Ông Kerry: TQ đặt giàn khoan ở Biển Đông là hành động 'gây hấn'

Ngoại trưởng Mỹ John Kerry cho biết Hoa Kỳ 'quan tâm sâu sắc' về việc Trung Quốc hạ đặt một giàn khoan dầu tại một khu vực ở Biển Nam Trung Hoa mà Việt Nam gọi là Biển Đông và tuyên bố có chủ quyền.

Ngoại trưởng Kerry đã bày tỏ sự quan tâm của Washington đối với những hành động của Bắc Kinh ở Biển Đông, trong lúc tổng tham mưu trưởng quân đội Trung Quốc bắt đầu chuyến viếng thăm Hoa Kỳ nhằm tăng cường sự hợp tác giữa quân đội hai nước và giảm thiểu những mối căng thẳng trên biển.

Các tàu của Trung Quốc và Việt Nam đã đụng nhau và dùng vòi rồng bắn vào nhau nhiều lần kể từ khi Bắc Kinh bắt đầu đưa giàn khoan HD 981 do nhà nước làm chủ tới Biển Đông hồi cuối tháng trước.

Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ Jen Psaki cho hay trong một cuộc điện đàm với Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị, ông Kerry nói rằng hành động đó có tính chất 'khiêu khích' và 'xâm lấn'.

Để đáp lại, Bộ Ngoại giao Trung Quốc nói rằng ông Vương Nghị đã hối thúc ông Kerry “phát biểu và hành động một cách thận trọng” và nên có thái độ khách quan khi nói về Trung Quốc.

Các nhà phân tích nói rằng vụ tranh chấp này có phần chắc sẽ được mang ra thảo luận trong chuyến viếng thăm Hoa Kỳ của Thượng tướng Phòng Phong Huy, Tổng tham mưu trưởng Quân đội Giải phóng Nhân dân Trung Quốc.

Tờ Trung Quốc Nhật báo do nhà nước điều hành nói rằng chuyến đi này cho mọi người thấy rõ là Trung Quốc và Hoa Kỳ mong muốn có sự hợp tác chặt chẽ hơn giữa quân đội hai nước.

Ông Brad Glosserman, người đứng đầu tổ chức nghiên cứu Diễn đàn Thái bình dương ở Hawaii, cho đài VOA biết rằng sự cải thiện quan hệ giữa quân đội hai nước là một sự việc vô cùng quan trọng.

"Thật tình mà nói thì những sự việc đang xảy ra ở Biển Nam Trung Hoa và Biển Đông Trung Hoa là một cơ hội để quân đội của hai nước nói chuyện với nhau, để cố gắng tìm hiểu rõ hơn về ý định của mỗi bên, nhằm giảm thiểu khả năng xảy ra những sự tính toan sai lầm hoặc những vụ việc ngoài ý muốn trên biển."

Ông Glosserman cho biết các mối quan hệ giữa hai quân đội đang bắt đầu phát triển từ một mức rất thấp, nhưng ông tin rằng những chuyến viếng thăm như chuyến viếng thăm của ông Phòng Phong Huy có thể dẫn tới những hoạt động giao lưu có thực chất hơn.

Ông Phòng Phong Huy tới thăm Washington theo lời mời của người đồng cấp phía Mỹ là Đại tướng Martin Demsey, Chủ tịch Ban tham mưu Liên quân Hoa Kỳ.

Các giới chức Mỹ trong thời gian gần đây đã nhiều lần bày tỏ quan tâm về thái độ quyết liệt mỗi ngày một tăng của Trung Quốc để tìm cách khẳng định những yêu sách chủ quyền đối với một khu vực rộng lớn ở Biển Đông.

Trung Quốc đòi chủ quyền hầu như toàn bộ 2 triệu rưỡi kilomét vuông của Biển Đông, chồng lấn với những đòi hỏi chủ quyền của Việt Nam, Philippines, Brunei và Malaysia.

Hoa Kỳ cho biết họ không thiên về bên nào trong vụ tranh chấp nhưng muốn các bên tôn trọng luật pháp quốc tế và không thực hiện những hành động đơn phương, gây phương hại cho hòa bình và ổn định của khu vực.