Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ đang dẫn đầu một phái đoàn Mỹ gặp các giới chức Nga tại Moscow vào thứ Năm để thảo luận về những cáo buộc cho rằng Nga vi phạm các điều khoản trong hiệp ước Vũ khí Hạt nhân tầm trung năm 1987. Thông tín viên VOA Pam Dockins tường thuật từ Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ.
Hoa Kỳ nói Nga đã tiến hành những vụ thử nghiệm sử dụng các phi đạn tầm trung phóng từ mặt đất.
Động thái này vi phạm hiệp ước Vũ khí Hạt nhân tầm trung năm 1987, còn gọi tắt là INF, vốn được xem là nền tảng của hiệp ước giải trừ vũ khí hạt nhân Mỹ - Nga.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại Giao Marie Harf cho biết Hoa Kỳ sẽ cố gắng hết sức để giải quyết các mối quan tâm và bảo đảm tính khả thi vĩnh viễn của hiệp ước:
“Dĩ nhiên, mục tiêu là để Nga quay lại tuân thủ các nghĩa vụ của mình theo INF”.
Chính quyền của tổng thống Barack Obama chính thức cáo buộc Nga là đã vi phạm hiệp ước vào tháng Bảy.
Nhưng ông Stephen Blank của Hội đồng Chính sách Đối ngoại Mỹ nói việc buộc Nga thừa nhận vi phạm là rất khó khăn:
“Tôi không nghĩ rằng Nga sẽ thừa nhận là việc này đã xảy ra. Tôi nghĩ Nga sẽ cáo buộc chúng ta vi phạm hiệp ước này hay một số hiệp ước khác. Đó là cách làm việc tiêu chuẩn của Nga”.
Hãng thông tấn Interfax của Nga cho biết Vụ trưởng vụ kiểm soát và giải trừ vũ khí thuộc Bộ Ngoại Giao, ông Mikhail Ulyanov cho biết sẽ nêu ra các câu hỏi về chính sách của Hoa Kỳ trong thời gian đàm phán.
Ông Gary Samore là giám đốc điều hành của Trung tâm Belfer về các vấn đề khoa học và quốc tế thuộc trường đại học Harvard. Ông cho biết ở nước Nga hiện đang có lời bàn về việc rút khỏi hiệp ước.
“Một số giới chức Nga, đặc biệt là trong quân đội, nói về mong muốn rút ra khỏi hiệp ước để họ có thể triển khai các loại tên lửa mà hiện bị cấm theo hiệp ước. Và dĩ nhiên, những tên lửa đó đặc biệt sẽ nhắm vào các mục tiêu ở châu Âu, NATO”.
Ông Samore cũng nói rằng những căng thẳng hiện nay giữa Washington và Moscow về sự can thiệp quân sự của Nga ở Ukraine có thể gây trở ngại cho tiến bộ trong các cuộc đàm phán. Ông nói:
“Vì cuộc khủng hoảng Ukraine đang làm gia tăng những quan ngại của Nga về NATO và những quan ngại của NATO về Nga, cho nên sẽ khó khăn hơn để giải quyết các vấn đề liên quan đến hiệp ước”.
Cả ông Samore và ông Blank đều cho rằng vấn đề vi phạm hiệp ước có phần chắc không thể giải quyết trong một phiên họp. Họ trông đợi sẽ có những vòng đàm phán trong tương lai.
