Hoa Kỳ đang tính tới các phương án của một gói chế tài chống lại Trung Quốc để ngăn chặn nước này xâm lược Đài Loan, trong khi Liên hiệp châu Âu đang chịu áp lực ngoại giao từ Đài Bắc để làm điều tương tự, theo các nguồn tin thân cận với các cuộc thảo luận.
Các nguồn tin cho biết sự cân nhắc ở Washington và cuộc vận động hành lang của Đài Bắc nhắm vào các đặc sứ EU đều đang trong giai đoạn đầu – đáp ứng trước những lo ngại đang gia tăng về một cuộc xâm lược của Trung Quốc khi căng thẳng quân sự leo thang ở Eo biển Đài Loan.
Trong cả hai trường hợp, mục đích là áp dụng các biện pháp trừng phạt ngoài các biện pháp đã được áp dụng ở phương Tây nhằm hạn chế một số thương mại và đầu tư với Trung Quốc trong các công nghệ nhạy cảm như chip máy tính và thiết bị viễn thông.
Các nguồn tin không cung cấp bất kỳ chi tiết nào về những gì đang được xem xét nhưng khái niệm về các chế tài đối với nền kinh tế lớn thứ hai thế giới và một trong những mắt xích lớn nhất của chuỗi cung ứng toàn cầu đặt ra câu hỏi về tính khả thi.
Bà Nazak Nikakhtar, cựu quan chức cấp cao của Bộ Thương mại Mỹ, nói: “Khả năng áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với Trung Quốc là một thực hành phức tạp hơn nhiều so với các biện pháp trừng phạt đối với Nga, trong bối cảnh Hoa Kỳ và các đồng minh vướng víu rất nhiều vào nền kinh tế Trung Quốc”.
Trung Quốc tuyên bố Đài Loan là lãnh thổ của riêng mình và tháng trước đã bắn phi đạn qua hòn đảo và điều tàu chiến băng qua biên giới biển không chính thức sau khi Chủ tịch Hạ viện Hoa Kỳ Nancy Pelosi đến thăm Đài Bắc trong điều mà Bắc Kinh coi là một hành động khiêu khích.
Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã tuyên bố sẽ thống nhất Đài Loan theo chế độ dân chủ với đại lục và không loại trừ việc sử dụng vũ lực. Ông dự kiến sẽ có thêm nhiệm kỳ 5 năm lần thứ ba tại đại hội Đảng Cộng sản vào tháng tới.
Tại Washington, các quan chức đang xem xét các lựa chọn cho một gói chế tài khả thi nhắm vào Trung Quốc để ngăn cản ông Tập có ý đồ xâm lược Đài Loan, một quan chức Mỹ và một quan chức từ một quốc gia phối hợp chặt chẽ với Washington cho biết.
Hai nguồn tin này nói các cuộc thảo luận của Mỹ về các chế tài bắt đầu sau khi Nga xâm lược Ukraine vào tháng 2, nhưng đã trở nên khẩn cấp hơn sau phản ứng của Trung Quốc đối với chuyến thăm của bà Pelosi.
Hoa Kỳ, được sự hậu thuẫn của các đồng minh NATO, đã có cách tiếp cận tương tự với Nga vào tháng Giêng với lời đe dọa chế tài nhưng điều này không thuyết phục được Tổng thống Nga Vladimir Putin không xâm lược Ukraine.
Tòa Bạch Ốc tập trung vào việc đưa các quốc gia vào cùng một lập trường, bao gồm phối hợp giữa châu Âu và châu Á, và tránh khiêu khích Bắc Kinh, một trong hai nguồn tin vừa kể cho biết. Tòa Bạch Ốc từ chối bình luận.
Bộ Ngoại giao Đài Loan cho biết họ đã thảo luận với Hoa Kỳ, châu Âu và các đối tác cùng chí hướng khác, về các cuộc tập trận gần đây của Trung Quốc và “những thách thức lớn” mà Trung Quốc đặt ra đối với Đài Loan và khu vực, nhưng không thể tiết lộ chi tiết.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc không trả lời yêu cầu bình luận.
Đài Loan lên tiếng với châu Âu
Đài Loan đã đề cập các chế tài với các quan chức châu Âu sau khi Nga xâm lược Ukraine, nhưng các cuộc tập trận gần đây của Trung Quốc đã khiến lập trường của Đài Loan trở nên cứng rắn hơn, sáu nguồn tin được thuyết trình về các cuộc thảo luận Đài Loan-châu Âu nói với Reuters.
Những lời kêu gọi chuẩn bị trừng phạt của các quan chức hàng đầu Đài Loan đã tăng cường trong những tuần gần đây. Sách trắng gần đây của Trung Quốc, trong đó rút lại lời hứa không gửi quân đội hoặc quản trị viên đến Đài Loan nếu Bắc Kinh nắm quyền kiểm soát hòn đảo, đã thúc đẩy nỗ lực vận động của Đài Loan với châu Âu tăng gấp đôi.
Đài Loan không yêu cầu bất cứ điều gì cụ thể, chỉ muốn châu Âu lên kế hoạch cho những hành động mà họ có thể thực hiện nếu Trung Quốc tấn công, một nguồn được thuyết trình về các cuộc thảo luận cho biết, và đã yêu cầu châu Âu cảnh báo riêng với Trung Quốc rằng họ sẽ phải đối mặt với hậu quả.
Các quan chức EU cho đến nay vẫn né tránh việc áp đặt các biện pháp trừng phạt cứng rắn đối với Trung Quốc về vấn đề nhân quyền, vì nước này đóng một vai trò lớn hơn nhiều đối với nền kinh tế của khối hơn là Nga, một người khác quen thuộc với vấn đề này cho hay.
Các biện pháp trừng phạt của châu Âu sẽ yêu cầu tất cả 27 nước thành viên đồng ý, điều này thường khó giữ; sự đồng thuận là khó khăn ngay cả trong việc cô lập Nga sau cuộc xâm lược Ukraine, một phần vì khí đốt của nước này rất quan trọng đối với Đức.
Toàn bộ châu Âu, ngoại trừ Vatican, có quan hệ ngoại giao chính thức với Bắc Kinh chứ không phải Đài Bắc, mặc dù các quan chức Đài Loan và châu Âu đã có các cuộc tiếp xúc rộng rãi, riêng tư kể từ khi các cuộc tập trận của Trung Quốc bắt đầu, các nguồn tin cho biết.
Đức, đầu tàu kinh tế của khối, đang “cảnh giác”, theo một quan chức khác quen thuộc với cuộc thảo luận. “Tôi không nghĩ Nga-Ukraine về cơ bản đã thay đổi cách nhìn nhận mối quan hệ của họ với Trung Quốc.”
Tuy nhiên, chính phủ Đức ngày càng lo ngại về sự phụ thuộc kinh tế của họ vào Trung Quốc, với việc Bộ trưởng Kinh tế ngày 13/9 cam kết một chính sách thương mại mới và không để cho Trung Quốc tống tiền nữa.
Phát ngôn viên của Thủ tướng Đức Olaf Scholz từ chối bình luận.
Trong khi đó, Tòa Bạch Ốc ngày 13/9 cho hay chính quyền Biden đang thảo luận với các nhà lập pháp tại Điện Capitol về luật an ninh Đài Loan.
Phát ngôn viên an ninh quốc gia của Tòa Bạch Ốc John Kirby nói với các phóng viên khi được hỏi về những lo ngại của chính quyền liên quan đến dự luật này: “Chúng tôi mong muốn được làm việc với Quốc hội về luật được đề nghị này trong lúc luật đi qua các tiến trình làm việc.”
Ông nói rằng Washington “cương quyết” về cam kết đối với khả năng tự vệ của Đài Loan.
Diễn đàn