Ngoại trưởng Philippin Albert del Rosario cho biết văn phòng của ông dự định nhận lời mời đi thăm Bắc Kinh vào những tháng sắp tới như một cơ hội để tái khẳng định quan hệ tốt đẹp với Trung Quốc. Ông nói cho đến nay nước ông đã ký 100 hiệp định với Trung Quốc có liên quan đến thương mại và đầu tư, quốc phòng, an ninh và giáo dục.
Ông nói: “Tôi tin rằng mối bang giao là lành mạnh và nếu có những khó khăn ở Trường Sa hay vùng biển Nam Trung Quốc hoặc Biển Tây Philippin, thì chúng ta phải loại trừ thách thức đó vào lúc này và giải quyết một cách riêng rẽ đừng để tác động có hại đến bang giao của chúng ta.”
Nhưng tại một cuộc họp báo với giới truyền thông nước ngoài ở Manila hôm nay, Ngoại trưởng Philippin nhắc lại lập trường của Philippin “những gì của chúng ta là của chúng ta”, và nói rằng công cuộc hợp tác và thăm dò chung phải thắng thế trong những khu vực có tranh chấp ở Biển Nam Trung Quốc.
Ông nói rằng kể từ hồi tháng 2, Trung Quốc đã tiến hành hơn 7 vụ xâm nhập và khu vực mà các giới chức ở Manila nay gọi là Biển Tây Philippin.
Vùng biển này chứa nhóm đảo Trường Sa được cho là có trữ lượng lớn về dầu khí. Khu vực này cũng là nơi tập tung những tuyến hàng hải quốc tế quan trọng.
Trung Quốc, Philippin, Việt Nam, Malaysia, Brunei và Đài Loan đều đòi chủ quyến một phần hoặc toàn bộ Trường Sa và phần lớn những vụ xung đột đều có liên quan đến vùng đảo này.
Bắc Kinh nhấn mạnh rằng gần như toàn bộ khu vực Biển Nam Trung Hoa đều thuộc chủ quyền Trung Quốc từ nhiều thế kỷ.
Tuần trước, ông Del Rosario đã gặp Ngoại trưởng Hoa Kỳ Hillary Clinton, người đã tái khẳng định sự cam kết của Hoa Kỳ đối với việc tôn trọng một hiệp ước quốc phòng chung đã có từ nhiều thập niên với Philippin.
Các giới chức Hoa Kỳ cho hay họ có lợi ích trong việc giữ cho các tuyến đường biển này được tự do.
Bà Clinton nói Washington vẫn trung lập trong những vụ tranh cãi về lãnh hải trong vùng Biển Nam Trung Hoa nhưng bà cũng nói Hoa Kỳ sẽ giúp Philippin có được thiết bị quân sự “với giá hợp lý.”
Chiến hạm lớn nhất của Philippin là một khu trục hạm của Hoa Kỳ đã sử dụng trong Thế chiến thứ hai. Ông del Rosario nói tân trang các thiết bị cũ rất tốn kém và phải mất nhiều thời giờ để hoàn tất. Vì thế, ông nói bộ Quốc phòng Philippin đang tính chuyện thuê các thiết bị quân sự của Hoa Kỳ.
Ngoại trưởng Philippin nói: “Mà theo tôi có thể có lợi về mặt có khả năng thủ đắc thiết bị mới hơn được giao hàng sớm hơn và dĩ nhiên với sự hỗ trợ của Hoa Kỳ, có được loại thiết bị ít tốn kém hơn.”
Tuy nhiên, ông del Rosario nói ông không tin rằng căng thẳng trong vùng Biển Nam Trung Hoa sẽ đi đến bất kỳ giai đoạn chiến tranh nào cần sử dụng đến vũ khí.
Hoa Kỳ lâu nay vẫn tán thành các cuộc đàm phán đa phương có liên quan đến Biển Nam Trung Hoa. Nhưng Trung Quốc nhiều lần nói với Washington nên đứng ngoài vụ tranh chấp này.
Philippin tỏ ra thân thiện nhưng kiên quyết trong vụ giằng co với TQ về tranh chấp lãnh thổ
- Simone Orendain
Các giới chức Philippin cho biết họ dự trù mở các cuộc đàm phán cấp cao với Trung Quốc trong những tháng sắp tới để duy trì quan hệ tốt đẹp, bất kể cuộc tranh luận sôi nổi trong mấy tuần qua về lãnh hải có tranh chấp ở vùng biển Nam Trung Quốc.