Các hãng sản xuất ô tô Honda và Nissan của Nhật Bản đã công bố kế hoạch hợp nhất, tạo thành hãng sản xuất ô tô lớn thứ ba thế giới theo doanh số khi ngành công nghiệp này đang trải qua những thay đổi mạnh mẽ trong quá trình chuyển đổi khỏi nhiên liệu hóa thạch.
Hai công ty cho biết họ đã ký biên bản ghi nhớ hôm 23/12 và rằng Mitsubishi Motors, thành viên nhỏ hơn của liên minh Nissan, cũng đã đồng ý tham gia các cuộc đàm phán về việc hợp nhất các doanh nghiệp của họ.
Chủ tịch Honda, Toshihiro Mibe, cho biết Honda và Nissan sẽ theo đuổi việc hợp nhất hoạt động của họ dưới một công ty cổ phần chung. Honda ban đầu sẽ lãnh đạo ban quản lý mới, giữ nguyên các nguyên tắc và thương hiệu của mỗi công ty. Ông cho biết mục tiêu là đạt được thỏa thuận sáp nhập chính thức vào tháng 6 và hoàn tất thỏa thuận vào tháng 8 năm 2026.
Ông Mibe nói rằng không có giá trị nào bằng đô la được đưa ra và các cuộc đàm phán chính thức chỉ mới bắt đầu.
Ông cho biết "có những điểm cần được nghiên cứu và thảo luận".
"Thành thật mà nói, khả năng điều này không được thực hiện không phải là không có".
Các nhà sản xuất ô tô tại Nhật Bản đã tụt hậu so với các đối thủ lớn của họ trong lĩnh vực xe điện và đang cố gắng cắt giảm chi phí cũng như bù đắp cho thời gian đã mất.
Tin tức về một vụ sáp nhập khả dĩ đã xuất hiện vào đầu tháng này, khi các thông tin chưa được xác nhận cho biết các cuộc đàm phán về sự hợp tác chặt chẽ hơn một phần được thúc đẩy bởi mong muốn của nhà sản xuất iPhone Đài Loan Foxconn muốn hợp tác với Nissan, công ty có liên minh với Renault SA của Pháp và Mitsubishi.
Một vụ sáp nhập có thể tạo ra một công ty khổng lồ có giá trị hơn 50 tỷ USD dựa trên vốn hóa thị trường của cả ba nhà sản xuất ô tô. Cùng nhau, Honda và liên minh Nissan với Renault SA của Pháp và nhà sản xuất ô tô nhỏ hơn Mitsubishi Motors Corp sẽ mở rộng quy mô để cạnh tranh với Toyota Motor Corp và với Volkswagen AG của Đức. Toyota có quan hệ đối tác công nghệ với Mazda Motor Corp và Subaru Corp của Nhật Bản.
Ngay cả sau khi sáp nhập, Toyota, công ty đã bán ra 11,5 triệu xe vào năm 2023, vẫn sẽ là nhà sản xuất ô tô hàng đầu của Nhật Bản. Nếu tham gia, ba công ty nhỏ hơn sẽ sản xuất khoảng 8 triệu xe. Vào năm 2023, Honda đã sản xuất 4 triệu xe và Nissan sản xuất 3,4 triệu xe. Mitsubishi Motors chỉ sản xuất hơn 1 triệu xe.
Nissan, Honda và Mitsubishi đã công bố vào tháng 8 rằng họ sẽ chia sẻ các thành phần cho việc sản xuất xe điện như pin và cùng nhau nghiên cứu phần mềm cho xe tự lái để thích ứng tốt hơn với những thay đổi lớn xoay quanh điện khí hóa, sau một thỏa thuận sơ bộ giữa Nissan và Honda được ký vào tháng 3.
Honda, nhà sản xuất ô tô lớn thứ hai của Nhật Bản, được nhiều người xem là đối tác Nhật Bản duy nhất có khả năng giải cứu Nissan, vốn đã phải vật lộn sau vụ bê bối bắt đầu từ vụ bắt giữ cựu chủ tịch Carlos Ghosn vào cuối năm 2018 với cáo buộc gian lận và sử dụng sai tài sản của công ty. Ông Ghosn đã phủ nhận những cáo buộc đó và cuối cùng được tại ngoại rồi trốn sang Lebanon.
Phát biểu với các phóng viên tại Tokyo qua đường truyền video hôm 23/12, ông Ghosn chế giễu kế hoạch sáp nhập là một "động thái tuyệt vọng".
Sam Fiorani, phó chủ tịch của AutoForecast Solutions, nói với AP rằng từ Nissan, Honda có thể có được những chiếc SUV cỡ lớn dạng thân trên khung xe tải như Armada và Infiniti QX80 mà Honda không có, với khả năng kéo lớn và hiệu suất vượt địa hình tốt.
Theo ông Fiorani, Nissan cũng có nhiều năm kinh nghiệm trong việc chế tạo pin và xe điện, cũng như hệ thống truyền động hybrid kết hợp xăng và điện. Ông nói rằng điều này có thể giúp Honda phát triển xe điện và thế hệ xe hybrid tiếp theo của riêng mình.
Nhưng vào tháng 11, công ty đã tuyên bố rằng họ sẽ cắt giảm 9.000 việc làm, tương đương khoảng 6% lực lượng lao động toàn cầu và giảm 20% năng lực sản xuất toàn cầu sau khi báo cáo khoản lỗ hàng quý là 61 triệu USD.
Gần đây, công ty đã sắp xếp lại bộ máy quản lý và Giám đốc điều hành Makoto Uchida đã cắt 50% lương của mình để chịu trách nhiệm về những khó khăn tài chính. Ông nói rằng Nissan cần phải trở nên hiệu quả hơn và phản hồi tốt hơn với thị hiếu thị trường, chi phí tăng và những thay đổi toàn cầu khác.
"Chúng tôi dự đoán rằng nếu việc sáp nhập này thành hiện thực, chúng tôi sẽ có thể mang lại giá trị lớn hơn nữa cho lượng khách hàng rộng lớn hơn," ông Uchida nói.
Fitch Ratings gần đây đã hạ triển vọng tín dụng của Nissan xuống mức "tiêu cực", với lý do lợi nhuận ngày càng giảm, một phần là do sự giảm giá tại thị trường Bắc Mỹ. Nhưng công ty lưu ý rằng họ có cấu trúc tài chính vững mạnh và dự trữ tiền mặt vững chắc lên tới 9,4 tỷ USD.
Giá cổ phiếu của Nissan cũng đã giảm xuống mức được coi là một món hời.
Việc sáp nhập phản ánh xu hướng hợp nhất trong toàn ngành.
Trong cuộc họp báo thường kỳ hôm 23/12, Bộ trưởng Nội các Nhật, Yoshimasa Hayashi, cho biết ông sẽ không bình luận về chi tiết kế hoạch của các nhà sản xuất ô tô, nhưng nói rằng các công ty Nhật Bản cần duy trì khả năng cạnh tranh trên thị trường toàn cầu vốn đang thay đổi nhanh chóng.
"Khi môi trường kinh doanh xung quanh ngành ô tô thay đổi đáng kể, với sự cạnh tranh về khả năng lưu trữ của pin cũng như phần mềm ngày càng trở nên quan trọng, chúng tôi hy vọng các biện pháp cần thiết để tồn tại trong cuộc cạnh tranh quốc tế sẽ được thực hiện", ông Hayashi nói.
Diễn đàn