Ðàm phán Côte d’Ivoire không hủy được đe dọa bạo lực trong khu vực

Cộng đồng Kinh tế các quốc gia Tây Phi, tức ECOWAS, nói rằng Tổng thống đương nhiệm Laurent Gbagbo phải nhượng quyền cho người được quốc tế thừa nhận là thắng cử trong cuộc bầu cử tại Côte d’Ivoire nếu không thì ông sẽ bị một liên minh các quân đội trong khu vực buộc phải rời chức.

Ông Gbagbo đã đồng ý thương lượng mà không có điều kiện tiên quyết, sau các cuộc đàm phán trong tuần này với các nguyên thủ quốc gia của ECOWAS và nhà điều giải của Liên hiệp châu Phi về vụ khủng hoảng. Nhưng ông chưa đồng ý giao lại quyền lực cho cựu thủ tướng Alassane Ouattara, người đã không rời khỏi một khách sạn được Liên Hiệp quốc bảo vệ kể từ khi một ủy ban bầu cử công bố ông là người đắc cử trong cuộc bầu cử tháng 11 vừa qua.

Do đó, mối đe dọa sử dụng vũ lực trong vùng để bãi chức ông Gbagbo vẫn còn.

Ông Ghebo nói: “Tôi xin nói thẳng là một phương án quân sự vẫn còn là điều chắc chắn sẽ xảy ra.”

Đó là nhận định của ông James Ghebo, chủ tịch liên minh ECOWAS.

Ông Ghebo nói tiếp: “Tuy nhiên, ECOWAS và Liên hiệp châu Phi cho chúng ta biết rằng cho dù chỉ có nửa phần trăm cơ may giải quyết vấn đề một cách êm thắm, thì họ cũng sẽ tận dụng cơ hội ấy. Và các cuộc tiếp xúc sơ khởi của họ với cả Tổng thống Gbagbo lẫn Tổng thống Ouattara cho thấy một vài hứa hẹn là sẽ khiến hai ông đồng ý về một số yếu tố quan trọng để có thể tránh được phương án vũ lực.”

Ông Gbagbo vẫn còn nắm quyền kiểm soát quân đội, vì thế mà một cuộc tranh giành quyền kiểm soát Abidjan sẽ gây nhiều tổn thất, nhất là trong tình hình có phần chắc là nhiều công dân của các nước sẽ đầu quân vào một lực lượng quân sự ECOWAS đang sống tại Côte d’Ivoire và có thể sẽ trở thành các mục tiêu của những phần tử chủ chiến ủng hộ ông Ggbabo.

Ông Ghebo cho rằng các nhà lãnh đạo khu vực hiểu rõ các khó khăn trong việc tổ chức một lực lượng như thế, nhưng sẽ không do dự trong việc xúc tiến nếu như cuộc khủng hoảng không thể được giải quyết một cách êm thắm.

Ông Ghebo nói tiếp: “Đương nhiên chúng tôi biết rõ về những hiểm họa của một phương án vũ lực, nhất là tại một nước như Côte d’Ivoire, nơi gần như tất cả dân chúng và các nhóm sắc tộc trong vùng ECOWAS của chúng ta có đại diện. Và vì thế, đó là một phương án phải được sử dụng một cách rất thận trọng. Nhưng đối đế thì đó phải là điều phải thực hiện.”

Các nhà điều giải Phi châu cũng đã xác định rõ rằng không thể có một thỏa thuận chia quyền ở đây. Họ nhấn mạnh rằng ông Ouattara là tổng thống đắc cử hợp lệ và ông Gbagbo phải ra đi.

Vì thế, trọng điểm chính của các cuộc đàm phán tiếp theo dường như là sắp xếp cho sự ra đi của ông Gbagbo. Các giới chức Mỹ đã thảo luận việc đưa ông qua tiểu bang Georgia của Hoa Kỳ, nơi ông có thân nhân.

Nhưng cho đến nay, ông Gbagbo nói ông sẽ không đi đâu cả và đang dùng các cơ quan truyền thông nhà nước để mô tả sự ủng hộ gần như nhất trí của quốc tế dành cho ông Ouattara như một bằng chứng của một âm mưu chống lại chính phủ Gbagbo.