Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken cảnh báo về “hành vi có vấn đề” của Trung Quốc trong chuyến thăm quốc đảo Tonga ở Thái Bình Dương hôm 26/7, viện dẫn việc Bắc Kinh quân sự hóa Biển Đông và điều mà ông gọi là hành vi cưỡng ép kinh tế.
Sự hiện diện ngày càng tăng của Trung Quốc trong khu vực, với việc nước này ký hiệp ước an ninh với Quần đảo Solomon vào năm ngoái, đã làm dấy lên lo ngại ở Mỹ và Úc về tham vọng của Bắc Kinh, đồng thời thúc đẩy sự can dự và viện trợ của phương Tây.
Ngoại trưởng Blinken cho biết tại một cuộc họp báo rằng Mỹ không phản đối việc Trung Quốc tham gia vào khu vực nhưng có những lo ngại rằng các khoản đầu tư của họ cần phải minh bạch và được thực hiện bằng nguồn tài chính bền vững.
“Tôi nghĩ một trong những điều mà chúng ta đã thấy là khi sự tham gia của Trung Quốc vào khu vực (Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương) ngày càng tăng thì theo quan điểm của chúng tôi, một số hành vi ngày càng có vấn đề,” ông Blinken nói.
Ngoại trưởng Mỹ trước đó đã hội đàm với Thủ tướng Tonga Siaosi Sovaleni về tầm quan trọng chiến lược của khu vực Thái Bình Dương, trước chuyến thăm của ông tới hai cường quốc ở Nam Thái Bình Dương là Australia và New Zealand.
Ông Blinken cho biết Mỹ đã cam kết với cả Tonga và các đảo Thái Bình Dương rộng lớn hơn. Chuyến đi của ông là chuyến đi mới nhất của một quan chức cấp cao của Mỹ tới khu vực và Tổng thống Joe Biden đã tổ chức hội nghị thượng đỉnh đầu tiên tại Washington với các nhà lãnh đạo đảo Thái Bình Dương vào tháng 9 năm ngoái. Một hội nghị thượng đỉnh thứ hai đã được lên kế hoạch cho cuối năm nay.
Trong những năm gần đây, Trung Quốc đã đầu tư vào cơ sở hạ tầng và tăng cường sự hiện diện ngoại giao trong khu vực. Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc, Vương Nghị, đã thực hiện chuyến công du với nhiều điểm dừng ở Thái Bình Dương vào năm ngoái.
Để kiềm chế điều này, các nước phương Tây đã tăng cường đáng kể việc việc tham gia và tài trợ vào các quốc đảo Thái Bình Dương.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin sẽ đến thăm Papua New Guinea trong tuần này trước khi đến Australia, nơi cuộc tập trận quân sự lớn nhất giữa Úc và Mỹ sẽ diễn ra. Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cũng có mặt trong khu vực để thăm các vùng lãnh thổ của Pháp, Papua New Guinea và Vanuatu.
Một trong những mối quan tâm lớn nhất của phương Tây là các khoản nợ trong khu vực. Tonga mắc nợ Bắc Kinh rất nhiều và đã có những thắc mắc về việc quốc gia chỉ có hơn 100.000 dân này sẽ trả món nợ đó như thế nào.
Thủ tướng Sovaleni cho biết tại cuộc họp báo hôm 26/7 rằng Tonga năm nay đã bắt đầu trả nợ và không lo ngại về mối quan hệ của Tonga với Trung Quốc, vốn tập trung vào các phát triển như cơ sở hạ tầng.
Ngoại trưởng Blinken còn tham dự lễ khai trương chính thức Đại sứ quán mới của Mỹ tại thủ đô Nuku’alofa vào cuối ngày 26/7 trước khi bay tới Wellington của New Zealand.
Diễn đàn