Lệnh ngừng bắn tạm thời dừng cuộc giao tranh kéo dài năm tháng giữa quân đội chính phủ Ukraine và những phần tử ly khai thân Nga mà các nước phương Tây nói được Nga trực tiếp giúp đỡ, một cáo buộc mà Nga phủ nhận. Các giới chức cấp cao của Nga, bao gồm ngoại trưởng Sergei Lavrov, gần đây nói rằng không có sự can thiệp quân sự của Nga.
Nhưng đại sứ Hoa Kỳ cuối cùng ở Liên bang Xô Viết (1987 – 1991), ông Jack Matlock, không đồng ý với điều này:
“Rõ ràng họ đang can dự. Tôi nghĩ là họ sẽ nói xem kìa, các ông can dự vào bất cứ chỗ nào các ông muốn. Các ông thậm chí xâm lược, giống như Hoa Kỳ xâm lược Iraq mà không tấn công nước này – và chúng tôi căn bản đang sử dụng các phương pháp tương tự.”
Một số chuyên gia chỉ ra rằng Tổng thống Nga Vladimir Putin còn muốn nhiều hơn việc có được ảnh hưởng trong khu vực, mà ông rồi sẽ muốn sáp nhập miền Đông Ukraine như ông đã làm đối với Crimea. Nhưng ông Matlock nói điều đó sẽ không phải là bước tiến của Nga:
“Tôi không nghĩ là có ý định sáp nhập nó vào Nga. Đó sẽ là một chủ ý hoàn toàn bất hợp lý. Đây là một khu vực kinh tế yếu kém. Nó sẽ là một nơi cho bất cứ ai muốn giúp đỡ”.
Nhưng ông Matlock cho biết ở nhiều cấp độ, bao gồm chính trị, kinh tế và tình cảm, miền Đông Ukraine rất quan trọng đối với Moscow:
“Đây là khu vực mà trong nhiều thế kỷ là một phần của Nga và nơi mà sắc tộc, những mối liên hệ - những người có những thân nhân ở cả hai bên biên giới. Họ muốn sống trong cùng một đất nước và bạn không thể xóa bỏ lịch sử và những con người ngày, mối liên hệ lịch sử và kinh tế. Do đó, khu vực này vô cùng quan trọng đối với Nga hơn bất cứ quốc gia NATO nào khác”.
Nhiều thành viên của NATO như ba nước Baltic bày tỏ lo sợ là Nga có thể sẽ hành động công kích đối với họ. Nhưng đại sứ Matlock bác bỏ quan điểm đó:
“Họ là các thành viên của NATO, họ sẽ được bảo vệ nếu họ bị tấn công. Họ sẽ không bị tấn công và do đó đối với tôi, nỗi lo lắng đó là không đúng.”
Ông Matlock nói ngoài những vấn đề chính của các phần tử ly khai thân Nga, được Nga hậu thuẫn, chính quyền Ukraine còn đối diện với những vấn đề nội bộ quan trọng khác:
“Những vấn đề cơ bản ở Ukraine là nội bộ bởi vì nước này chưa bao giờ tạo được một cảm giác thực sự về việc trở thành người Ukraine có ý nghĩa như thế nào. Và mỗi chính phủ của họ, hoặc là bị phương Tây hoặc phương Đông chiếm ưu thế, bên này cố lấn át bên kia.”
Đại sứ Matlock nói điều cần thiết là tất cả các phe phái ở Ukraine phải làm việc cùng nhau một cách thống nhất để giải quyết những vấn đề của đất nước, bắt đầu từ kinh tế.
