Mỹ: Phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên là mục tiêu tối hậu

Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ hôm thứ Ba nói rằng giải thể toàn bộ chương trình hạt nhân của Bắc Triều Tiên vẫn là mục tiêu sau cùng của các cuộc đàm phán 6 bên. Lập trường này được đưa ra sau khi một học giả người Mỹ nhận định dường như Bắc Triều Tiên vẫn quyết tâm giữ lại một kho vũ khí hạt nhân nhỏ. Từ trụ sở bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ Thông Tín Viên đài VOA David Gollust bài tường trình về vấn đề này như sau.

Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ nói rằng mặc dù chính phủ của Tổng Thống Obama đang duyệt lại mọi khía cạnh trong chính sách đối với Bắc Triều Tiên, Hoa Kỳ vẫn chưa thay đổi mục tiêu tối hậu là phi hạt nhân hóa bán đảo Triều Tiên.

Lập trường này được đưa ra như một phản ứng về bài viết của ông Selig Harrison, một học giả Mỹ chuyên nghiên cứu các vấn đề châu Á, khẳng định rằng Bắc Triều Tiên hình như nhất quyết duy trì một kho vũ khí hạt nhân nhỏ mà họ đã sản xuất trong mấy năm vừa qua.

Ông Harrison tin rằng Bắc Triều Tiên sẽ không sẵn sàng thương thuyết về bất cứ giải pháp nào khác ngoài giải pháp duy trì kho vũ khí hạt nhân của họ ở mức hiện tại.

Ông Harrison từng là Thông Tín Viên tại châu Á của nhật báo The Washington Post, bây giờ ông là một nhà nghiên cứu tại Trung tâm Nghiên cứu Chính sách Quốc tế có trụ sở đặt tại Washington.

Trong bài báo trên tờ Washington Post hôm thứ Ba, ông Harrison cho biết ông đã đến Bình Nhưỡng vào tháng trước và nhận thấy chính phủ nước này dường như đã siết chặt chính sách và tỏ ra cứng rắn hơn trước, và dường như thái độ ấy có liên hệ tới bệnh trạng của lãnh tụ Bắc Triều Tiên, ông Kim Jong-Il.

Ông Harrison cho hay các quan chức Bắc Triều Tiên đã nói với ông rằng họ sẵn sàng ngưng chế tạo thêm các vũ khí mới, nhưng từ bỏ các vật liệu hạt nhân đã được nâng cấp để chế tạo vũ khí thì còn tùy thuộc vào quan hệ giữa Bình Nhưỡng với Washington tiến triển như thế nào.

Như thế, lập trường đó đã khác với thỏa thuận trên nguyên tắc hồi năm 2005, qua đó, Bình Nhưỡng sẵn sàng giải thể chương trình hạt nhân để đổi lấy nhiều lợi ích.

Tại cuộc họp báo hôm thứ Ba, Phó phát ngôn viên bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ, ông Gordon Duguid, nói mục tiêu tối hậu của các cuộc đàm phán 6 bên vẫn là một bán đảo Triều Tiên phi hạt nhân.

Ông Duguid nói: “Bất kỳ động thái nào nhằm thay đổi tiến trình đàm phán 6 bên, hoặc để không phải giữ các cam kết đã đưa ra tại các cuộc đàm phán, tất nhiên sẽ gây quan tâm. Tuy nhiên, Bắc Triều Tiên đã đồng ý, đã hứa với cộng đồng quốc tế và nhất là với các bên tham gia đàm phán 6 bên, rằng họ sẽ thực hiện một số chức năng, một số hoạt động phù hợp với nguyên tắc hành động đổi lấy hành động, mà Bắc Triều Tiên và các bên khác tham gia đàm phán đã cam kết thực hiện. Vì thế, họ nên tập trung vào những cam kết mà họ đã đưa ra, thay vì đưa ra những tuyên bố không giúp ích gì cho tình huống hiện nay."

Bắc Triều Tiên đã đồng ý trên nguyên tắc là cuối cùng họ sẽ giải thể chương trình hạt nhân của mình, kể cả các vũ khí hạt nhân, để đổi lấy viện trợ năng lượng và các quyền lợi về mặt ngoại giao từ 5 nước còn lại trong cuộc đàm phán đa phương.

Cuộc đàm phán này vẫn bị đình trệ từ nhiều tháng qua, do Bắc Triều Tiên không chấp nhận một chương trìnhđể kiểm chứng những lời khai báo về các hoạt động hạt nhân mà họ đã giao lại hồi tháng 6 năm ngoái.

Các cuộc đàm phán về vấn đề hạt nhân là một đề tài chủ yếu trong chuyến đi thăm Nhật Bản của Bộ Trưởng Ngoại Giao Hoa Kỳ Hillary Clinton, sẽ kết thúc vào ngày thứ Tư.

Tại Tokyo, Ngoại Trưởng Clinton nói rằng Hoa Kỳ trông đợi Bắc Triều Tiên sẽ thi hành các nghĩa vụ của mình, và kế hoạch phóng thử một tên lửa tầm xa mà theo tin cho hay Bắc Triều Tiên đang có ý định thực hiện, sẽ không giúp ích gì trong tình hình hiện nay.

Trong một bài xã luận hôm thứ Ba, học giả Harrison viết rằng lập trường cứng rắn mà ông nhận thấy tại Bình Nhưỡng gợi ý rằng Hoa Kỳ có thể sẽ phải chấp nhận tình huống Bắc Triều Tiên có vũ khí hạt nhân, để có thể đề ra một chính sách thích nghi.

Một quan chức cao cấp tại bộ Ngoại Giao Mỹ nói rằng trong khi ông Harrison là một người dân Mỹ thường, thế nhưng trước đây Bình Nhưỡng đã dùng ông như một phương tiện để chuyển đạt các quan điểm chính thức của Bắc Triều Tiên, và vì vậy quan chức này tin rằng ông sẽ liên lạc với Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ để thảo luận về chuyến đi Bắc Triều Tiên mới nhất của ông.