Tổng thống Nga Vladimir Putin hôm 19/6 ký một thỏa thuận với nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un, bao gồm cam kết phòng thủ chung, một trong những động thái quan trọng nhất của Nga ở châu Á trong nhiều năm mà ông Kim gọi là một “liên minh”.
Cam kết của ông Putin sẽ xem xét lại toàn bộ chính sách hậu Xô Viết của Nga đối với Triều Tiên trong lúc Mỹ và các đồng minh châu Á tìm cách đánh giá xem Nga có thể tăng cường hỗ trợ đến mức nào cho quốc gia duy nhất đã thử nghiệm vũ khí hạt nhân trong thế kỷ này.
Trong chuyến thăm đầu tiên tới Bình Nhưỡng kể từ tháng 7 năm 2000, ông Putin đã gắn kết một cách rõ ràng mối quan hệ ngày càng sâu sắc của Nga với Triều Tiên với sự ủng hộ ngày càng tăng của phương Tây dành cho Ukraine cũng như cho biết Moscow có thể phát triển hợp tác quân sự và kỹ thuật với Bình Nhưỡng.
Sau cuộc đàm phán, hai nhà lãnh đạo đã ký một hiệp ước "đối tác chiến lược toàn diện", mà ông Putin cho biết bao gồm một điều khoản phòng thủ chung trong trường hợp có hành động gây hấn chống lại một trong hai nước.
“Thỏa thuận hợp tác toàn diện được ký ngày hôm nay cung cấp sự hỗ trợ lẫn nhau trong trường hợp có hành vi gây hấn chống lại một trong các bên trong thỏa thuận này,” ông Putin nói.
Tổng thống Nga cho biết việc phương Tây cung cấp vũ khí tầm xa, tiên tiến bao gồm máy bay chiến đấu F-16 cho Ukraine để tấn công Nga đã vi phạm các thỏa thuận lớn.
“Liên quan đến vấn đề này, Nga không loại trừ việc phát triển hợp tác kỹ thuật quân sự với Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Triều Tiên,” ông Putin nói.
Ông Kim ca ngợi Nga vì đã biến những gì ông coi là một động thái chiến lược cực kỳ quan trọng nhằm hỗ trợ Triều Tiên, quốc gia được thành lập năm 1948 với sự hậu thuẫn của Liên Xô.
Theo ông Artyom Lukin của Đại học Liên bang Viễn Đông của Nga, tùy thuộc vào cách diễn đạt chính xác của hiệp ước, vốn chưa được công bố ngay lập tức, đây có thể là một sự thay đổi đáng kể trong toàn bộ tình hình chiến lược ở Đông Bắc Á.
Mặc dù Triều Tiên có hiệp ước phòng thủ với Trung Quốc nhưng nước này không có sự hợp tác quân sự tích cực với Bắc Kinh như đã phát triển với Nga trong năm qua. Triều Tiên cũng ký hiệp ước năm 1961 với Liên Xô trong đó bao gồm những lời hứa hỗ trợ lẫn nhau trong trường hợp xảy ra một cuộc tấn công.
Trung Quốc, nhà hảo tâm chính trị và kinh tế chính của Triều Tiên, chưa có phản ứng ngay lập tức.
Việc ông Putin ve vãn ông Kim, bao gồm quà tặng là xe limousine, chuyến thăm quan trung tâm phóng không gian mới của Nga và hiệp ước "đối tác chiến lược" bao gồm điều khoản phòng thủ chung, đã khiến Hoa Kỳ và các đồng minh châu Á lo ngại.
Các cơ quan tình báo của họ đang tìm hiểu xem người đứng đầu Điện Kremlin 71 tuổi sẽ đi được bao xa – và tên lửa hoặc thậm chí công nghệ hạt nhân nào mà Nga có thể chuyển cho Triều Tiên để đổi lấy đạn dược chiến đấu ở Ukraine.
Câu hỏi đó cho đến nay vẫn chưa có lời giải đáp.
Đồng chí Kim
Ông Kim, 40 tuổi, chào đón người đứng đầu Điện Kremlin tại sân bay.
Sau cuộc hội đàm, ông Putin chở ông Kim đi vòng quanh bằng chiếc limousine sang trọng của Nga. Sau đó họ đổi chỗ và ông Kim lái xe chở ông Putin.
Ông Putin cáo buộc Mỹ, Hàn Quốc và Nhật Bản làm gia tăng căng thẳng trên bán đảo Triều Tiên và cho rằng Triều Tiên có quyền tăng cường khả năng phòng thủ của chính mình.
Ông Kim cho biết hiệp ước sẽ mở rộng hợp tác về chính trị, kinh tế và quốc phòng, đồng thời gọi đây là bản chất "hoàn toàn yêu chuộng hòa bình và mang tính phòng thủ".
“Mối quan hệ giữa hai nước chúng ta đã được nâng lên tầm cao mới của một liên minh”, ông Kim nói.
Khi bắt đầu hội nghị thượng đỉnh, ông Kim bày tỏ "sự ủng hộ vô điều kiện" đối với "tất cả các chính sách của Nga", bao gồm cả "sự ủng hộ đầy đủ và liên minh vững chắc" đối với cuộc chiến của ông Putin với Ukraine.
Theo truyền thông Nga, ông Putin cho biết Moscow đang chống lại chính sách bá quyền, đế quốc của Mỹ và các đồng minh.
“Chúng tôi đánh giá cao sự ủng hộ nhất quán và kiên định của các bạn đối với chính sách của Nga, bao gồm cả hướng đi của Ukraine”, ông Putin nói.
Phương Tây đã áp đặt lên Nga những biện pháp trừng phạt cứng rắn nhất từ trước đến nay nhằm đáp trả việc Nga xâm lược Ukraine vào tháng 2 năm 2022.
Xung đột ở miền đông Ukraine bắt đầu vào năm 2014 sau khi một tổng thống thân Nga bị lật đổ trong Cách mạng Maidan ở Ukraine và Nga sáp nhập Crimea, trong khi lực lượng ly khai được Nga hậu thuẫn đang chiến đấu với lực lượng vũ trang Ukraine.
'Hỗ trợ vô điều kiện và kiên định'
Ông Putin, người đã tiếp đón ông Kim tại hội nghị thượng đỉnh vào tháng 9 ở vùng Viễn Đông Nga nhằm thúc đẩy hợp tác quân sự giữa hai nước, đã nhận được sự chào đón nồng nhiệt ở Bình Nhưỡng.
Đội danh dự bao gồm binh lính cưỡi ngựa và đông đảo dân thường tập trung tại Quảng trường Kim Nhật Thành bên dòng sông Taedong chảy qua thủ đô. Khung cảnh bao gồm trẻ em cầm bóng bay và những bức chân dung khổng lồ của hai nhà lãnh đạo với quốc kỳ trang trí trên tòa nhà chính của quảng trường.
Ông Kim nói với ông Putin: “Triều Tiên bày tỏ sự ủng hộ và đoàn kết hoàn toàn với chính phủ, quân đội và nhân dân Nga trong việc thực hiện một chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine nhằm bảo vệ chủ quyền, lợi ích an ninh cũng như toàn vẹn lãnh thổ”.
Tổng thống Nga đáp xuống sân bay Bình Nhưỡng vào sáng sớm cùng ngày. Truyền thông nhà nước Triều Tiên cho biết sau khi ông Kim chào đón ông bằng cái ôm, cả hai đã chia sẻ "những tâm tư dồn nén sâu kín nhất" trên đường tới nhà khách quốc gia.
Hãng thông tấn nhà nước Triều Tiên KCNA cho biết, quan hệ đối tác giữa hai nước là "động lực để thúc đẩy xây dựng một thế giới đa cực mới" và chuyến thăm của ông Putin đã chứng tỏ sự bất khả chiến bại cũng như sự bền vững của tình hữu nghị và đoàn kết giữa hai nước.
Nga đã tận dụng mối quan hệ nồng ấm hơn với Triều Tiên để chọc tức Washington, trong khi Triều Tiên bị trừng phạt nặng nề đã giành được sự ủng hộ chính trị và những lời hứa hỗ trợ kinh tế và thương mại từ Moscow.
Hoa Kỳ và các đồng minh nói rằng họ lo ngại Nga có thể cung cấp viện trợ cho các chương trình tên lửa và hạt nhân của Triều Tiên, vốn bị cấm theo các nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc, đồng thời cáo buộc Bình Nhưỡng cung cấp tên lửa đạn đạo và đạn pháo mà Nga đã sử dụng trong cuộc chiến ở Ukraine.
Moscow và Bình Nhưỡng phủ nhận việc thực hiện chuyển giao vũ khí.
Diễn đàn