Cố vấn An ninh Quốc gia Philippines hôm thứ Tư 31/7 cho hay chính phủ Philippines đã chính thức phản đối ngoại giao Trung Quốc về hai sự cố trên các vùng biển đang tranh chấp.
Cố vấn An ninh Hermogenes Esperon cho biết trước hết, Manila phản đối việc các tàu chiến Trung Quốc đi ngang qua eo biển Sibutu ở vùng cực Nam Philippines mà không báo trước, và 113 tàu Trung Quốc đã kéo đến bao quanh đảo Thị Tứ, người Philippines gọi là đảo Pagasa. Đảo này đang do Philippines kiểm soát.
Ông Esperon nói Manila không có công văn ngoại giao nào của Trung Quốc yêu cầu cho tàu chiến đi ngang qua eo biển Sibutu.
Ông nói:
“Lý do phía Trung Quốc viện ra là họ có quyền qua lại vô hại trên tuyến hàng hải một cách bình thường. Theo một nghĩa nào đó thì điều đó đúng. Nhưng theo các thông lệ và truyền thống Philippines, cũng như thỏa thuận giữa Philippines và các nước, chúng tôi luôn luôn khuyên họ nên có văn kiện ngoại giao đề nghị Philippines chấp nhận.”
Ông nói hành vi đó không khác nào với gõ cửa chủ nhà trước khi bước vào. Ông nói: “Chỉ cần họ gõ một tiếng.”
Cố vấn An ninh Philippines còn cho biết ông đã gửi văn kiện ngoại giao tới Ngoại Trưởng Teodoro Locsin Jr. để trao cho Trung Quốc văn kiện phản đối vụ hơn 100 tàu Trung Quốc bao quanh đảo Thị Tứ (người Philippines gọi là Pagasa) vào ngày 24/7.
Ông Locsin nhắn trên trang Twitter rằng ông đã trao văn kiện ngoại giao cho phía Trung Quốc.
Đảo Thị Tứ (Pagasa) là hòn đảo lớn nhất mà Philippines kiểm soát ở quần đảo Trường Sa. Cố vấn An ninh Quốc gia Philippines nói hiện vẫn chưa rõ nguyên do cả trăm chiếc tàu Trung Quốc kéo tới đảo Thị Tứ.
Vì thời tiết xấu, các tàu Trung Quốc đã rời khỏi địa điểm này và chạy đến trú ẩn ở đảo Subi, 1 trong 7 hòn đảo nhân tạo mà Trung Quốc đã xây ở Biển Đông đầy đủ với một phi đạo riêng, là địa điểm gần nhất đảo Thị Tứ.
