Nhìn lại biện pháp an ninh phi trường của Israel

Sau vụ đánh bom bất thành trên một máy bay của Mỹ hôm Giáng Sinh, mọi người mới thấy Israel có một trong các hệ thống kiểm tra hành khách đáp máy bay hiệu quả nhất thế giới. Mặc dù có những lời đe dọa liên tục từ các nhóm khủng bố Palestine, chưa có một chuyến bay nào cất cánh từ sân bay Ben Gurion tại Tel Aviv đã bị đánh bom hoặc cưỡng chiếm kể từ đầu thập niên 1970. Sự thành công này đến từ một hệ thống tinh vi, bao gồm báo cáo thông tin tình báo, nhận diện, và công nghệ hiện đại giúp phát hiện vũ khí và chất nổ. Từ Tel Aviv, thông tín viên VOA Luis Ramirez ghi nhận thêm.

Mỗi tháng có khoảng một triệu hành khách sử dụng sân bay Ben Gurion của thủ đô Tel Aviv. Nhưng khác với nhiều sân bay của Mỹ, tại đây hành khách bớt phải sắp hàng dài chờ đợi kiểm tra an ninh.

Các chuyên viên của Israel nói rằng sở dĩ được như vậy là vì chủ yếu họ chỉ dựa vào cách quan sát bằng mắt, bớt dựa vào máy móc như nhiều nước khác.

Ông Pini Schiff là một trong những người lập ra ban an ninh phi trường của Israel và trước đây phụ trách về an ninh tại phi trường Ben Gurion. Bây giờ ông là Giám đốc một công ty lo về an ninh, tham vấn cho chính phủ Israel.

Ông cho biết: “Chúng tôi tập trung sự chú ý vào mỗi hành khách. Chúng tôi đánh giá xem hành khách đó là ai. Nếu người đó là một hành khách có lý lịch rõ ràng, hành lý sẽ không bị khám xét gắt gao. Nếu hành khách đó bị đánh giá là khả nghi, chúng tôi sẽ kiểm tra cẩn thận.”

Hầu hết hành khách tại đây đều được giải quyết vấn đề an ninh trong vòng 30 phút. Hầu hết không phải cởi giày, không phải vứt chai nước uống của họ đi, và cũng không phải qua máy dò quét người.

Thủ tục dò xét cũng bao gồm một cuộc phỏng vấn khoảng 25 giây với các giới chức phi cảng với những câu hỏi như lý do đến sân bay, điểm đến của chuyến bay, và lý lịch tổng quát.

Ông Schiff nói rằng các giới chức phi cảng đã được huấn luyện thuần thục để làm việc hiệu quả.

Ông nói: “Mục tiêu của các nhân viên này là xem hành khách đó có phải là kẻ khủng bố và có mang chất nổ trong người hay không. Họ phải phân loại hành khách và chú ý đến những ai đáng nghi ngờ, và thường thì thành phần này chưa tới 1%.”

Thu hẹp sự chú ý vào một nhóm nhỏ đối tượng cũng có nghĩa là 99% những người còn lại sẽ được kiểm tra nhanh hơn, thay vì người nào cũng phải qua một thủ tục kiểm tra cẩn thận về người và hành lý giống nhau.

Các chuyên viên an ninh của Israel nói rằng một hành khách như Umar Farouk Abdulmutallab, một người Nigeria 23 tuổi toan cho nổ máy bay Mỹ hôm Giáng Sinh, rất khó lòng thoát khỏi cặp mắt của nhân viên an ninh tại sân bay Ben Gurion. Anh ta có những điểm lạ, đó là đi một mình, không gửi hành lý trước lên máy bay, và mua vé bằng tiền mặt, thay vì bằng thẻ tín dụng như đa số các hành khách khác.

Ông Nir Ran trước đây là Trưởng ban An ninh Hàng không của Shin Bet, cơ quan an ninh quốc nội của Israel. Bây giờ ông là Hiệu trưởng trường Đào tạo Nhân viên An ninh Nội địa ở gần Tel Aviv và đồng thời là Trưởng ban An ninh của El Al, hãng hàng không quốc gia của Israel.

Ông cho biết: “Kinh nghiệm của chúng tôi cho thấy bản thân người hành khách đến sân bay có mang bom trong túi xách không nhất thiết là một tín đồ Hồi giáo, không nhất thiết là một thanh niên, và cũng không nhất thiết là một kẻ khủng bố. Ngược lại, trong nhiều trường hợp, kinh nghiệm dạy cho chúng tôi biết người thường mang bom lên máy bay là một phụ nữ không phải là một tín đồ Hồi giáo.”

Ông Ran nói rằng mẫu người phổ biến là một người bị các nhóm khủng bố Hồi giáo đánh lừa để mang bom lên máy bay dùm họ.

Người Palestine thường phàn nàn về cách phân loại tại sân bay Ben Gurion cho nên họ ít sử dụng sân bay này. Thay vào đó, họ thường đi từ sân bay Amman của nước Jordan kế bên, bởi vì tại đây họ bị khám ít hơn.

Các máy dò quét và các máy phát hiện tỏ ra rất hiệu quả, một số máy loại này đã được triển khai tại Israel. Nhưng ông Pini Schiff, cựu Trưởng ban An ninh tại sân bay Ben Gurion nói rằng máy móc không thôi, chưa đủ.

Ông cho biết: “Cách đúng đắn nhất là ta nên sử dụng máy móc như một vòng tròn bao bọc để hoàn tất quy trình kiểm tra bằng con người. Kết hợp cách phân loại của con người và máy móc chung với nhau, ta sẽ có kết quả tốt nhất để kiểm tra các hành khách rời khỏi Israel.”

Kể từ khi có âm mưu đặt bom bất thành ở Mỹ hôm Giáng Sinh, những hành khách khởi hành từ sân bay Ben Gurion cho biết họ không thấy có thay đổi gì trong thủ tục kiểm tra an ninh, và cũng không bị chậm trễ.

Dù hệ thống kiểm tra của Israel có bị tranh cãi về một số phương diện nào đó, nhưng hệ thống này đã đạt số điểm đánh giá gần như tuyệt hảo về an ninh.