Robot làm công việc phẫu thuật của bác sĩ

Các ca sinh thiết, lấy mẫu tế bào để chẩn đoán nhiều loại ung thư, có thể giúp tránh được nhiều ca phẫu thuật không cần thiết khi kết quả cho thấy các tế bào này thuộc loại lành. Khi làm sinh thiết, bác sĩ đâm một kim vào mô để lấy ra một mẫu tế bào khả nghi.

Nhưng các nhà khảo cứu tại Trường Đại Học Duke nói rằng, chẳng bao lâu nữa công nghệ chụp hình bằng máy vi tính kết hợp với robot có trí thông minh nhân tạo, gọi tắt là AI, có thể giúp cho các bác sĩ khỏi phải thực hiện công tác thường lệ này.

Ông Stephen Smith, giáo sư ngành kỹ thuật sinh y, X quang và vật lý y khoa tại trường đại học Durham, North Carolina cho biết:

“Trước hết chúng tôi thử tái tạo một cuộc lấy mẫu khối u nơi ngực. Chúng tôi tạo ra hình ảnh ngực một con gà tây, và bên trong ngực con gà tây đó chúng tôi tạo ra một khối u giả bằng cách đưa một trái nho vào ngực con gà tây đó.”

Các cuộc thí nghiệm với AI đã cho thấy rằng cách đó có thể thực hiện chính xác những thao tác phẫu thuật đơn giản này. Giáo sư Smith nói tiếp:

“Sau đó chúng tôi thực hiện một hình ảnh siêu âm ba chiều của ngực gà tây đó. Và khi đó chúng tôi gởi hình ảnh này tới một máy vi tính có trí thông minh nhân tạo thì robot nhận ra khoảng giữa khối u, và máy vi tính sẽ bảo cho robot biết nơi đâm kim chích vào.”

AI có thể xác định vị trí và lấy mẫu tế bào trong khoảng 2 milimet chung quanh trung tâm của khối u được tạo ra này.

AI cũng có thể được chỉnh để lấy mẫu ở những khoảng cách đều nhau trên toàn bộ mô. Phương pháp này quan trọng cho việc chẩn bệnh các trường hợp như ung thư tuyến tiền liệt, trong đó mức độ protein cao nào đó cũng có thể bảo đảm cho việc lấy mẫu tế bào dù không không có sự hiện diện của khối u.

Giáo sư Smith nói rằng, ông hy vọng là kỹ thuật này cuối cùng có thể được sử dụng tại các nước đang phát triển, nơi không có sẵn bác sĩ, đặc biệt là các chuyên gia X quang, giúp chẩn đoán sớm sủa, có thể cứu được mạng người.

“Chúng tôi dự kiến sẽ dùng một xe van lưu động đi từ nơi này tới nơi khác, các bệnh nhân có thể chụp X quang để xét nghiệm ung thư vú, và nếu trí thông minh nhân tạo phát hiện một vết thương trên X quang thì người ta có thể rọi siêu âm ba chiều. Và rồi nếu vết thương này được máy vi tính phát hiện thì robot sẽ lấy mẫu tế bào để xét nghiệm.”

Hiện nay toàn bộ thao tác này chỉ mất một phút để hoàn tất. Nhưng với các máy vi tính nhanh hơn và các robot nhạy bén hơn thì một phút đó có thể giảm xuống tới vài giây, trong thời gian đó bệnh nhân có thể nín thở khi kim chích thực hiện việc lấy mẫu tế bào.

Bác sĩ Vipul Patel thuộc tổ chức Phẫu Thuật Bằng Robot nói rằng, kỹ thuật này hết sức hấp dẫn, và ông bày tỏ lạc quan dè dặt rằng kỹ thuật này sẽ dọn đường cho những ca mổ chính xác hơn, ít đau đớn hơn, và dễ dàng hơn.

“Tôi nghi rằng trong tương lai các cuộc giải phẫu sẽ được vi tính hóa và tự động hóa, trong đó robot sẽ thực hiện các cuộc phẫu thuật mà không phải cưa cắt gì nhiều.””

Ông Patel nói rằng các bác sĩ đã bắt đầu quay sang chiều hướng đó. Bước đầu tiên là sử dụng cho khoa tiết niệu và ung thư tuyến tiền liệt. Hiện nay 85% bệnh nhân của hai loại này được giải phẫu bằng robot.

Công nghệ này trở thành đang được hoàn thiện và các khối u được định vị bằng máy vi tính sẽ được so sánh với những vết do các chuyên viên X quang tìm thấy.

Các vụ xét nghiệm lâm sàng có thể được tiến hành trong vòng từ 3 tới 5 năm và hy vọng dụng cụ này sẽ được tung ra thị trường trong vòng một thập niên.