Ông Nguyễn Văn Liêm, trong những năm qua, đã mua vài chiếc đồng hồ Thuỵ Sĩ, nhưng chiếc mà ông mới mua đặc biệt nổi bật so với những chiếc khác trong bộ sưu tập của ông. Trên mặt đồng hồ mới này có dòng chữ “Hoàng Sa & Trường Sa là của Việt Nam,” và mặt sau là hình bản đồ quê hương của ông - Việt Nam.
Hoàng Sa và Trường Sa, những quần đảo ở Biển Đông đang là vấn đề tranh chấp quốc tế giữa Việt Nam, Trung Quốc và 4 nước khác. Trong bối cảnh cuộc tranh chấp đang diễn ra chiếc đồng hồ này là một trong những sản phẩm mới nhất để người dân Việt bày tỏ lòng yêu nước của mình.
Ông Liêm, một thương gia 32 tuổi nói, “Bản đồ Việt Nam thiệt là đẹp, chiếc đồng hồ này thực sự khác với mấy chiếc khác của tôi.”
Trong khi chiến đấu với đối thủ lớn hơn mình rất nhiều về chủ quyền các hòn đảo, Việt Nam đã tìm nhiều cách để thách đố Trung Quốc. Việt Nam khước từ hộ chiếu, sách giáo khoa cũng như các tạp chí in các bản đồ Việt Nam không có những quần đảo này. Người Việt Nam tẩy chay hàng hóa bán qua biên giới phía bắc và ủng hộ chiến dịch mua hàng “Sản xuất tại Việt Nam.” Người Việt Nam quyên tiền tặng các ngư dân và những người khác sống trên các đảo. Và giờ đây họ mua những chiếc đồng hồ biểu trưng lòng ái quốc.
Phó giáo sư Alexander Vuving thuộc Trung tâm Nghiên cứu An ninh Khu vực Châu Á - Thái Bình Dương ở Hawaii, nói rằng những chiếc đồng hồ này là một cách cho các công ty nắm bắt lợi thế về cuôc xung đột. Ông nói:
“Đối với tôi dường như lòng yêu nước thể hiện trong vụ Biển Đông đã trở thành một thanh thế tốt hiện nay ở Việt Nam,” Ông Vuving dùng từ ngữ mà người Việt Nam vẫn thích hơn là cụm từ Biển Nam Trung Hoa. “Nhưng Trung Quốc có thể có thể cũng bắt chước Việt Nam và một số người ở 2 nước có thể dự phần trong một cuộc chiến về lãnh thổ ở Biển Đông.”
Công ty Hải Minh phân phối những chiếc đồng hồ Thuỵ Sĩ giá 400 đôla của nhà sản xuất đồng hồ Thụy Sĩ Candino. Ông Bùi Tuấn Minh, giám đốc công ty Hải Minh, nói ông thúc giục công ty sản xuất loạt đồng hồ này với số lượng hạn chế, chẳng hạn như chỉ 1.888 chiếc bán ra. Ông nói:
“Nhất là trong tình hình đất nước hiện nay, bất cứ một biểu hiện cảm thông nào từ bạn bè quốc tế của chúng ta đều là món quà tặng trân quý đối với tất cả chúng ta.”
Là nhà sản xuất từ một quốc gia nổi tiếng về lập trường trung lập trên chính trường thế giới, công ty Candino đã làm một số người hơi ngạc nhiên khi dấn bước trong trận bão Biển Đông. Có thể số lượng đồng hồ sản xuất theo phiên bản này không nhiều cho một thị trường nhỏ và không có tiếng tăm đến mức công ty không cho rằng gây nhiều sóng gió.
Ông Vuving nói nếu Candino chỉ đơn thuần kiếm tiền từ việc bán loại đồng hồ này, họ sẽ không ngạc nhiên là công ty bán thứ sản phẩm mà người Việt Nam thích:
“Nếu quý vị cho là các công ty Thuỵ Sĩ nên đặt Thuỵ Sĩ lên trước tiên, thì đây là chuyện lạ, vì họ nên giữ thế trung lập. Những nếu quý vị nghĩ đây là một công ty tư, và họ có thể làm vì lợi nhuận cũng như quan điểm cá nhân, thì không có gì lạ nữa.”
Công ty Candino chưa bình luận gì về việc này. Đại sứ quán Trung Quốc ở Hà Nội từ chối yêu cầu phỏng vấn của đài VOA.
Công ty Hải Minh đã từng quảng bá những đợt đồng hồ Thuỵ Sĩ với số lượng giới hạn chẳng hạn như bộ sưu tập đánh dấu 40 năm quan hệ ngoại giao giữa Việt Nam và Thuỵ Sĩ hay những chiếc đồng hồ kỷ niệm 1000 năm của thủ đô - 1000 năm Thăng Long.
Ông Phạm Minh Vũ làm việc tại một cửa hàng nhỏ ở thành phố Hồ Chí Minh bán đồng hồ của công ty Hải Minh và của các nhà phân phối khác cho biết:
“Chúng tôi thường có những chiếc đồng hồ cho những dịp đặc biệt.”
Vừa kéo chiếc găng tay đen để cầm hàng hoá, ông Vũ giải thích là cửa hàng của ông có những khách hàng quen thường xuyên mua hàng cũng như khách hàng từ nước ngoài:
“Người ngoại quốc cũng mua những chiếc đồng hồ này, có lẽ là vì họ yêu Việt Nam,” ông Vũ nói về những chiếc đồng hồ có hình các hòn đảo. “Họ nói họ thích các chi tiết và lá cờ trên chiếc đồng hồ.”
