PHNOM PENH —
Cách đây gần một năm, cựu nguyên thủ quốc gia Campuchia, Quốc vương Norodom Sihanouk, qua đời tại Bắc Kinh, thọ 89 tuổi. Ngày hôm nay, hàng trăm nhân vật có tiếng tăm chứng kiến tượng của cha đẻ nền độc lập Campuchia được khánh thành tại trung tâm Phnom Penh. Mời quí vị theo dõi thêm chi tiết qua bài tường thuật do thông tín viên Robert Carmichael của đài VOAi gởi về từ thủ đô của Campuchia.
Việc Quốc vương Norodom Sihanouk, một nhân vật nổi bật của Campuchia trong thế kỷ 20, băng hà, là một thời điểm ảnh hưởng mạnh mẽ đến vương quốc này.
Vào ngày 17 tháng 10 năm ngoái, hàng chục ngàn người đứng dọc theo các đường phố Phnom Penh để chứng kiến thi hài của ông được đưa về từ Trung Quốc, nơi ông được chữa trị. Thi hài của ông được quàn theo nghi thức quốc gia để công chúng đến viếng trong 3 tháng và được hỏa thiêu vào tháng Hai theo nghi lễ Phật Giáo.
Ngày hôm nay, thủ đô Phnom Penh khánh thành một pho tượng khổng lồ của Cựu Hoàng được dựng trong một công viên dọc theo một đại lộ có tên là Sihanouk.
Cháu vua Sihanouk và là người phụ tá lâu năm của ông, Hoàng thân Sisowath Thomico, nói việc dựng tượng là việc nên làm để tưởng nhớ nhà vua.
“Ông là biểu tượng của Campuchia, ông là biểu tượng của quốc gia. Đó là lý do tại sao trong tang lễ của ông có rất nhiều người đến Hoàng Cung. Họ rủ nhau ra đường vì mọi người ai nấy đều cảm thấy họ là một phần của đất nước Campuchia.”
Nhưng có một yếu tố của bức tượng làm ông Thomico bối rối: bức tượng không giống người chú đã quá cố của ông.
“Tôi không biết tượng giống ai, nhưng không giống Vua Cha. Tôi nghĩ có một số điều không cân xứng, trong thân người và trên đầu.”
Lễ khánh thành ngày hôm nay có sự chứng kiến của Hoàng hậu Monineath, góa phụ của Vua Sihanouk, và con trai của hai người, là Vua Norodom Sihamoni của triều đại hiện tại cùng nhiều chính trị gia của đảng cầm quyền.
Em Kom Ratha, một nam hướng đạo sinh Campuchia tham dự buổi lễ ngày hôm nay.
“Lễ khánh thành này có ý nghĩa đối với người dân Campuchia vì họ luôn luôn yêu mến nhà vua-do đó chúng tôi làm việc này để nhắc nhở dân chúng nhớ đến ông-rằng ông đã làm rất nhiều việc cho Campuchia. Oâng đã bỏ trọn cuộc đời cho Campuchia.”
Phóng viên Đài VOA Carmichael hỏi “Em vui sướng được chứng kiến việc này ngày hôm may có phải không?”
Em Kom Ratha trả lời: “Vâng, em vui sướng được chứng kiến việc này vì pho tượng giống nhà vua-có vẻ sống thật.”
Hiện vẫn còn nhiều nhận định khác nhau về công lao của Vua Norodom Sihanouk, nhưng có một điều không ai tranh cãi là triều đại của ông trong những năm 1950 và những năm 1960 là Thời đại Hoàng Kim của đất nước: khi vua Sihanouk giành được độc lập cho Campuchia và mang lại sự cải thiện đáng kể y tế và giáo dục cho đất nước.
Tuy nhiên sau khi Quốc hội lật đổ ông Sihanouk trong một cuộc đảo chánh không đổ máu vào năm 1970, ông tự đứng chung với Khmer Đỏ của Pol Pot và kêu gọi dân chúng gia nhập hàng ngũ Cộng sản. Hàng vạn người đã nghe theo ông, và 5 năm sau đó Khmer Đỏ cầm quyền, gây ra một thời kỳ giết người hàng loạt, chết đói và nô lệ.
Sư liên minh đó làm cho ông Sihanouk và nước ông tổn hại nặng nề, và tiếp tục là nỗi ân hận lớn nhất của ông.
Hoàng thân Thomico nói việc ông Sihanouk từ trần cho đảng cầm quyền thấy Cựu Hoàng vẫn còn được dân chúng mến mộ và kết quả là Đảng Nhân dân Campuchia đang tìm cách lợi dụng biểu tượng này của nền quân chủ của nước này.
Hoàng thân Thomico, người đã gia nhập đảng đối lập hồi đầu năm nay, nói mục tiêu của dựng tượng Cựu Hoàng là để cải thiện hình ảnh của đảng cầm quyền CPP.
“Tôi có thể nói là điều này đúng 99%. Tôi không tin đảng CPP thực sự là một đảng bảo hoàng, một đảng quân chủ.Tôi tin đây là một đảng theo chủ nghĩa cơ hội hơn là một đảng bảo hoàng. Do đó tôi nghĩ 99% ý định của họ là kiểm soát nền quân chủ và những gì mà nền quân chủ tượng trưng trong xã hội Campuchia.”
Phe đối lập Campuchia vẫn còn tẩy chay những phiên họp của Quốc hội để phản đối cuộc bầu cử tháng 7 vừa qua mà họ cho rằng đầy dẫy gian lận. 55 nhà lập pháp đối lập được bầu tuyên bố là sự vắng mặt của họ làm cho bất cứ quyết định nào của 68 dân biểu cầm quyền đưa ra đều bất hợp hiến và lãnh tụ đảng Sam Rainsy tiếp tục vận động các tổ chức quốc tế không công nhận tân chính phủ của Thủ tướng Hun Sen.
Việc Quốc vương Norodom Sihanouk, một nhân vật nổi bật của Campuchia trong thế kỷ 20, băng hà, là một thời điểm ảnh hưởng mạnh mẽ đến vương quốc này.
Vào ngày 17 tháng 10 năm ngoái, hàng chục ngàn người đứng dọc theo các đường phố Phnom Penh để chứng kiến thi hài của ông được đưa về từ Trung Quốc, nơi ông được chữa trị. Thi hài của ông được quàn theo nghi thức quốc gia để công chúng đến viếng trong 3 tháng và được hỏa thiêu vào tháng Hai theo nghi lễ Phật Giáo.
Ngày hôm nay, thủ đô Phnom Penh khánh thành một pho tượng khổng lồ của Cựu Hoàng được dựng trong một công viên dọc theo một đại lộ có tên là Sihanouk.
Cháu vua Sihanouk và là người phụ tá lâu năm của ông, Hoàng thân Sisowath Thomico, nói việc dựng tượng là việc nên làm để tưởng nhớ nhà vua.
“Ông là biểu tượng của Campuchia, ông là biểu tượng của quốc gia. Đó là lý do tại sao trong tang lễ của ông có rất nhiều người đến Hoàng Cung. Họ rủ nhau ra đường vì mọi người ai nấy đều cảm thấy họ là một phần của đất nước Campuchia.”
Nhưng có một yếu tố của bức tượng làm ông Thomico bối rối: bức tượng không giống người chú đã quá cố của ông.
“Tôi không biết tượng giống ai, nhưng không giống Vua Cha. Tôi nghĩ có một số điều không cân xứng, trong thân người và trên đầu.”
Lễ khánh thành ngày hôm nay có sự chứng kiến của Hoàng hậu Monineath, góa phụ của Vua Sihanouk, và con trai của hai người, là Vua Norodom Sihamoni của triều đại hiện tại cùng nhiều chính trị gia của đảng cầm quyền.
Em Kom Ratha, một nam hướng đạo sinh Campuchia tham dự buổi lễ ngày hôm nay.
“Lễ khánh thành này có ý nghĩa đối với người dân Campuchia vì họ luôn luôn yêu mến nhà vua-do đó chúng tôi làm việc này để nhắc nhở dân chúng nhớ đến ông-rằng ông đã làm rất nhiều việc cho Campuchia. Oâng đã bỏ trọn cuộc đời cho Campuchia.”
Phóng viên Đài VOA Carmichael hỏi “Em vui sướng được chứng kiến việc này ngày hôm may có phải không?”
Em Kom Ratha trả lời: “Vâng, em vui sướng được chứng kiến việc này vì pho tượng giống nhà vua-có vẻ sống thật.”
Hiện vẫn còn nhiều nhận định khác nhau về công lao của Vua Norodom Sihanouk, nhưng có một điều không ai tranh cãi là triều đại của ông trong những năm 1950 và những năm 1960 là Thời đại Hoàng Kim của đất nước: khi vua Sihanouk giành được độc lập cho Campuchia và mang lại sự cải thiện đáng kể y tế và giáo dục cho đất nước.
Tuy nhiên sau khi Quốc hội lật đổ ông Sihanouk trong một cuộc đảo chánh không đổ máu vào năm 1970, ông tự đứng chung với Khmer Đỏ của Pol Pot và kêu gọi dân chúng gia nhập hàng ngũ Cộng sản. Hàng vạn người đã nghe theo ông, và 5 năm sau đó Khmer Đỏ cầm quyền, gây ra một thời kỳ giết người hàng loạt, chết đói và nô lệ.
Sư liên minh đó làm cho ông Sihanouk và nước ông tổn hại nặng nề, và tiếp tục là nỗi ân hận lớn nhất của ông.
Hoàng thân Thomico nói việc ông Sihanouk từ trần cho đảng cầm quyền thấy Cựu Hoàng vẫn còn được dân chúng mến mộ và kết quả là Đảng Nhân dân Campuchia đang tìm cách lợi dụng biểu tượng này của nền quân chủ của nước này.
Hoàng thân Thomico, người đã gia nhập đảng đối lập hồi đầu năm nay, nói mục tiêu của dựng tượng Cựu Hoàng là để cải thiện hình ảnh của đảng cầm quyền CPP.
“Tôi có thể nói là điều này đúng 99%. Tôi không tin đảng CPP thực sự là một đảng bảo hoàng, một đảng quân chủ.Tôi tin đây là một đảng theo chủ nghĩa cơ hội hơn là một đảng bảo hoàng. Do đó tôi nghĩ 99% ý định của họ là kiểm soát nền quân chủ và những gì mà nền quân chủ tượng trưng trong xã hội Campuchia.”
Phe đối lập Campuchia vẫn còn tẩy chay những phiên họp của Quốc hội để phản đối cuộc bầu cử tháng 7 vừa qua mà họ cho rằng đầy dẫy gian lận. 55 nhà lập pháp đối lập được bầu tuyên bố là sự vắng mặt của họ làm cho bất cứ quyết định nào của 68 dân biểu cầm quyền đưa ra đều bất hợp hiến và lãnh tụ đảng Sam Rainsy tiếp tục vận động các tổ chức quốc tế không công nhận tân chính phủ của Thủ tướng Hun Sen.
