BỘ NGOẠI GIAO —
Ngoại trưởng John Kerry gặp các nhà lãnh đạo cả dân sự lẫn quân sự của Ai Cập hôm qua trong chuyến thăm cấp cao nhất của một giới chức Mỹ tới Cairo kể từ sau cuộc đảo chính lật đổ Tổng thống Mohamed Morsi. Theo tường thuật của thông tín viên đài VOA phụ trách Bộ Ngoại giao Mỹ Scott Stearns, ông Kerry kêu gọi công lý minh bạch một ngày trước khi diễn ra phiên xử cựu Tổng thống Morsi.
Ông Kerry nói rằng sự kiện Ai Cập đang trải qua một thời kỳ khó khăn sau cuộc tiếp quản quyền lực do quân đội hậu thuẫn hồi tháng Bảy không phải là điều bí mật, nhưng ông nói với các giới chức ở Ai Cập rằng Tổng thống Obama tin tưởng là người dân Ai Cập sẽ vượt qua được các thách thức đó.
Ngoại trưởng Mỹ nói: “Hoa Kỳ tin rằng mối quan hệ đối tác Ai Cập – Hoa Kỳ sẽ mạnh nhất khi Ai Cập được đại diện bởi một chính phủ dân sự được bầu lên một cách dân chủ và bao gồm nhiều thành phần, dựa trên pháp trị, các quyền tự do cơ bản và một nền kinh tế cạnh tranh và cởi mở”.
Chuyến thăm diễn ra một ngày trước khi bắt đầu diễn ra phiên xử ông Morsi theo như kế hoạch. Trả lời các câu hỏi của phóng viên sau cuộc hội đàm với Ngoại trưởng Nabil Fahmy, ông Kerry không nêu cụ thể tên của cựu tổng thống nhưng nói rằng điều quan trọng là các dân thường được xét xử theo cách thức dân sự.
Ông Kerry nói: “Bộ trưởng Fahmy và tôi đã đồng ý về sự cần thiết phải bảo đảm rằng người dân Ai Cập được hưởng quyền xét xử một cách công bằng và minh bạch”.
Đáp lại tình trạng bạo lực sau cuộc đảo chính lật đổ ông Morsi, Mỹ đã hoãn việc chuyển giao một số hệ thống vũ khí lớn. Nhưng Washington vẫn tiếp tục phần lớn các khoản viện trợ quân sự, đi theo một con đường trung gian mà theo giáo sư Akbar Ahmed, giảng dạy tại Đại học American cho rằng không làm hài lòng bất kỳ ai.
Giáo sư Ahmed nói: “Cả hai bên sẽ lên tiếng chỉ trích. Cả hai bên sẽ nói rằng điều đó là không đủ. Ta phải lựa chọn”.
Những người ủng hộ ông Morsi trong phong trào Huynh đệ Hồi giáo tin rằng Hoa Kỳ lựa chọn phe quân sự ở Ai Cập thay vì nền dân chủ non trẻ. Đó là ý kiến của nhà phân tích Doug Bandow của Viện Cato, và ông Bandow cho rằng điều đó sẽ ngày càng làm cho phong trào vừa kể trở nên cực đoan hơn.
Ông Bandow nói: “Chúng ta có nguy cơ hủy hoại thế hệ lãnh đạo bán ôn hòa hiện có ở nước này và mở đường cho một thế hệ lãnh đạo trẻ hơn nhiều cũng như cực đoan hơn nhiều đứng lên’.
Cách thức Hoa Kỳ xử lý các kỳ vọng chính trị ở Ai Cập và khắp vùng Bắc Phi rốt cuộc sẽ giúp xác định di sản của cuộc nổi dậy Mùa xuân Ả rập cũng như các thanh niên tham gia các cuộc nổi dậy. Đó là ý kiến của Manal Omar, nhà phân tích từ Viện Hòa Bình Mỹ.
Ông Omar nói: “Đã có sự hiện diện của thùng phiếu. Đã có một cách để cải thiện hệ thống. Và nó đã tạo ra một sự thay đổi lớn về hình mẫu trong suy nghĩ của tầng lớp thanh niên. Điều tôi quan ngại về những gì xảy ra ở Ai Cập là chúng ta phát đi thông điệp rằng các bạn đã thực sự bị lừa. Đó không phải là cách để được lắng nghe. Chỉ thực sự có bạo lực”.
Ông Kerry nói rằng tiến bộ đối với cuộc chuyển giao dân chủ có liên hệ với sự thành công nói chung của nền kinh tế Ai Cập.
Ngoại trưởng Mỹ nói: “Ổn định mang lại các du khách và các nguồn đầu tư. Và điều đó đi kèm với công việc cho người dân Ai Cập”.
Ông Kerry nói rằng Hoa Kỳ tin rằng chính phủ chuyển tiếp do quân đội hậu thuẫn tới nay đã chứng tỏ được quyết tâm đưa đất nước trở lại chính quyền dân sự.
Ông Kerry nói rằng sự kiện Ai Cập đang trải qua một thời kỳ khó khăn sau cuộc tiếp quản quyền lực do quân đội hậu thuẫn hồi tháng Bảy không phải là điều bí mật, nhưng ông nói với các giới chức ở Ai Cập rằng Tổng thống Obama tin tưởng là người dân Ai Cập sẽ vượt qua được các thách thức đó.
Ngoại trưởng Mỹ nói: “Hoa Kỳ tin rằng mối quan hệ đối tác Ai Cập – Hoa Kỳ sẽ mạnh nhất khi Ai Cập được đại diện bởi một chính phủ dân sự được bầu lên một cách dân chủ và bao gồm nhiều thành phần, dựa trên pháp trị, các quyền tự do cơ bản và một nền kinh tế cạnh tranh và cởi mở”.
Chuyến thăm diễn ra một ngày trước khi bắt đầu diễn ra phiên xử ông Morsi theo như kế hoạch. Trả lời các câu hỏi của phóng viên sau cuộc hội đàm với Ngoại trưởng Nabil Fahmy, ông Kerry không nêu cụ thể tên của cựu tổng thống nhưng nói rằng điều quan trọng là các dân thường được xét xử theo cách thức dân sự.
Ông Kerry nói: “Bộ trưởng Fahmy và tôi đã đồng ý về sự cần thiết phải bảo đảm rằng người dân Ai Cập được hưởng quyền xét xử một cách công bằng và minh bạch”.
Đáp lại tình trạng bạo lực sau cuộc đảo chính lật đổ ông Morsi, Mỹ đã hoãn việc chuyển giao một số hệ thống vũ khí lớn. Nhưng Washington vẫn tiếp tục phần lớn các khoản viện trợ quân sự, đi theo một con đường trung gian mà theo giáo sư Akbar Ahmed, giảng dạy tại Đại học American cho rằng không làm hài lòng bất kỳ ai.
Giáo sư Ahmed nói: “Cả hai bên sẽ lên tiếng chỉ trích. Cả hai bên sẽ nói rằng điều đó là không đủ. Ta phải lựa chọn”.
Những người ủng hộ ông Morsi trong phong trào Huynh đệ Hồi giáo tin rằng Hoa Kỳ lựa chọn phe quân sự ở Ai Cập thay vì nền dân chủ non trẻ. Đó là ý kiến của nhà phân tích Doug Bandow của Viện Cato, và ông Bandow cho rằng điều đó sẽ ngày càng làm cho phong trào vừa kể trở nên cực đoan hơn.
Ông Bandow nói: “Chúng ta có nguy cơ hủy hoại thế hệ lãnh đạo bán ôn hòa hiện có ở nước này và mở đường cho một thế hệ lãnh đạo trẻ hơn nhiều cũng như cực đoan hơn nhiều đứng lên’.
Cách thức Hoa Kỳ xử lý các kỳ vọng chính trị ở Ai Cập và khắp vùng Bắc Phi rốt cuộc sẽ giúp xác định di sản của cuộc nổi dậy Mùa xuân Ả rập cũng như các thanh niên tham gia các cuộc nổi dậy. Đó là ý kiến của Manal Omar, nhà phân tích từ Viện Hòa Bình Mỹ.
Ông Omar nói: “Đã có sự hiện diện của thùng phiếu. Đã có một cách để cải thiện hệ thống. Và nó đã tạo ra một sự thay đổi lớn về hình mẫu trong suy nghĩ của tầng lớp thanh niên. Điều tôi quan ngại về những gì xảy ra ở Ai Cập là chúng ta phát đi thông điệp rằng các bạn đã thực sự bị lừa. Đó không phải là cách để được lắng nghe. Chỉ thực sự có bạo lực”.
Ông Kerry nói rằng tiến bộ đối với cuộc chuyển giao dân chủ có liên hệ với sự thành công nói chung của nền kinh tế Ai Cập.
Ngoại trưởng Mỹ nói: “Ổn định mang lại các du khách và các nguồn đầu tư. Và điều đó đi kèm với công việc cho người dân Ai Cập”.
Ông Kerry nói rằng Hoa Kỳ tin rằng chính phủ chuyển tiếp do quân đội hậu thuẫn tới nay đã chứng tỏ được quyết tâm đưa đất nước trở lại chính quyền dân sự.