Uống bia rượu vừa phải từng được cho là có lợi cho tim, nhưng các phương pháp nghiên cứu tốt hơn đã dội gáo nước lạnh vào quan điểm đó.
“Uống ít hơn là một cách tuyệt vời để khỏe mạnh hơn”, bác sĩ Timothy Naimi, giám đốc Viện Nghiên cứu Sử dụng Chất gây nghiện Canada tại Đại học Victoria ở British Columbia khuyến cáo.
Hôm 3/1, Tổng Y sĩ Hoa Kỳ Vivek Murthy kêu gọi đưa nguy cơ ung thư vào danh sách cảnh báo hiện có trên các nhãn mác nước uống có cồn. Đề nghị của ông cần được Quốc hội Mỹ chấp thuận.
Uống rượu bia có hại gì?
Uống rượu bia làm tăng nguy cơ mắc một số loại ung thư, bao gồm ung thư ruột kết, gan, vú, miệng và họng. Rượu bia phân hủy trong cơ thể thành một chất gọi là acetaldehyde, có thể gây tổn hại đến các tế bào và ngăn chúng tự phục hồi. Điều đó tạo điều kiện cho ung thư phát triển.
Hàng nghìn ca tử vong ở Hoa Kỳ mỗi năm có thể được ngăn ngừa nếu mọi người tuân theo hướng dẫn về chế độ ăn uống của chính phủ, bác sĩ Naimi cho biết.
Những hướng dẫn đó khuyên nam giới nên hạn chế uống hai ly hoặc ít hơn mỗi ngày và phụ nữ nên uống một ly hoặc ít hơn mỗi ngày. Một ly tương đương với khoảng một lon bia 354 ml, một ly rượu vang 148 ml, hoặc 44 ml rượu mạnh.
Theo khuyến cáo của ông Murthy, có khoảng 100.000 trường hợp ung thư liên quan đến bia rượu và khoảng 20.000 ca tử vong do ung thư liên quan đến bia rượu hàng năm tại Hoa Kỳ.
“Khi bạn cân nhắc xem có nên uống hay uống bao nhiêu, hãy nhớ rằng ít hơn là tốt hơn khi nói đến nguy cơ ung thư”, ông Murthy nói.
Uống ‘vừa phải’ thì sao?
Ý tưởng cho rằng uống vừa phải có lợi cho sức khỏe xuất phát từ các nghiên cứu không hoàn hảo so sánh các nhóm người theo lượng họ uống. Thông thường, điều đó được đo tại một thời điểm. Và không có nghiên cứu nào phân định ngẫu nhiên những người uống rượu bia hoặc không uống rượu bia, vì vậy họ không thể chứng minh được nguyên nhân và kết quả.
Những người báo cáo uống rượu bia ở mức độ vừa phải có xu hướng có trình độ học vấn cao hơn, thu nhập cao hơn và tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe tốt hơn, ông Naimi cho biết.
Một vấn đề khác: Hầu hết các nghiên cứu không bao gồm những người trẻ tuổi. Gần một nửa số người tử vong do nguyên nhân liên quan đến rượu bia đều tử vong trước tuổi 50.
“Nếu bạn đang nghiên cứu những người sống sót đến tuổi trung niên, không bỏ rượu bia vì một vấn đề nào đó và không trở thành người nghiện rượu nặng, thì đó là một nhóm rất được chọn lọc”, ông Naimi nói. “Nó tạo ra bề ngoài có lợi cho những người uống rượu bia ở mức độ vừa phải, nhưng thực chất là một ảo tưởng thống kê”.
Các nghiên cứu khác thách thức ý tưởng rằng rượu bia có lợi. Các nghiên cứu này so sánh những người có biến thể gen khiến việc uống rượu bia trở nên khó chịu với những người không có biến thể gen đó. Những người có biến thể này có xu hướng uống rất ít hoặc không uống gì cả. Một trong những nghiên cứu này phát hiện ra rằng những người có biến thể gen có nguy cơ mắc bệnh tim thấp hơn — một đòn giáng nữa vào quan điểm cho rằng rượu bảo vệ mọi người khỏi các vấn đề về tim.
Hướng dẫn nói gì?
Hướng dẫn có sự khác biệt rất nhiều giữa các quốc gia nhưng xu hướng chung là uống ít hơn.
Vương quốc Anh, Pháp, Đan Mạch, Hà Lan và Úc gần đây đã xem xét các bằng chứng mới và hạ thấp khuyến nghị về mức tiêu thụ rượu bia. Ireland sẽ yêu cầu dán nhãn cảnh báo ung thư trên rượu bia bắt đầu từ năm 2026.
“Sự đồng thuận khoa học đã thay đổi do bằng chứng áp đảo liên kết bia rượu với hơn 200 tình trạng sức khỏe, bao gồm ung thư, bệnh tim mạch và chấn thương”, bà Carina Ferreira-Borges, cố vấn khu vực về bia rượu tại văn phòng khu vực của Tổ chức Y tế Thế giới ở Châu Âu, nói.
Ông Naimi đã phục vụ trong một ủy ban cố vấn muốn hạ khuyến nghị của Hoa Kỳ đối với nam giới xuống còn một ly mỗi ngày. Lời khuyên đó đã được xem xét và bác bỏ khi các khuyến nghị của liên bang được đưa ra vào năm 2020.
Ông Naimi nói: “Thông điệp đơn giản được hỗ trợ tốt nhất bởi các bằng chứng là nếu bạn uống ít hơn thì tốt hơn cho sức khỏe”.
Diễn đàn