Chính quyền của Tổng thống Donald Trump hôm 3/6 cấm máy bay chở khách của Trung Quốc bay tới Mỹ. Lệnh cấm có hiệu lực từ ngày 16/6 nhằm làm áp lực để Bắc Kinh cho phép máy bay Mỹ tái tục các chuyến bay trong lúc căng thẳng giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đang sôi sục
Quyết định, do Bộ Giao thông Vận tải Hoa Kỳ loan báo, để trừng phạt việc Trung Quốc không tuân thủ thỏa thuận hiện tại về các chuyến bay giữa hai nước.
Quan hệ Mỹ-Trung trở nên xấu đi trong những tháng qua giữa những căng thẳng xung quanh đại dịch virus corona và động thái của Bắc Kinh áp đặt luật an ninh mới lên Hong Kong.
Lệnh này được áp dụng cho các hãng hàng không gồm Air China, China Eastern Airlines, China Southern Airlines và Hainan Airlines, cũng như hai hãng hàng không nhỏ hơn là Sichuan Airlines và Xiamen Airlines.
Tháng này, hai hãng hàng không của Mỹ là Delta Air Lines và United Airlines yêu cầu được tái tục các chuyến bay đến Trung Quốc trong lúc các hãng hàng không Trung Quốc đã tiếp tục các chuyến bay đến Mỹ giữa đại dịch.
Trong một thông cáo ngày 3/6, Delta nói “Chúng tôi ủng hộ và cám ơn hành động của chính phủ Mỹ để thi hành quyền của chúng tôi và đảm bảo công bằng.” Hãng United chưa có bình luận chính thức.
Trung Quốc “vẫn chưa thể” nói khi nào sẽ xem lại các qui định “cho phép các hãng hàng không Mỹ tái ấn định thời biểu cho các chuyến bay chở khách,” một lệnh chính thức được ký bởi ông Joel Szabat, giới chức cao cấp của Bộ Giao thông Vận tải, cho biết.
“Chúng tôi sẽ cho phép các hãng hàng không Trung Quốc vận hành cùng số lượng mà chính phủ Trung Quốc cho phép đối với những chuyến bay của chúng tôi,” Bộ nói trong một thông cáo riêng rẽ.
Tòa đại sứ Trung Quốc tại Washington không trả lời yêu cầu bình luận.
Ngày 22/5, chính quyền ông Trump cáo buộc chính phủ Trung Quốc làm cho các hãng hàng không Mỹ không thể tái tục các dịch vụ đến Trung Quốc và ra lệnh cho 4 công ty hàng không Trung Quốc đệ trình thời biểu các chuyến bay với chính phủ Mỹ.
Các chuyến bay thuê bao
Các hãng hàng không Trung Quốc mỗi tuần thực hiện không quá một chuyến bay khứ hồi đến Mỹ, nhưng cũng thực hiện một số đáng kể các chuyến bay thuê bao thêm, thường để giúp sinh viên Trung Quốc trở về nhà.
Hãng Hainan dự trù bay qua lại giữa phi trường JFK ở New York và thành phố Trùng Khánh bắt đầu vào tháng 7, trong khi những hãng hàng không khác có những chuyến bay đến Los Angeles và New York. Hãng China Eastern muốn tái tục các chuyến bay thêm cuối năm nay đến Chicago và San Francisco.
Chính quyền ông Trump cũng đang có những biện pháp mạnh mẽ chống lại các chuyến bay thuê bao chở khách của Trung Quốc và sẽ cảnh báo các hãng này chớ nên hy vọng được chấp thuận. Lệnh của Bộ Giao thông Vận tải nói chính quyền tin rằng các hãng hàng không Trung Quốc dùng các chuyến bay thuê bao để né ‘quota’ là mỗi hãng hàng không chỉ có một chuyến bay đến Mỹ mỗi tuần, và làm gia tăng lợi thế của họ trước các hãng hàng không Mỹ trong việc cung cấp dịch vụ hành khách Mỹ-Trung.
Vào ngày 31/1 năm nay, chính phủ Mỹ cấm nhập cảnh hầu hết những người không phải công dân Mỹ có mặt tại Trung Quốc trong vòng 14 ngày trước khi tới Mỹ, do đại dịch COVID, nhưng không áp đặt những hạn chế nào đối với các chuyến bay Trung Quốc. Các hãng hàng không lớn của Mỹ tự nguyện ngưng các chuyến bay chở khách đến Trung Quốc vào tháng Hai.
Hai hãng Delta và United đang có những chuyến bay chở hàng đến Trung Quốc.
Delta đã yêu cầu được chấp thuận những chuyến bay hàng ngày từ Detroit và Seattle đến phi trường Phố Đông Thượng Hải.
United yêu cầu có những chuyến bay hàng ngày đến Phố Đông Thựơng Hải từ San Francisco và từ phi trường Newark ở New Jersey cũng như giữa thành phố San Francisco với thành phố Bắc Kinh.
Nhà chức trách hàng không Trung Quốc vào cuối tháng 3 nói các hãng hàng không Trung Quốc có thể duy trì một chuyến bay chở khách một tuần trên đường bay đến bất cứ nước nào và rằng các hãng hàng không không thể bay nhiều hơn số các chuyến bay hôm 2/3, theo như lệnh của Mỹ.
Tuy nhiên vì tới ngày 12/3 các hãng hàng không Mỹ đã ngưng tất cả các chuyến bay nên Trung Quốc “đã ngăn các hãng hàng không Mỹ tái lập các chuyến bay theo thời biểu đến Trung Quốc,” Bộ Giao thông Vận tải Mỹ nói.
