Các chính trị gia của Mỹ sửng sốt trước hành động của Tổng thống Donald Trump khi ông vừa phủ nhận kết luận của các cơ quan tình báo Mỹ rằng Nga can thiệp vào cuộc bầu cử Tổng thống Mỹ hồi năm 2016 vừa tuyên bố rang Tổng thống Nga ‘bác bỏ quyết liệt’ về sự dính líu của Nga.
Tại cuộc họp báo ở Helsinki cùng với nhà lãnh đạo Nga Vladimir Putin sau cuộc họp thượng đỉnh, ông Trump đã gọi cuộc điều tra của Công tố viên đặc biệt Robert Mueller về sự can thiệp vào bầu cử Mỹ là ‘thảm họa đối với đất nước chúng tôi’ và lên án điều mà ông gọi là ‘sự ngớ ngẩn của nước Mỹ’.
Ông nhận được những phản ứng gay gắt tức thì từ trong nước.
Thượng nghị sỹ Lindsey Graham của Đảng Cộng hòa, vốn lâu nay là người ủng hộ ông Trump mạnh mẽ, viết trên Twitter: “Cơ hội bị bỏ lỡ của Tổng thống Trump để kiên quyết quy Nga chịu trách nhiệm cho hành vi can thiệp vào năm 2016 và đưa ra lời cảnh báo mạnh mẽ cho các cuộc bầu cử trong tương lai.”
Ông Graham còn cho rằng hành động của ông Trump sẽ được Nga nhìn nhận là dấu hiệu của sự ‘yếu ớt’ và ‘tạo ra thêm nhiều rắc rối hơn là giải quyết chúng’.
Một Đảng viên Cộng hòa có uy tín khác, Thượng nghị sỹ John McCain, thì lại phản ứng mạnh mẽ hơn khi gọi hành động của ông Trump là ‘nhục nhã’.
“Cuộc họp báo hôm nay ở Helsinki là một trong những màn thể hiện nhục nhã nhất của một Tổng thống Mỹ trong ký ức,” ông nói.
“Thiệt hại mà sự ngây ngô, sự tự cao tự đại, sự đánh đồng sai và sự thông cảm đối với những nhà chuyên chế gây ra thật khó mà tính toán,” ông McCain nói thêm.
Ông Paul Ryan, một thành viên khác của Đảng Công hòa và là lãnh đạo Hạ viện, nói: “Không có nghi ngờ gì về việc Nga can thiệp vào cuộc bầu cử của chúng ta và vẫn tiếp tục phá hoại nền dân chủ ở đây cũng như trên toàn thế giới.” Ông nói thêm rằng: “Không có sự đánh đồng về đạo đức giữa Mỹ và Nga vốn lâu nay vẫn thù địch đối với những giá trị và lý tưởng cơ bản nhất của chúng ta.”
Thượng nghị sỹ Cộng hòa Jeff Flake của bang Arizona, phát biểu: “Tôi chưa bao giờ nghĩ rằng tôi sẽ chứng kiến một ngày mà Tổng thống Mỹ của chúng ta sẽ đứng trên vũ đài cùng với Tổng thống Nga và cáo buộc nước Mỹ có lỗi lầm đối với hành vi hung hăng của nước Nga. Điều đó thật nhục nhã.”
Dân biểu Cộng hòa Adam Kinzinger của bang Illinois viết trên Twitter: “Người dân Mỹ xứng đáng được biết sự thật và việc khinh thường tính hợp pháp của các quan chức tình báo của chúng ta là làm tổn hại đến những người đàn ông và phụ nữ phục vụ cho đất nước này. Đã đến lúc thức tỉnh và đối mặt với thực tế. Putin không phải là bạn của chúng ta. Ông ấy là kẻ thù của nền tự do của chúng ta.”
Về phần mình, các nhà lập pháp Đảng Dân chủ cũng bày tỏ sự phẫn nộ với những lời phát biểu của ông Trump.
Thượng nghị sỹ bang Virginia Mark Warner, thành viên của Ủy ban Tình báo Thượng viện vốn đồng tình với kết luận của cộng đồng tình báo rằng nước Nga đã can thiệp vào bầu cử để giúp ông Trump đánh bại bà Hillary Clinton, nói: “Một vị Tổng thống mà đứng về phía Putin quay lưng lại với các quan chức tình báo của đất nước mình và buộc tội nước Mỹ về cuộc tấn công của Nga vào nền dân chủ của chúng ta hoàn toàn là một nỗi sỉ nhục.”
Thượng nghị sỹ Elizabeth Warren, một ứng viên Tổng thống tiềm năng của Đảng Dân chủ vào năm 2020, nói rằng ông Trump ‘đã đến vũ đài quốc tế để làm bẽ mặt nước Mỹ, phá hoại các định chế của chúng ta, làm suy yếu các đồng minh của chúng ta và hậu thuẫn một nhà độc tài. Nước Nga can thiệp vào các cuộc bầu cử của chúng ta và tấn công vào nền dân chủ của chúng ta. Putin cần phải bị quy trách nhiệm chứ không phải tưởng thưởng. Thật là đáng xấu hổ.”
Thượng nghị sỹ Tim Kaine của bang Virginia thì nói: “Đây là một khoảnh khắc buồn, tủi hổ của đất nước vĩ đại của chúng ta.”
Thượng nghị sỹ Bill Nelson của bang Florida cho rằng ông Putin là mối đe dọa can thiệp vào cuộc bầu cử giữa kỳ của Mỹ vào tháng 11 tới.
“Việc Tổng thống không chịu thừa nhận rằng Nga can thiệp vào cuộc bầu cử của chúng ta nên khiến cho tất cả chúng ta phải cảnh giác,” Nelson nói. “Việc Tổng thống không sẵn lòng đương đầu với Putin và bảo vệ cho đất nước chúng ta là không thể chấp nhận được và thật là tủi hổ.”
Ông John Brennan, cựu giám đốc CIA và là sỹ quan tình báo trọn đời, đã gọi những lời phát biểu của ông Trump ‘đáng là phản bội’.
“Cuộc họp báo của Donald Trump đã đến mức và vượt ngưỡng tội ác và hành vi tội lỗi,” ông Brennan viết trên Twitter. “Đó không phải là không đến mức phản bội. Những lời nói của ông Trump không chỉ là khờ dại mà ông ấy còn bị ông Putin nắm gọn trong túi. Những người yêu nước của Đảng Cộng hòa: Quý vị ở đâu?”
Tòa Bạch Ốc chưa đưa ra bình luận nào về phát biểu của Tổng thong Trump.
Trong khi đó, Thượng nghị sỹ Cộng hòa Rand Paul của bang Kentucky nói rằng những người chỉ trích cách tiếp cận của ông Trump đối với Nga 'đã lầm lẫn' và chỉ ra rằng chính Mỹ cũng chọn phe trong các cuộc bầu cử ở quốc gia khác.
Ông Paul nói rằng việc Mỹ duy trì đối thoại mở với đối thủ là quan trọng, nhất là nếu Mỹ muốn khuyến khích đối thủ thay đổi cách hành xử.
Ông Paul nói với AP: "Chúng ta nên tìm những cách giúp cho đối thoại được tốt hơn." Tuy nhiên, không rõ ông Paul có ủng hộ việc Mỹ có sự đối thoại mềm dẻo với Trung Quốc, vốn cũng được Mỹ coi là một đối thủ, để cho nước này thay đổi cách hành xử hay không.
Ông nói các nghị sỹ và các quan chức tình báo lên ông Trump là những người thuộc cả hai Đảng vốn chống đối lại nhiệm kỳ tổng thống của ông Donald Trump.
