Người phát ngôn Bộ ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Oánh mới đây đã tuyên bố như vậy sau khi một đồng minh của Mỹ tuyên bố sẽ mưu tìm “cam kết mạnh mẽ hơn nữa” của Hoa Kỳ về vấn đề biển Đông.
Bà Hoa nói: “Chúng tôi muốn tử tế nhắc nhở Philippines rằng Trung Quốc sẽ không bắt nạt các nước nhỏ. Đồng thời, chúng tôi cũng tin rằng các nước nhỏ không nên liên tục gây rắc rối mà không có lý do. Việc có những thử thách trong cuộc sống là điều bình thường”.
Dù không nhắc tới tên Việt Nam trong tuyên bố của mình, nhưng các nhà quan sát cho rằng Hà Nội còn ở trong thế kẹt hơn Philippines vì nằm sát Trung Quốc.
Ông Nguyễn Nhã, sử gia nghiên cứu về Trung Quốc, nhận xét với VOA Việt ngữ rằng Việt Nam không thể làm gì khác khi đứng cạnh Trung Quốc.
“Chính bà Nguyễn Thị Bình [nguyên Phó chủ tịch nước Việt Nam] nói ở Paris, trong lần tụi tôi dự hội thảo về biển Đông nhưng đã nói rằng Việt Nam và Trung Quốc giờ muốn đổi lại hàng xóm thì đâu có được. Mình không thể thay đổi thực trạng là Việt Nam có một hàng xóm như là Trung Quốc. Dĩ nhiên, với lịch sử của hàng nghìn năm nay, người Việt Nam biết Trung Quốc như thế nào rồi.”
Trong khi đó, chuyên gia về quan hệ Việt - Trung Dương Danh Dy cho rằng Việt Nam, một nước nhỏ cạnh nước lớn, “chẳng dại gì” mà gây căng thẳng, gây sự với Trung Quốc, nhưng phải thể hiện quan điểm cứng rắn về vấn đề chủ quyền.
Mình không thể thay đổi thực trạng là Việt Nam có một hàng xóm như Trung Quốc. Dĩ nhiên, với lịch sử của hàng nghìn năm nay, người Việt Nam biết Trung Quốc như thế nào rồi.Sử gia Nguyễn Nhã nói.
Phía Trung Quốc từng nhiều lần tuyên bố muốn “củng cố lòng tin giữa hai nước, thiết lập sự đồng thuận và thúc đẩy quan hệ Trung – Việt đi đúng hướng”.
Trong cuộc gặp với Thứ trưởng Quốc phòng Việt Nam Nguyễn Chí Vịnh bên lề diễn đàn an ninh khu vực ở Singapore hôm 30/5, Thượng tướng Hải quân Trung Quốc Tôn Kiến Quốc bày tỏ hy vọng rằng phía “Việt Nam cần hiểu rõ hơn động cơ của những nước ngoài khu vực đang tìm cách can thiệp vào vấn đề Biển Đông”.
Hai ngày sau đó, Việt Nam và Mỹ đã ký một tuyên bố 5 điểm mà giới quan sát nhận định là kết quả của các hành động mạnh mẽ khẳng định chủ quyền của Bắc Kinh ở biển Đông.
