Đường dẫn truy cập

Miến Điện-Bangladesh đạt thỏa thuận dầu khí qua tòa án quốc tế


Hoạt động thăm dò và khai thác dầu lửa và khí đốt ở Vịnh Bengal đang được mời thầu cho những khu vực vốn có tranh chấp giữa Bangladesh và Miến Điện. Giải pháp hòa bình này đang được tán dương là một khuôn mẫu cho những vụ tranh chấp tương tự về chủ quyền biển đảo giữa Trung Quốc với các nước láng giềng. Tuy nhiên, theo tường thuật của thông tín viên VOA Daniel Schearf thì những vụ tranh chấp với Bắc Kinh có tính chất phức tạp hơn nhiều.

Bangladesh và Miến Điện đang náo nức chờ đợi hồ sơ đấu thầu của các công ty nước ngoài để thăm dò các lô dầu lửa và khí đốt trong vùng Vịnh Bengal.

Khu vực này hầu như chưa được khai thác vì một vụ tranh chấp gay gắt kéo dài 30 năm qua, vốn đã gây ra những vụ giằng co rất căng thẳng giữa hải quân hai nước. Nhưng vào năm 2009, họ đồng ý đưa vụ tranh chấp ra trước Tòa án Quốc tế về Luật Biển ở Hamburg. Tháng 3 năm nay, tòa án đã phân định lãnh thổ của đôi bên và sự phân định đó đã được cả hai nước chấp nhận.

Ông Philippe Goutier, một viên chức của Tòa án Luật Biển, nói rằng giờ đây có nhiều nhà đầu tư nước ngoài muốn tham gia hoạt động khai thác dầu khí ở Vịnh Bengal. Ông nói:

"Các công ty muốn có được sự an toàn trước khi họ được cấp phép. An toàn pháp lý là yếu tố đầu tiên mà các công ty tư nhân cũng như các công ty công cần phải lưu ý khi muốn khai thác tài nguyên của một khu vực nào đó."

Quyết định của tòa án dành cho Bangladesh phần lãnh hải lớn hơn, trong khi phần lãnh thổ nói chung mà Miến Điện nhận được lại lớn hơn.

Tuy có tin nói rằng một số giới chức Miến Điện không hài lòng với thỏa thuận này, ông Goutier cho biết cả hai bên đều thỏa mãn và họ đã bày tỏ cảm giác nhẹ nhõm khi thấy vụ tranh chấp rốt cuộc đã được giải quyết.

Đây là vụ án đầu tiên của tòa án này liên quan tới việc phân định các khu vực trên biển. Đây là vụ án đầu tiên liên quan tới việc phân định các khu vực nằm ngoài vùng biển 200 hải lý. Đây cũng là kinh nghiệm đầu tiên trước tòa án này đối với các nước Á châu. Và tôi nghĩ là có tương lai. Tôi tin rằng có tương lai cho tòa án này trong việc phân xử những vụ tranh chấp như vậy.

Ông Goutier cho hay tòa án sẵn sàng phân xử những vụ tranh chấp tương tự đối với những vùng biển có nhiều tài nguyên ở Biển Đông Trung Hoa và Biển Nam Trung Hoa khi nào các bên có tranh chấp sẵn sàng làm như vậy.

Bắc Kinh và Tokyo đang vướng vào một cuộc giằng co kịch liệt về chủ quyền một nhóm đảo nhỏ mà Trung Quốc gọi là Điếu Ngư và Nhật Bản gọi là Senkaku. Hồi đầu năm nay, quan hệ giữa Trung Quốc và Philippines đã bị suy sụp sau khi các tàu bè của đôi bên đối đầu với nhau vì một khu vực có tranh chấp ở Biển Nam Trung Hoa.

Những vụ việc vừa kể đã làm gia tăng sự lo ngại của cộng đồng quốc tế, đặc biệt là Hoa Kỳ, là nước có hiệp ước phòng thủ chung với Nhật Bản và Philippines.

Đô đốc Samuel Locklear của hải quân Mỹ mới đây đã đến thăm Bangladesh. Ông ca ngợi thỏa thuận về lãnh thổ giữa nước này với Miến Điện và gọi đó là một mô thức tuyệt vời để giải quyết những vụ tranh chấp lãnh thổ với Trung Quốc.

Ông đã lập lại nhận định đó trong cuộc tiếp xúc với báo chí ở Bangkok hôm thứ ba:

"Những vụ tranh chấp này cần được quản lý với một phương thức hòa bình. Việc giải quyết phải được thực hiện mà không có sự cưỡng bức đáng kể, và chúng tôi mong muốn những vụ tranh chấp được phân xử thông qua một cơ chế của nguyên tắc pháp lý. Và chúng ta đã có những cơ chế để làm việc đó. Chúng tôi mong rằng các bên liên hệ ở Biển Đông Trung Hoa cũng như ở Biển Nam Trung Hoa xem xét tới thỏa thuận giữa Miến Điện và Bangladesh."

Tuy nhiên, các nhà phân tích nói rằng tranh chấp ở Biển Đông Trung hoa và Biển Nam Trung Hoa phức tạp hơn nhiều so với vụ tranh chấp ở Vịnh Bengal.

Trung Quốc là một cường quốc đang lên và đòi chủ quyền hầu như toàn bộ Biển Nam Trung Hoa, là nơi mà 5 nước Brunei, Malaysia, Philippines, Đài Loan và Việt Nam cũng tuyên bố có chủ quyền từng phần. Bắc Kinh nói rằng họ không muốn chấp nhận sự phân xử quốc tế và chỉ muốn giải quyết thông qua các cuộc đàm phán song phương.

Phân tích gia Philip Andrews-Speed của Viện Nghiên cứu Năng lượng ở Singapore nói rằng những yếu tố độc đáo đã giúp Bangladesh và Miến Điện đạt được thỏa thuận:

"Tôi cho rằng một động lực mới đây là sự thay đổi cách thức cai trị ở Miến Điện. Điều đó cho phép Miến Điện có sự cởi mở hơn trước và nhận được sự tín nhiệm nhiều hơn từ nước láng giềng Bangladesh. Tôi nghĩ rằng, khi chúng ta so sánh hai nước này với những vụ tranh chấp khác đang tồn tại ở Đông Á, chúng ta sẽ thấy đây là hai nước rất nghèo. Và cả đôi bên không bên nào mưu tìm vị thế bá chủ trong khu vực. Và vì vậy, tôi nghĩ rằng, hai nước tương đối ngang hàng với nhau đạt được thỏa thuận để phục vụ lợi ích của đôi bên là một việc dễ dàng hơn."

Các chuyên gia năng lượng cho biết nhiều công ty dầu khí nước ngoài đã bày tỏ ý muốn dự thầu để thăm dò các lô ở ngoài khơi Bangladesh và Miến Điện.

Tuy có sự phấn khởi như vậy, ông Andrew-Speed, vốn là một chuyên gia địa chất về dầu khí, cho biết có thể phải mất nhiều năm mới biết được khu vực này có bao nhiêu dầu lửa và khí đốt và sẽ cần có những cơ sở hạ tầng như thế nào vận chuyển số tài nguyên khai thác được.

VOA Express

XS
SM
MD
LG