên viên chống khủng bố;
-tên và hình ảnh của tên sát nhân chưa được biết, bảng số xe mô tô hắn dùng cũng chưa được xác định, do đó việc truy lùng gặp khó khăn.
Sáng thứ tư 21-3 vụ án bắt đầu được giải quyết. Bộ phận phá án hình thành do một số thành viên của Tổng cục Tình báo Nội địa - Direction Centrale de Renseignements Intérieurs cùng một số thành viên của Tổng cục Cảnh sát Hình sự - Direction Centrale de la Police Judiciaire, đã khẩn trương tìm ra manh mối, do hung thủ đã để lại địa chỉ IP trên máy điện toán, khi rao bán chiếc xe gắn máy, từ đó đã xác định được địa chỉ nhà ở của mẹ của hung thủ ở quận Côte Pavée, phía Đông của thành phố Toukouse,và đó cũng là nơi ở của hung thủ.
Hung thủ tên là Mohamed Merah, 23 tuổi, người Pháp gốc Algeria, theo đạo Hồi phái Sunnit, ở cùng với mẹ, 2 anh hoặc em trai và 2 em gái. Y từng sang Afganistan và sang Pakistan, tự nhận là thành viên của Al-Qaida. Sau 2 chuyến đi này, hắn luôn bị cơ quan an ninh theo dõi. Hắn đã phạm một tội hình sự, cướp giật trên đường phố. Ở tuổi vị thành niên, Merah đã 15 lần phạm tội hình sự, với bản chất rất hung tợn, liều lĩnh. Hắn cũng 2 lần xin vào quân đội nhưng đều bị từ chối vì phạm nhiều tiền án.
Mẹ hung thủ và em trai và em gái đã bị tạm giữ. Mẹ hung thủ từ chối không thuyết phục hung thủ đầu hàng theo yêu cầu của cảnh sát, viện cớ hung thủ rất kiên quyết và cứng đầu, không thể thuyết phục.
3 giờ 10 sáng 21-3, khi nhóm đặc nhiệm RAID bao vậy nhà hung thủ, hắn đã bắn ra làm 3 người bị thương, 1 ở vai, 1 ở đầu gối. Nhóm RAID quyết định bao vây và tìm cách bắt sống hung thủ. Tên này tuyên bố hắn sẽ đầu hàng vào buổi trưa, đồng thời hắn tự nhận là hắn hành động do “niềm tin của hắn, để trả thù cho các trẻ em Palestine và Hồi giáo bị giết ».
RAID là một đơn vị ưu tú của ngành Cảnh sát Quốc gia Pháp, thành lập từ năm 1985, gồm chừng 200 người, được tuyển lựa, trang bị, huấn luyện rất đặc biệt, chuyên giải quyết các trường hợp khủng hoảng chống tội ác và chống khủng bố. RAID đã lập nhiều thành tích nổi bật trong một số vụ kẻ tội phạm giữ các em học sinh làm con tin (năm 1993), một số hành động của tổ chức phản động ETA vùng Basque (2010), một số tù nhân nguy hiểm trốn trại giam (2009), bắt giữ một số kẻ sát nhân nguy hiểm…
Đến trưa 21-3 tất cả dân cư sống chung trong ngôi nhà 4 tầng đã được di tản tới một doanh trại ở gần đó. Hung thủ chỉ còn một mình và bị bao vậy trong phòng ở của hắn. Trong phòng hắn còn có súng liên thanh, lựu đạn.
Lúc 4 giờ chiều, trong khi hung thủ vẫn còn bị vây và chưa chịu đầu hàng, ở gần Toulouse, trong doanh trại Trung đoàn 17 công binh nhảy dù ở Montauban, đã làm lễ truy điệu 3 quân nhân bị sát hại, do Tổng thống N. Sarkozy chủ tọa cùng với sự tham dự của 4 ứng cử viên tổng thống, nhiều đại diện dân cử, đại diện thuộc chính quyền trung ương và địa phương.
Trong khi bị vây, hung thủ khai qua điện thoại rằng chính hắn đã 3 lần hành động sát nhân trên đây, để “đáp trả việc một số trẻ em Palestine bị giết hại», để “phản đối việc cấm mang mạng của phụ nữ Hồi giáo»; hắn còn nói rõ hắn đã có dự định hôm nay (21-3) sẽ giết 1 quân nhân nữa, và ngay sau đó sẽ giết 2 nhân viên cảnh sát; hắn cũng khai nơi hắn để xe ô tô con nhãn hiệu Clio trong đó có một số vũ khí và một xe môtô. Sau đó, cảnh sát đã thu giữ được cả xe ô tô con cùng vũ khí và chiếc xe mô tô Yamaha hắn từng dùng gây tội ác. Hắn lại hẹn sẽ đầu hàng vào tối nay. Hắn nói hắn “không có ý định tử vì đạo, hắn muốn sống». Nhưng sau đó im lặng hoàn toàn.
Ngày 22-3: 10 giờ sáng, hung thủ vẫn trong phòng của hắn. Từ 23 giờ đêm qua, không thấy hắn nói hay động tĩnh gì nữa. Hệ thống hơi đốt đã tắt từ sáng qua. Từ tối qua hệ thống điện cả khu này cũng tắt. Không ai biết hung thủ còn sống hay không. Các báo sáng nay đều lần đầu in ảnh của Mohamed Merah, tóc cắt ngắn, da ngăm đen, miệng cười, với nội dung: 'lai lịch tên hung thủ'. 10 giờ 10 phút: một tốp của RAID bắt đầu hành động để kết thúc vụ án, sau 31 giờ vây hãm; có mặt bộ trưởng nội vụ Claude Guéant tại hiện trường. 10 giờ 30: có 3 tiếng nổ lớn. 11 giờ 27: lại có nhiều tiếng nổ dồn dập, nhiều loạt đạn từng tràng, kéo dài trong 6 phút.
Đúng 12 giờ trưa, bộ trưởng Nội vụ Claude Guéant họp báo tại chỗ cho biết: đơn vị RAID đã mở cuộc tiếng công cuối cùng lúc 10 giờ 30, đột nhập qua cửa chính và cửa sổ, sau khi ném 3 quả lựu đạn. Hung thủ cố thủ trong buồng tắm, đã xông ra, bắn dữ dội rồi hắn nhảy qua cửa sổ ra ngoài và chết tại đó. Trước đó hung thủ trả lời với người thương lượng của RAID rằng hắn đã thay đổi thái độ không đầu hàng và sẽ kháng cự.
Phía RAID có 3 người bị thương, trong đó 1 khá nặng. Có 300 vỏ đạn ở hiện trường chứng tỏ cuộc tiến công và kháng cự rất dữ dội.
Dư luận cả nước Pháp nhất là vùng Tây Nam cảm thấy nhẹ nhõm khi tên hung thủ đã bị đền tội.
Các nhà lãnh đạo các tôn giáo: Công giáo, Hồi giáo, Do Thái giáo...đều nhấn mạnh đến tinh thần đoàn kết dân tộc, đề phòng chia rẽ, đối lập nhau qua vụ án này, tôn giáo nào cũng quý trọng cuộc sống của con người.
Các ứng cử viên tổng thống đều tạm ngưng cuộc tranh cử trước sự kiện tang tóc này của quốc gia. Ngày mai 23-3 cuộc tranh cử lại tiếp tục.
Dư luận chỉ còn vướng mắc là việc truy tìm hung thủ lẽ ra có thể sớm hơn, vì hắn đã ở trong danh sách đen của ngành an ninh sau khi đi Apganistan về và đã nhiều lần phạm tội hình sự. Chính ngoại trưởng Alain Juppé cũng cho rằng cơ quan an ninh đã có sơ hở đáng trách.
Cũng có nhà báo nêu lên cơ quan an ninh đã bị hung thủ lừa, để hắn gây thêm tội ác trước khi chết , và đã quá cả tin ở ý định đầu hàng của hung thủ. Cũng có nhà báo nêu lên khả năng có thể bắt sống hung thủ bằng hơi, làm hung thủ ngất, ngủ…và bị bắt sống.
Theo các nhà chức trách, tuy hung thủ đã bị đền tội, vụ án vẫn cần tiếp tục để kết luận xem chỉ liên quan đến một mình Mahomed Merah hay còn liên quan đến cá nhân hay tổ chức nào khác.
* Blog của Nhà báo Bùi Tín là blog cá nhân. Các bài viết trên blog được đăng tải với sự đồng ý của Ðài VOA nhưng không phản ánh quan điểm hay lập trường của Chính phủ Hoa Kỳ.
