Philippines cho hay sẽ đệ trình lên Toà án Trọng tài Quốc tế ở La Haye một bản đồ cổ của một nhà quý tộc Anh, để hậu thuẫn cho tuyên bố chủ quyền của Philippines tại Bãi cạn Scarborough, khu vực hiện đang bị Trung Quốc chiếm đóng.
Giới truyền thông quốc tế loan tin này hôm qua 9/6. Báo The Telegraph của Anh và đài CNN của Mỹ tường thuật rằng tấm bản đồ gần 300 năm tuổi cho thấy Bãi cạn Scarborough, Philippines gọi là Panatag, là thuộc lãnh thổ Philippines từ 300 năm nay.
Theo các nguồn tin này, tấm bản đồ được vẽ tại Manila vào năm 1734 bởi Pedro Murillo Velarde, một vị linh mục dòng Tên, và do đó bản đồ được đặt theo tên tác giả, gọi là bản đồ Murillo Velarde. Bản đồ này vẽ Bãi cạn Scarborough nằm cách bờ biển phía Tây của hòn đảo chính của Philippines, là đảo Luzon, khoảng 120 hải lý.
Manila kêu gọi Liên Hiệp Quốc hãy công nhận tuyên bố chủ quyền của họ trên các hòn đảo trong vùng biển này, và yêu cầu Trung Quốc hãy rút ra khỏi nơi này.
Tờ Telegraph tường thuật rằng tấm bản đồ này đã được công ty Sotheby mang ra đấu giá bán ở London hồi tháng 11 năm ngoái, theo hợp đồng với một nhà quý tộc Anh, là Công Tước Northumberland. Nhà quý tộc này bán tấm bản đồ cùng với 80 vật gia bảo khác để trang trải chi phí phục hồi các bất động sản của gia đình ông, sau những tàn phá của một trận lụt vào tháng Tư năm 2012.
Khi mang ra đấu giá, Công ty Sotheby mô tả bản đồ Murillo Velarde là tấm ‘bản đồ khoa học đầu tiên của Philippines’. Sotheby ước lượng giá bán sẽ xê dịch từ 20.000 tới 30.000 bảng Anh, nhưng trong cuộc đấu giá sôi nổi sau đó, tấm bản đồ cổ rốt cuộc đã về tay một doanh nhân Philippines, với giá 170.500 bảng Anh, tương đương với khoảng 260.000 đôla Mỹ, vượt xa ước lượng của công ty.
Doanh nhân này là ông Mel Velarde, Chủ tịch của một công ty công nghệ thông tin Now Corporation của Philippines. Ông cho biết thoạt tiên ông để ý tới tấm bản đồ vì tác giả hoạ ra bản đồ trùng họ với ông. Nhưng sau đó ông quyết tâm mua cho bằng được món cổ vật này khi nhận thức ra rằng đây là một bằng chứng có thể chứng minh chủ quyền của Philippines trên các hòn đảo đang trong vòng tranh chấp với Trung Quốc và một số nước khác.
Trả lời câu hỏi vì sao ông lại chi ra nhiều tiền như thế để mua một bản đồ cổ xưa, doanh nhân Velarde nói: “Có một kẻ ỷ mạnh hiếp yếu trong khu vực. Kẻ này đã chiếm lãnh thổ nước tôi”.
Nhà kinh doanh quyết định hiến tặng tấm bản đồ này cho Bảo tàng viện Quốc gia, nhưng ông cũng in ra nhiều bản. Một trong những bản in đó sẽ được trao lại cho Tổng Thống Philippines Benigno Aquino vào ngày 12 tháng 6, vào dịp Lễ Độc Lập của Philippines.
Một bản in khác sẽ được gửi cho Liên Hiệp Quốc để bổ túc hồ sơ dày 4000 trang của Philippines tại Toà án Trọng tài Quốc tế, để nhờ toà phân xử cuộc tranh chấp chủ quyền với Trung Quốc.
Người phát ngôn của Tổng Thống Benigno Aquino, ông Edwin Lacierda nói tấm bản đồ cổ này sẽ củng cố hồ sơ vụ kiện, vì nó sẽ phơi bày tính cách không chính đáng của cái gọi là đường 9 đoạn mà Trung Quốc vạch ra để tuyên bố chủ quyền trên hầu hết Biển Đông.
Philippines tố cáo Trung Quốc là đã chiếm các hòn đảo tại Bãi cạn Scarborough hồi năm 2012, sau khi các tàu của Philippines buộc phải rút lui sau một cuộc đối đầu kéo dài với tàu Trung Quốc. Trung Quốc từ chối tham gia vụ kiện và không chấp nhận quyền tài phán của Toà án quốc tế.
Nguồn: The Telegraph, GMA News, CNN, Philstar, Focus Taiwan News