Giới chức Bắc Triều Tiên ngày 12/7 không đến một cuộc họp với Mỹ theo dự trù tại biên giới liên Triều để bàn về việc trao trả hài cốt lính Mỹ thiệt mạng trong cuộc Chiến tranh Triều Tiên, New York Times và Washington Post dẫn lời các quan chức Mỹ cho biết.
Trong cuộc gặp thượng đỉnh giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và nhà lãnh đạo Bắc Triều Tiên Kim Jong-un ở Singapore hồi tháng trước, ông Kim đã cam kết hồi hương hài cốt lính Mỹ. Tuần trước, Ngoại trưởng Mike Pompeo cho biết sau chuyến đi Bình Nhưỡng của ông rằng các phiên họp ở cấp độ làm việc về vấn đề này sẽ được tổ chức vào Thứ Năm ngày 12/7 hoặc vào khoảng thời gian xung quanh đó ở làng đình chiến Bàn Môn Điếm giữa hai miền Triều Tiên.
Mặc dù các quan chức Mỹ đã đến Bàn Môn Điếm đúng hẹn, nhưng phía Bắc Triều Tiên lại không xuất hiện, New York Times dẫn lời một quan chức quốc phòng Mỹ ẩn danh do tính chất nhạy cảm của vấn đề, cho biết. Một quan chức chính phủ Hàn Quốc yêu cầu được giấu tên cũng xác nhận thông tin này với New York Times.
Hiện chưa rõ liệu các quan chức Mỹ có bị phía Bắc Triều Tiên cố tình ‘cho leo cây’ hay không. Trước đó, Ngoại trưởng Pompeo đã lưu ý rằng cuộc họp được dự định ở làng Bàn Môn Điếm ‘có thể được dời xuống một hay hai ngày’. Điều này cho thấy rằng hai phía chưa chốt lại tất cả các chi tiết trước khi ông Pompeo rời Bình Nhưỡng hôm 7/7.
Khi ông Trump và ông Kim có cuộc gặp thượng đỉnh lịch sử ở Singapore hôm 12/6, ông Kim bên cạnh đưa ra lời hứa mơ hồ là ‘làm việc hướng đến phi hạt nhân hóa’ trên bán đảo Triều Tiên cũng đã cam kết trao trả hài cốt binh lính Mỹ được tìm thấy tại những chiến trường lớn ở nước ông, trong đó có ‘hồi hương ngay lập tức những hài cốt đã được nhận dạng’.
Hiện không có bất kỳ cuộc gọi điện thoại hay lời giải thích gì từ phía các quan chức Bắc Triều Tiên là tại sao họ bỏ không dự họp, theo CNN.
Đài này cũng cho biết Ngoại trưởng Mike Pompeo đã phớt lờ câu hỏi của phóng viên đi chung với ông đến Brussels hôm thứ Năm ngày 12/7 về hành động của Bình Nhưỡng rõ ràng là làm bẽ mặt Mỹ.
Diễn biến mới sẽ càng làm gia tăng nghi ngờ về cam kết của Bình Nhưỡng đối với việc phi hạt nhân hóa hoàn toàn bán đảo Triều Tiên. Tổng thống Trump đã ca ngợi việc trao trả hài cốt binh sỹ Mỹ là ‘một trong những thành công’ của hội nghị thượng đỉnh với ông Kim ở Singapore.
Sau đó, phía Bình Nhưỡng được mong đợi sẽ trao trả những hài cốt này – được cho là trong khoảng từ 200-250 người đã phục vụ trong quân đội Mỹ - trong những tuần sau cuộc gặp thượng đỉnh. Phía Mỹ đã đưa quan tài và quốc kỳ Mỹ đến làng Bàn Môn Điếm để nhận những bộ hài cốt này.
Hồi tháng trước, ông Trump đã nói rằng phía Bắc Triều Tiên ‘đã trao trả, hay đang trong quá trình trao trả, hài cốt của những anh hùng vĩ đại của chúng ta.’ Tuy nhiên, việc trao trả này vẫn chưa hề diễn ra, theo New York Times.
Sau chuyến đi Bình Nhưỡng vào tuần trước, Ngoại trưởng Mỹ Pompeo đã không chứng minh được đã có tiến triển trong cuộc đàm phán phi hạt nhân hóa. CNN dẫn một nguồn tin am hiểu sự việc cho biết Nhà Trắng đã cảm thấy cuộc đàm phán đó ‘đã diễn ra hết sức tệ hại’.
Theo nguồn tin này thì Bình Nhưỡng khi đó đã ‘tìm đủ trò đùn đẩy’ và ‘không nghiêm túc về việc tiến về phía trước’. Ngoài ra, ông Pompeo cũng không được gặp ông Kim Jong-un, vốn đã hứa từ trước là sẽ gặp ông khi ông tới Bình Nhưỡng.
Tuy nhiên, khi có mặt ở Brussels để tham dự hội nghị thượng đỉnh NATO, cả ông Trump lẫn ông Pompeo đều bày tỏ tin tưởng vào tiến trình ngoại giao với Bắc Triều Tiên bất chấp không có dấu hiệu cụ thể gì về tiến triển.
Ông Trump một lần nữa đã ca ngợi cuộc gặp của ông với ông Kim Jong-un, nói rằng đó là ‘một cuộc gặp tuyệt vời’ và ông và ông Kim đã ‘thiết lập mối quan hệ rất tốt’.
Nỗ lực của Lầu Năm Góc để tìm kiếm và trao trả hài cốt của những quân nhân Mỹ mất tích lâu nay liên tiếp gặp trở ngại do những căng thẳng chính trị xung quanh chương trình vũ khí hạt nhân và tên lửa của Bắc Triều Tiên. Việc hồi hương đang được thương thảo hiện nay sẽ là đợt hồi hương đầu tiên kể từ khi các chuyên gia quân sự Mỹ và các công nhân Bắc Triều Tiên làm việc trong giai đoạn từ năm 1996 cho đến 2005 phát hiện các hài cốt được tin rằng là của trên 220 lính Mỹ.
Tuy nhiên, những nỗ lực tìm kiếm này đã bị dừng lại hồi năm 2005 khi quan hệ giữa hai bên trở nên xấu đi xung quanh chương trình vũ khí hạt nhân và với việc Lầu Năm Góc trở nên quan ngại về sự an toàn của các đội tìm kiếm của họ.
