Trong vài tiếng đồng hồ dưới bầu trời xám xịt, hàng chục máy bay chiến đấu và trực thăng gầm rú bay lên, đáp xuống bãi đáp của tàu sân bay Nimitz, trong một cuộc biểu dương sức mạnh quân sự của Hoa Kỳ tại một trong những vùng biển tranh chấp gay gắt nhất thế giới: Biển Đông.
Máy bay trực thăng MH-60 Seahawk và máy bay phản lực F/A-18 Hornet với các ‘bí danh’ như ‘Fozzie Bear’, ‘Pig Sweat’ và ‘Bongoo’ phát ra những tiếng rú chói tai khi hạ cánh trong mưa phùn xuống Nimitz, chiếc tàu sân bay dẫn đầu một nhóm tàu tiến vào Biển Đông hai tuần trước.
Chỉ huy của nhóm, Chuẩn đô đốc Christopher Sweeney, cho biết chuyến đi là một phần trong cam kết của Hoa Kỳ nhằm duy trì quyền tự do đi lại trong vùng biển và vùng trời của một khu vực quan trọng đối với thương mại toàn cầu.
“Chúng tôi sẽ ra khơi, bay và hoạt động ở bất cứ nơi nào mà các tiêu chuẩn và quy tắc quốc tế cho phép. Chúng tôi sẽ làm điều đó một cách an toàn và chúng tôi sẽ kiên quyết về điều đó”, Chuẩn đô đốc Sweeney nói với Reuters hôm 27/1.
“Đây thật ra là di chuyển và vận hành dĩ nhiên với các đồng minh và đối tác của chúng tôi trong khu vực và đảm bảo với họ về thương mại tự do và cởi mở ở Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương.”
Sự hiện diện của Hoa Kỳ ở Biển Đông, nơi vận chuyển khoảng 3,4 nghìn tỷ đô la thương mại hàng năm, đã được các đồng minh như Nhật Bản, Hàn Quốc, Philippines và Úc hoan nghênh, nhưng nó tiếp tục chọc giận đối thủ Trung Quốc, vốn coi các cuộc diễn tập này là hành động khiêu khích trong sân sau của họ.
Trung Quốc tuyên bố quyền tài phán lịch sử đối với gần như toàn bộ Biển Đông, bao gồm các vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam, Malaysia, Brunei và Philippines.
Bắc Kinh cũng đã tiến hành các cuộc tập trận thường xuyên và duy trì sự hiện diện lớn của lực lượng bảo vệ bờ biển và tàu cá ở xa đất liền - một nguồn căng thẳng thường xuyên với các nước láng giềng.
Nhóm tàu sân bay Nimitz 11 bao gồm tàu tuần dương phi đạn hành trình dẫn đường Bunker Hill và các tàu khu trục phi đạn dẫn đường Decatur, Wayne E. Meyer và Chung-Hoon. Tàu Chung-Hoon vào ngày 5 tháng 1 đã đi qua eo biển Đài Loan nhạy cảm, khiến Trung Quốc khó chịu.
Điều đó xảy ra hai tuần sau khi một máy bay chiến đấu J-11 của hải quân Trung Quốc gây báo động khi bay cách một máy bay của Lực lượng Không quân Hoa Kỳ trong vòng 3 mét trên Biển Đông.
Chuẩn đô đốc Sweeney nói rằng điều quan trọng là phải tuân thủ các quy tắc quốc tế và cho biết sự hiện diện của Hoa Kỳ ở Biển Đông thể hiện cam kết của Mỹ với các đồng minh trong khu vực.
“Chúng tôi đã hoạt động trong cùng một vùng biển với hải quân Trung Quốc, Singapore hoặc Philippines kể từ khi chúng tôi đến và tất cả đều an toàn và chuyên nghiệp,” ông nói.
“Chúng tôi sẽ ra khơi, bay và hoạt động ở bất cứ nơi nào mà vùng biển quốc tế cho phép, chúng tôi sẽ không đi đâu cả.”
Diễn đàn