Theo Sở Cứu hỏa Anaheim, một thị trấn với khu giải trí Disneyland nổi tiếng gần Quận Cam, lửa bốc cháy vào sáng ngày thứ Hai 9 tháng 10 tại khu đồi Anaheim Hills và lan nhanh chóng vì gió Santa Ana từ đông bắc thổi về phía bờ biển. Một số nhà cửa và trường học được di tản và một số xa lộ đông xe cộ qua lại bị đóng. Nhà chức trách ước lượng có khoảng từ 3.000 đến 4.000 cư dân bị ảnh hưởng.
Anaheim Hills là một khu sang trọng, cư dân bao gồm các giám đốc điều hành các công ty, nhạc sĩ, chính trị gia, tài tử điện ảnh, các tuyển thủ thể thao…
Luật sư Nguyễn Quốc Lân thuộc Hội đồng Giáo dục Học khu Garden Grove cho biết nhà cửa tại Anaheim Hills đều có sân cỏ rộng rãi, cây cối bao bọc chung quanh như rừng nên dễ cháy và trận cháy lớn ngày 9/10 làm ô nhiễm không khí trong vùng nên học khu phải thông báo cho các trường học cảnh giác. Luật sư Lân nói:
“Cháy rừng ở một khu lớn như vậy nên khói lên mịt mù và làm ô nhiễm không khí, tàn lửa rớt xuống phần lớn khu vực Quận Cam, trung tâm Quận Cam, nơi đó học khu chúng tôi có 68 trường trung tiểu học, nên chúng tôi phải theo dõi ảnh hưởng đó và đã có quyết định không cho các học sinh ra ngoài sân trường, giới hạn các hoạt động trong phòng ốc thôi.”
Ông Phục, cư dân Placentia, phía bắc Quận Cam, cho biết:
“Tất cả đường tới đó đóng hết để chữa lửa, người ngoài không vô được. Khu nhà tôi không nhìn thấy lửa, chỉ thấy khói trên trời thôi. Bửa đó trời mù hết, không khí có mùi hôi, nhiều người không dám ra đường.”
Ông Thiệu cư ngụ tại Quận Cam chia sẻ thêm:
“Hôm đó từ sáng đến chiều khói mù mịt với lại tro bay xuống tận Santa Ana này, nhưng chỉ một ngày thôi. Ngày hôm sau chỉ lai rai.”
Đề cập đến vụ bảo hiểm nhà cửa tại đây, luật sư Lân cho biết:
“Cả California không bán bảo hiểm động đất vì mỗi lần bị thì bị nặng quá, nhưng bảo hiểm về cháy vẫn có bán nhưng không đến nổi đắt để người ta không mua được. Ở đây hầu hết đều có bảo hiểm, đặc biệt những nhà nào còn vay tiền nhà băng thì nhà băng bắt phải mua bảo hiểm. Nhà đã trả hết nhà băng rồi cũng nên mua bảo hiểm vì đây là một đầu tư tốt. Một căn nhà ở đây trị giá năm bảy trăm ngàn là chuyện thường, bảo hiểm chỉ trong vòng bảy tám trăm cao lắm là một ngàn một năm thôi.”
Trong khi đó, số tử vong do các đám cháy rừng tại miền Bắc California không ngừng gia tăng. Ở phía Bắc thành phố San Francisco, ở hai quận Sonoma và Napa nổi tiếng về các vườn nho và các xưởng sản xuất rượu vang, trong đó có vườn nho và xưởng sản xuất rượu vang của tỉ phú người Việt Hoàng Kiều, các đám cháy đang đe dọa khu vực sản xuất rượu vang nổi tiếng này. Hiện chưa rõ tại sao các đám cháy xảy ra cùng một lúc vào đêm Chủ Nhật 8/10 vừa qua. Kể từ khi các đám cháy bùng phát đã có 31 người thiệt mạng và 900 người được chính thức ghi nhận mất tích. Tính đến nay, 75.000 hecta rừng bị cháy cùng với 3.500 nhà và cơ sở thương mại bị thiêu rụi.
Gió mạnh đã làm cho các đám cháy lan rộng và khó chữa. Giới hữu trách cho biết trong ngày 12/10, có 22 đám cháy bùng phát, nhưng các đội chữa lửa chỉ dập tắt được một đám.
Sáng ngày 13/10, Sở Phòng cháy Chữa cháy rừng bang California cho biết 22% đám cháy tại hai quận Sonoma và Napa được chế ngự. Có khoảng 8.000 lính cứu hỏa tại California và những nơi xa xôi khác đến trợ giúp chữa cháy, kể cả lực lượng từ Canada và Australia. Gió Santa Ana khô và mạnh từ trên núi thổi xuống mỗi năm vào cuối hè và đầu thu khiến việc dập tắt các đám cháy thêm phần khó khăn.
Nhà cầm quyền chưa biết rõ nguyên nhân các vụ cháy rừng năm nay, nhưng phỏng đoán là có thể do một đường dây điện rớt xuống đất bị chập hay một người nào đó vô tình vứt một điếu thuốc còn đang cháy dang dở xuống đất.
Ông Trân, cư ngụ tại phía bắc Sacramento, thủ phủ của bang California, đặt nghi vấn về những đám cháy này:
“Mọi lần California cháy rừng, cháy cây cỏ không, bây giờ cháy nhà ào ào vậy, không hiểu là ai đốt. Tôi không nghĩ là tự nhiên cháy nhà cỡ đó vậy.”
Nơi ông Trân ở cách khu vực Napa hơn một tiếng đồng hồ lái xe, nhưng vẫn bị ảnh hưởng:
“Mấy bữa thì không thấy nhưng hôm 11/10 vào sáng sớm bị gió thổi về nên bị mùi khói, thành ra trong đài khuyên là đừng có mở cửa sổ và nếu không cần thiết thì đừng đi ra ngoài vì ngửi cái đó độc.”
Ông Trân nói thêm:
“Cháy lúc 1 giờ sáng nên nhiều người ngủ ngon quá chạy không kịp. Mình không hiểu có lẽ nó đốt trong rừng nên nhà mới cháy cỡ đó được, mà gặp mấy ngày đó gió lớn lắm.”
Trong lịch sử cháy rừng của tiểu bang California, đây là đợt cháy rừng gây thiệt hại nặng nề nhất dù con số cuối cùng chưa tổng kết được.
Vào tháng 10 năm 1991, cháy rừng tại Oakland và khu đồi Berkelay cũng bùng phát vào ngày Chủ Nhật làm cho 25 người thiệt mạng.
Tổng thống Donald Trump ngày 10/10 đã chấp thuận trợ cấp liên bang khẩn cấp cho California, theo yêu cầu của Thống đốc Jerry Brown.
