Hội đồng Quản trị của Cơ quan giám sát hạt nhân Liên hiệp quốc gồm 35 quốc gia hôm 15/9 thông qua nghị quyết yêu cầu Nga chấm dứt việc chiếm đóng nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhia ở Ukraine.
Nghị quyết này là nghị quyết thứ hai về cuộc xâm lược của Nga ở Ukraine được ban lãnh đạo Cơ quan Nguyên tử năng Quốc tế (IAEA) thông qua và nội dung của chúng rất giống nhau, mặc dù nghị quyết đầu tiên vào tháng 3 là trước khi lực lượng Nga kiểm soát Zaporizhzhia, nhà máy điện hạt nhân lớn nhất châu Âu.
Cả hai nghị quyết đều được Canada và Ba Lan đề nghị thay mặt cho Ukraine, quốc gia không nằm trong hội đồng quản trị, cơ quan hoạch định chính sách hàng đầu của IAEA họp hơn một lần mỗi năm.
Văn bản, trong đó nói rằng hội đồng quản trị kêu gọi Nga “ngay lập tức ngừng mọi hành động chống lại Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhya và bất kỳ cơ sở hạt nhân nào khác ở Ukraine,” đã được thông qua với 26 phiếu thuận, 2 phiếu chống và 7 phiếu trắng, các nhà ngoại giao tại cuộc họp kín cho biết.
Văn bản sau đó đã được đăng trên trang web của IAEA.
Các nhà ngoại giao nói Nga và Trung Quốc đã bỏ phiếu chống trong khi Ai Cập, Nam Phi, Senegal, Burundi, Việt Nam, Ấn Độ và Pakistan bỏ phiếu trắng.
Hội đồng “không đồng ý về các hành động bạo lực dai dẳng của Liên bang Nga chống lại các cơ sở hạt nhân ở Ukraine, bao gồm cả việc cưỡng đoạt quyền kiểm soát các cơ sở hạt nhân”, văn bản của nghị quyết viết.
Nga đã chiếm giữ các cơ sở chất thải phóng xạ ở Chernobyl, nơi xảy ra thảm họa hạt nhân tồi tệ nhất thế giới năm 1986, khi bắt đầu cuộc chiến nhưng sau đó đã rút lui.
Nga và Ukraine đã nhiều lần cáo buộc nhau nã pháo vào nhà máy Zaporizhzhia ở miền nam Ukraine.
Phái bộ của Nga tại IAEA gọi văn bản này là chống Nga.
Nghị quyết cho biết thêm rằng việc Nga chiếm đóng nhà máy làm tăng đáng kể nguy cơ xảy ra tai nạn hạt nhân. Nhân viên Ukraine tiếp tục vận hành nhà máy trong các điều kiện mà IAEA đã mô tả là gây nguy hiểm cho sự an toàn của địa điểm này.
“Hội đồng đã giải quyết vấn đề vào tháng 3 và thông qua một nghị quyết lên án các hành động bạo lực của Nga và kêu gọi Nga ngừng ngay lập tức mọi hành động chống lại các cơ sở hạt nhân ở Ukraine và trao lại quyền kiểm soát chúng cho các cơ quan có thẩm quyền của Ukraine”, tuyên bố của Mỹ với hội đồng nói.
“Ngay ngày hôm sau, Nga đã bác bỏ lời kêu gọi đó bằng cách chiếm Nhà máy điện hạt nhân Zaporizhzhya. Nga đang coi cơ sở hạ tầng dân sự của Ukraine như một giải thưởng quân sự, tìm cách tước bỏ quyền kiểm soát của Ukraine đối với các nguồn năng lượng của chính họ và sử dụng nhà máy này như một căn cứ cho các hành động quân sự chống lại Ukraine,” tuyên bố của Mỹ nói thêm.
Diễn đàn