Khinh khí cầu do thám Trung Quốc bay qua Hoa Kỳ vào đầu năm nay mang dấu ấn của một hoạt động của Lực lượng Hỗ trợ Chiến lược Trung Quốc (SSF), một nhánh hỗn hợp ít được biết đến của Quân đội Giải phóng Nhân dân kết hợp các yếu tố mạng, điện tử, không gian và chiến tranh tâm lý.
Ông Dean Cheng, cố vấn cấp cao về Trung Quốc tại Viện Hòa Bình Hoa Kỳ, và là người theo dõi lâu năm quân đội Trung Quốc, cho biết lực lượng này được thành lập vào ngày cuối cùng của năm 2015 như một phần của quá trình tái cấu trúc lực lượng vũ trang được đưa ra từ rất sớm dưới thời cầm quyền của nhà lãnh đạo Trung Quốc Tập Cận Bình. SSF không có đối tác chính xác ở bất kỳ quốc gia nào khác.
“Lực lượng Hỗ trợ Chiến lược đã tập hợp các lực lượng chiến tranh điện tử của Trung Quốc, lực lượng chiến tranh mạng của Trung Quốc, bao gồm nhưng không giới hạn ở không gian mạng, và các thành phần của lực lượng không gian của Trung Quốc,” ông Cheng nói với VOA trong một cuộc phỏng vấn qua điện thoại gần đây.
“Thật thú vị, nó cũng gồm Căn cứ 311, nơi chịu trách nhiệm về chiến tranh chính trị,” ông Cheng nói thêm.
Tổng hợp lại, ông nói, “những gì bạn có là một lực lượng chuyên đảm bảo rằng luồng thông tin của kẻ thù bị ngăn chặn, đồng thời, luồng thông tin của chính Trung Quốc tương đối không bị cản trở.”
Ông Larry Wortzel, một chuyên gia về Trung Quốc, là thành viên cao cấp tại Hội đồng Chính sách Đối ngoại Hoa Kỳ và là người đóng góp thường xuyên cho các ấn phẩm của Trường Đại học Chiến tranh Quân đội Hoa Kỳ. Ông đã tận mắt chứng kiến cách Trung Quốc tiến hành chiến tranh mạng và thông tin kết hợp ngay cả trước khi SSF được triển khai.
Ông Wortzel nhớ lại: “Màn hình máy tính của tôi bị trắng trơn khi tôi đang viết và nghiên cứu về khả năng tác chiến ngoài không gian của họ.” “Màn hình đen kịch, toàn bộ máy tính thực sự bị phá hỏng bởi một cuộc tấn công mạng; tôi phải mua một máy tính mới.” May mắn thay, ông vẫn còn tất cả dữ liệu nghiên cứu của mình bởi “vì tôi giữ tất cả dữ liệu của mình ở ngoài mạng”, ông nói.
Trong khi ông Wortzel tin rằng cuộc tấn công vào máy tính của ông nhằm mục đích ngăn chặn một số khả năng của Trung Quốc khỏi sự chú ý của công chúng, ông nói rằng điều đó không phải lúc nào cũng đúng. “Đôi khi họ muốn thế giới bên ngoài biết những gì họ đang làm,” ông nói. “Bởi vì họ muốn răn đe hoặc đưa ra cảnh báo cho Mỹ và các nước khác: ‘Hãy nhìn xem, đây là những gì chúng tôi có thể làm, hãy cẩn thận.’”
Ông Wortzel so sánh SSF với Bộ Tư lệnh Mạng Hoa Kỳ, Cơ quan An ninh Quốc gia, Lực lượng Không gian Hoa Kỳ và Bộ Tư lệnh Chiến lược Hoa Kỳ “được bao gồm trong [một] tổ chức.”
Ông Wortzel nói SSF được huấn luyện để thực hiện các cuộc tấn công có hệ thống, lưu ý rằng các cuộc tấn công được lên kế hoạch này thường liên quan đến chiến tranh vùng xám, bao gồm cả việc xâm nhập vào cơ cấu tổ chức và hệ điều hành của Hoa Kỳ và đồng minh, với mục đích làm suy yếu hoặc hạ gục chúng.
“Thuật ngữ mới của họ là hệ thống chiến tranh hủy diệt, hoặc hệ thống chiến tranh đối đầu.” Nói cách khác, ông giải thích, thay vì có một lực lượng cố gắng tấn công một lực lượng khác, “họ nhận ra rằng cho dù đó là Nhật Bản hay Hoa Kỳ, chúng tôi có xu hướng tổ chức một cách có hệ thống, nơi chúng tôi có sự chỉ huy và kiểm soát, chúng tôi có hệ thống tình báo và trinh sát.”
Trong một nghiên cứu về SSF do Đại học Quốc phòng của quân đội Hoa Kỳ công bố vào năm 2018, ông John Costello và Joe McReynolds đã viết rằng SSF được ra mắt như một phần trong cuộc cải tổ của PLA khi chính quyền Trung Quốc tìm cách chuyển từ phòng thủ lãnh thổ trên bộ sang triển khai sức mạnh mở rộng trong các lĩnh vực mới nổi và vượt ra ngoài biên giới của họ.
Ông Wortzel nói tư thế và chiến lược mới đã được báo trước trong các bài viết được xuất bản bởi một số nhà chiến lược quân sự của Trung Quốc, bao gồm các tác giả của một cuốn sách xuất bản vào cuối những năm 1990 có tựa đề “Chiến tranh không giới hạn” và một tập sau đó có tựa đề “Các hoạt động đường dài”. Ông Wortzel đã viết trong một phân tích được xuất bản bởi Trường Đại học Chiến tranh Quân đội Hoa Kỳ, một trong những ý tưởng chính được nâng cao trong “Các hoạt động đường dài” “là cần phải nhắm mục tiêu vào quê hương của kẻ thù và mang lại mối đe dọa cho dân thường của kẻ thù.”
Tác giả của cuốn “Các hoạt động đường dài,” Jiang Yamin, là một đại tá cấp cao được bổ nhiệm làm nhà nghiên cứu tại Học viện Khoa học Quân sự, cơ quan nghiên cứu chiến lược và quân sự ưu việt của PLA, ông Wortzel nói với VOA. Ông cho biết ông Jiang sau đó được thăng hàm thiếu tướng và giữ chức phó giám đốc Ban Nghiên cứu Quy định và Lý thuyết Chiến đấu của học viện quân sự.
“Các hoạt động đường dài” ngày càng được các nhà quan sát coi là một mô tả phù hợp về cách các điệp viên Trung Quốc, bao gồm cả SSF, đang tiến hành chiến tranh chính trị ở những vùng đất xa xôi, cố gắng định hình môi trường chính trị ở mỗi quốc gia và xã hội theo hướng có lợi cho họ.
Ông David Panuelo, tổng thống của quốc đảo Micronesia ở Thái Bình Dương, gần đây đã cáo buộc Trung Quốc tiến hành chính xác kiểu chiến tranh này chống lại quốc gia của ông. Trong một bức thư gửi cho các chính trị gia đồng nghiệp trong nước, ông Panuelo đã trình bày điều mà tờ The Economist mô tả là “chi tiết hấp dẫn” về cách Bắc Kinh tham gia vào hoạt động gián điệp, hối lộ và tấn công cá nhân nhằm buộc chính phủ của ông phải ủng hộ lợi ích của Trung Quốc.
Gần đây nhất, các quan chức an ninh Canada được cho là đã cảnh báo chính phủ Đảng Tự do của Thủ tướng Justin Trudeau rằng chính phủ Trung Quốc tìm cách gây ảnh hưởng đến cuộc tổng tuyển cử năm 2019 và 2021 chống lại các ứng cử viên quốc hội mà họ không thích, bao gồm cả thông qua các chiến dịch thông tin sai lệch ở các thành phố có đông người thiểu số gốc Hoa.
Chiến tranh chính trị thường được người Trung Quốc gọi là những cuộc chiến khốc liệt nhưng không khói lửa. Lời của một bài hát được trình bày với sự phô trương lớn vào dịp kỷ niệm 70 năm Cộng sản tiếp quản Trung Quốc nói về sứ mệnh kết hợp của lực lượng trong không gian, cũng như trong các lãnh vực tàng hình:
Nếu chúng ta phải chiến đấu bằng nắm đấm của mình, thì chúng ta hãy cho họ thấy nắm đấm sắt của mình
Nếu phải rút dao, thì chúng ta sẽ là mũi dao
Hãy để những bước đi của chúng ta là những bước đi sát thương và bất ngờ
Hãy để những kẻ man rợ bị đánh bại khi nhìn thấy biểu ngữ chiến tranh của chúng ta
Theo đuổi ước mơ trên bầu trời và xa hơn nữa, và trên mặt trận tàng hình
Lực lượng hỗ trợ chiến lược - nhiệm vụ nặng như núi
Chúng ta là mũi dao, chúng ta là nắm đấm sắt
Đánh những trận quyết định trên cao độ biên giới, chiếm giữ những vị trí thuận lợi chiến lược
Trên con đường xây dựng quân đội vững mạnh, chúng ta là những anh hùng
Chiến đấu để giành chiến thắng
Trong một dấu hiệu cho thấy đảng cam kết mở rộng SSF, phương tiện truyền thông nhà nước đã chiếu một đoạn phim tuyển dụng ngắn vào tháng 1, nêu bật 5.000 vị trí “dân sự” cần được tuyển vào SSF, trong số đó có các vị trí kỹ sư và vị trí trong một trung tâm khoa học y tế đặc biệt trong SSF, theo thông tin sau đó được công bố bởi trung tâm tuyển dụng PLA.
Ông McReynolds, người đang theo dõi SSF, nói với VOA rằng ông tin rằng quảng cáo được thiết kế để thu hút nhân tài kỹ thuật dân sự làm việc với PLA tốt hơn.
Ông John Costello, một chuyên gia về an ninh mạng và châu Á, đã viết trong một bài tiểu luận do Quỹ Jamestown xuất bản rằng Trung Quốc “đang dấn thân hoàn toàn vào chiến tranh thông tin, các quốc gia nước ngoài nên lưu ý và hành động tương ứng.”
Cũng cần lưu ý rằng Bộ trưởng Quốc phòng mới được bổ nhiệm của Trung Quốc, Lý Thượng Phúc, từng là phó chỉ huy của SSF khi lực lượng này mới được thành lập.
Diễn đàn