Các giới chức đại sứ quán Trung Quốc cho Reuters biết cuộc gặp đã được ấn định giữa 2 bộ trưởng ngoại giao Trung-Việt bị hủy bỏ bên lề hội nghị thượng đỉnh ASEAN, giữa lúc căng thẳng đang tăng cao về vấn đề biển Đông.
Trước đó, hãng tin Bloomberg và tờ Bưu Điện Nam Hoa Buổi sáng trích nguồn tin thân cận nói rằng quyết định này là do tranh cãi về biển Đông nhưng báo Tuổi Trẻ của Việt Nam hôm 7/8 dẫn nguồn tin riêng của Bộ Ngoại giao Việt Nam nói ông Phạm Bình Minh đã gặp người đồng cấp Trung Quốc Vương Nghị dưới hình thức “pull aside,” tức là gặp nhanh bên lề một phiên họp và ‘trao đổi nội dung’ về vấn đề gì đó.
Căng thẳng trong quan hệ Việt Nam-Trung Quốc tăng cao từ tháng 6 khi Việt Nam khoan thăm dò dầu khí tại một lô ngoài khơi trong vùng biển đang tranh chấp với Bắc Kinh, làm Trung Quốc tức giận.Reuters
Việt Nam đã trở thành tiếng nói lớn nhất chống đối tuyên bố chủ quyền của Trung Quốc trên Biển Đông, tuyến hàng hải nơi qua lại của lượng hàng hóa trị giá 3 ngàn tỉ một năm.
Các giới chức sứ quán Trung Quốc không cho biết lý do hủy bỏ cuộc gặp giữa ngoại trưởng Vương Nghị và Ngoại Trưởng Phạm Bình Minh đã được lên lịch cho ngày 7/8.
Một giới chức Ngoại giao Trung Quốc nói hai ông “đã gặp nhau rồi” và Bộ Ngoại giao Việt Nam không hồi đáp yêu cầu của Reuters bình luận về việc này.
Truyền thông Việt Nam đăng ảnh 2 bộ trưởng bắt tay trong cuộc gặp “chớp nhoáng” ở Manila.
Bắc Kinh tỏ ra rất nhạy cảm với những ngôn từ của ASEAN dù chỉ đề cập gián tiếp tới việc Trung Quốc bồi đắp đất trên 7 bãi cạn mà họ chiếm đóng và xây các căn cứ quân sự trên biển Đông. Trung Quốc tuyên bố chủ quyền trên hầu hết vùng biển này, bất chấp lập luận có tính thuyết phục của 5 quốc gia khác cũng tuyên bố chủ quyền tại đây.
Mặc dù ngôn từ trong thông cáo chung ASEAN phản ánh điều đó trong những năm trước, một số nước có quan hệ làm ăn chặt chẽ với Bắc Kinh, như Campuchia và Philippines, thúc giục nên loại bỏ những ngôn từ đó.
Căng thẳng trong quan hệ Việt Nam-Trung Quốc tăng cao từ tháng 6 khi Việt Nam khoan thăm dò dầu khí tại một lô ngoài khơi trong vùng biển đang tranh chấp với Bắc Kinh, làm Trung Quốc tức giận. Hoạt động thăm dò này đã bị ngừng lại vì phản đối ở cấp ngoại giao của Trung Quốc.
Sau hội nghị ASEAN ở Manila, ngoại trưởng Trung Quốc nhắc đến “một số quốc gia” từng lên tiếng lo ngại về việc lấn chiếm xây đảo.
Ông Vương khẳng định Trung Quốc không tiến hành dự án lắp đất xây đảo trong 2 năm qua. “Tại thời điểm này, nếu anh hỏi ai đang tiến hành cải tạo đất, thì chắc chắn không phải là Trung Quốc – mà có lẽ là chính quốc gia đang đưa vấn đề này ra.”
Ảnh vệ tinh cho thấy Việt Nam đã tiến hành công việc cải tạo trên 2 khu vực trong vùng biển có tranh chấp trong những năm gần đây.
Tờ China Daily dẫn các nguồn tin dấu tên tố cáo Việt Nam tìm cách thổi phồng vấn đề lắp đất xây đảo trong thông cáo chung, và lưu ý rằng chính Việt Nam đã tăng tốc các dự án lắp đất xây đảo trên biển Đông.
Tờ báo này trích lời nguồn tin ản danh nói: “Không nghi ngờ gì, điều mà Việt Nam đã làm là “vừa ăn cắp lại vừa la làng.”