Phiến quân thân Nga đã mở cuộc tấn công vào thành phố cảng chính Mariupol của Ukraine, trong một hành động leo thang mà Liên hiệp Châu Âu cảnh báo là có thể khiến mối quan hệ EU-Nga “xấu đi nghiêm trọng.”
Nhà cầm quyền Ukraine cho biết ít nhất 30 người thiệt mạng ngày thứ Bảy khi những quả rocket rơi trúng một ngôi chợ và một khu chung cư làm hơn 80 người khác bị thương.
Tổng thống Petro Poroshenko thề quyết bảo vệ lãnh thổ Ukraine. Ông cắt ngắn chuyến đi Ả Rập Xê Út dự đám tang của Quốc vương Abdullah, để về chủ trì một cuộc họp khẩn cấp của hội đồng an ninh Ukraine.
Ông Poroshenko nói về tình hình này trong cuộc điện đàm với Phó Tổng thống Hoa Kỳ Joe Biden. Ông Biden lên án các cuộc tấn công và bạo động mà ông nói là do các phần tử đòi ly khai thân Nga gây ra. Các giới chức Tòa Bạch Ốc cho hay Phó Tổng thống Biden và Tổng thống Ukraine bày tỏ lo ngại sâu sắc về việc Nga không tôn trọng những cam kết của họ trong thỏa thuận ngừng bắn Minsk ký hồi tháng 9.
Latvia, nước đang giữa chức chủ tịch luân phiên của Liên hiệp Âu Châu, đề nghị khối này triệu tập một cuộc họp các bộ trưởng ngoại giao khẩn cấp để thảo luận về tình hình.
Tổng Thư Ký NATO Jens Stoltenberg đưa ra một tuyên bố nói rằng cuộc tấn công “là hoàn toàn bất chấp lệnh ngưng bắn.” Ông nói quân đội Nga đã yểm trợ các cuộc hành quân của phiến quân với các trang thiết bị gồm có hệ thống phòng không, phi đạn đất đối không và “hệ thống tối tân phóng nhiều rocket.”
Tổng Thư Ký NATO Stoltenberg và người đứng đầu chính sách ngoại giao của EU Federica Mogherini hối thúc Nga chấm dứt yểm trợ cho phiến quân về mặt quân sự và tài chính. Bà Mogherini kêu gọi Nga sử dụng ảnh hưởng của mình để ngưng cuộc tấn công.
Mấy mươi người đã tổ chức một phút im lặng và thắp nến tại Quảng trường Độc lập ở Kiev chiều tối thứ Bảy để tưởng niệm những người thiệt mạng ở Mariupol.
Ngoại trưởng Hoa Kỳ John Kerry đưa ra một tuyên bố vào ngày thứ Bảy nói rằng nếu Nga không chấm dứt việc ủng hộ các phần tử đòi ly khai và “rút tất cả vũ khí, chiến binh và hỗ trợ tài chính” thì áp lực của Hoa Kỳ và quốc tế “sẽ chỉ gia tăng.”
Tổng thư ký Liên hiệp quốc Ban Ki-Moon cũng lên án vụ tấn công. Ông nói rằng những quả rocket được bắn đi hình như không cần phân biệt đâu là những khu dân cư, và hành động đó là vi phạm luật nhân đạo quốc tế.
Cuộc tấn công vào Mariupol diễn ra chỉ vài giờ sau khi lãnh tụ phiến quân tại vùng Donetsk nói sẽ không có cuộc hòa đàm nào nữa với Kiev. Vị trí của Mariupol khiến nơi này có tầm quan trọng chiến lược.
Mariupol nằm ven Biển Azov giữa đất liền Nga và bán đảo Crimea đã bị Nga sáp nhập.
Các phần tử đòi ly khai hiện kiểm soát phần lãnh thổ trọng yếu tại vùng Donetsk và Luhansk gần biên giới Nga, sau khi nổi loạn chống lại sự cai trị của Ukraine cách đây chín tháng.
Hôm thứ Sáu, ông Alexander Zakharchenko, người đứng đầu khu vực tự xưng là Cộng hòa Nhân dân Donetsk được Nga hậu thuẫn, tuyên bố các lực lượng của ông sẽ tấn công các binh sĩ chính phủ cho tới khi chiếm được các vùng biên giới của khu vực Donetsk. Ông nói thêm rằng chiến binh của ông đang chiếm ưu thế trước các binh sĩ tác chiến Ukraine, sau khi nắm quyền kiểm soát phi trường Donetsk hôm thứ Năm.
Theo truyền thông Nga, ông Zakharchenko cho biết ông nhận thấy “không có lý do gì” để tiếp tục cuộc hòa đàm bốn bên. Ông nói với hãng thông tấn Interfax rằng cuộc hòa đàm Minsk được tán đồng hồi năm ngoái là “một sự sai lầm” mà “chúng tôi sẽ không vấp phải một lần nữa.”
