Thỏa thuận ngừng bắn lễ Eid ở Syria mang lại yên lặng trên phần lớn Syria, nhưng giao tranh vẫn tiếp diễn tại một số nơi. Ngoại trưởng Mỹ John Kerry dự đoán sẽ có nhiều thách thức trong việc thực thi lệnh ngừng bắn và mở đường cho hoạt động cứu trợ nối lại trong những ngày sắp tới.
Thỏa thuận ngừng bắn Syria bắt đầu ngày hiệu lực đầu tiên hôm nay, thứ Ba 13/9, với các tin tức nói rằng phần lớn Syria yên lặng, nhưng vẫn còn bạo động ở một số nơi.
Lệnh ngừng bắn bắt đầu hiệu lực vào lúc mặt trời lặn hôm thứ Hai. Vài giờ sau đó, Ngoại trưởng Mỹ John Kerry tuyên bố rằng “đây có thể là cơ hội cuối cùng” để hàn gắn Syria lại sau 5 năm nội chiến.
Ngoại trưởng Kerry nói: "Tôi muốn nói rõ với những ai hoài nghi về lệnh ngừng bắn này, và tôi biết có rất nhiều người hoài nghi, rằng sẽ có rất nhiều thử thách trong những ngày tới. Chúng tôi biết như vậy. Tôi nghĩ mọi người đều biết như vậy. Mặc dù vậy, kế hoạch ngưng bắn này vẫn có cơ hội thực hiện."
Ngoại trưởng Kerry nói tiếp rằng còn quá sớm đến tiên đoán về mức độ hiệu quả của thỏa thuận ngừng bắn do Nga và Mỹ điều giải.
Thỏa thuận ngừng bắn được ông Kerry và Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov công bố vào sáng sớm thứ Bảy ở Geneva. Thỏa thuận này được một số nước ủng hộ, trong đó có Iran – là nước hậu thuẫn cho chính phủ Syria, và Thổ Nhĩ Kỳ – nước muốn Tổng thống Syria Bashar al-Assad chấm dứt quyền lực ở Damascus.
Nếu tình hình tương đối yên lặng trong bảy ngày tới, thì Nga và Mỹ sẽ bắt đầu phối hợp không kích Nhà nước Hồi giáo và Mặt trận al-Nusra, nhóm tự xưng là Jabhat Fateh al-Sham, và được xem là một nhánh của al-Qaida.
Người phát ngôn John Kirby của Bộ Ngoại giao Mỹ nói rằng thỏa thuận này “không có quy định nào là các cuộc oanh kích phải được chính phủ Syria đồng ý.” Ông Kirby nói tiếp: “Một mục tiêu ban đầu của thỏa thuận này, theo quan điểm của chúng tôi, là không để cho không quân của chính phủ Syria đưa máy bay đến không kích bất cứ khu vực nào của phe đối lập hoặc của Mặt trận al-Nusra.”
Ngoại trưởng Kerry nói cuộc chiến tranh Syria là cuộc xung đột phức tạp nhất mà ông từng gặp phải trong mấy mươi năm ông làm việc trong cương vị là một thượng nghị sĩ và nhà ngoại giao hàng đầu của Mỹ, bởi vì “có quá nhiều cuộc chiến cùng diễn ra” ở đó.
Cả Tòa Bạch Ốc và Bộ Ngoại giao hôm thứ Hai đều đánh giá rằng đây là thỏa thuận tạo nhiều sức ép đòi Nga, nước lâu nay ủng hộ Tổng thống Syria, phải thực hiện trách nhiệm.
Bộ Ngoại giao Nga hôm thứ Hai nói rằng công tác cứu trợ cho Aleppo thông qua ngã Castello sẽ bắt đầu ngay.
Tư lệnh quân đội Syria loan báo trên đài truyền hình quốc gia rằng lệnh ngưng bắn sẽ được áp dụng trên toàn quốc vào lúc 7 giờ tối thứ Hai giờ địa phương, trùng với thời điểm khởi đầu lễ Eid al-Adha, một lễ lớn của Hồi giáo, nhưng Syria giữ quyền đáp trả kiên quyết đối với bất cứ nhóm vũ trang nào vi phạm lệnh ngừng bắn.
Tổng thống Bashar al-Assad nói trong một cuộc phỏng vấn với truyền thông nhà nước rằng “Chính phủ Syria quyết tâm lấy lại tất cả mọi khu vực từ tay bọn khủng bố.”
Trong lúc một số thủ lãnh của các nhóm nổi dậy quan trọng chỉ trích thỏa thuận ngừng bắn và bày tỏ hoài nghi về khả năng thành công của thỏa thuận này, họ hình như đang chấp hành lệnh ngừng bắn với hy vọng rằng cuối cùng thỏa thuận này sẽ dẫn đến đàm phán chính trị để chấm dứt chế độ Assad.
Cuộc nội chiến Syria kéo dài mấy năm qua đã khiến hàng trăm ngàn người thiệt mạng và tạo ra 12 triệu người tị nạn và đã trở thành một trong những cuộc khủng hoảng nhân đạo tồi tệ nhất thế giới.
